На денешен Ден

- Меѓународен ден против потрошувачка грозница.

8.п.н.е.- Умре римскиот литерат Хорације, најголем римски лирски поет, кој повеќе од кој било грчки или римски поет се одликува со разноликиот поетски израз. Дела: „Сатири“, „Песни“ или „Оди“, „Писма“.

1570.- Умре италијанскиот архитект и вајар Јакопо Сансовино, мајстор на перцепција и совршени хармонизирани конструкции и декори. Ги изработил статуите „Нептун“ и „Марс“ на скалилата на Дуждевата палата и рељефот во мермер во ложата на црквата „Свети Марко“.

1701. - Во Упсала е роден Андерс Целзиус, шведски физичар и астроном. Тој ја воведе поделбата на 100 степени на термометарската скала - Целзиусова скала. Во 1736 година учествуваше во експедицијата која ги измери лаковите на меридијаните, прв го забележа дејството на поларната светлина врз магнетна игла и со сопствени средства ја изгради опсерваторијата во родниот град Упсала. Умре на 25 април 1744 година.

1874.- Роден е израелскиот државник и хемичар Хаим Азриел Вајцман, пронаоѓач на синтетичкиот ацетон. Беше прв претседател на Израел од 1948 до смртта во 1952 година. Вајцман беше директор на Лабораторија во Британија од 1916 до 1919, претседател на Светската ционистичка организација од 1920 до 1931 и на Еврејската агенција од 1929 до 1931 и од 1935 до 1946 година.

1879.- Француското собрание е преместено од Версај во Париз.

1895.- Умре францускиот писател Александар Дима Син, кој ги удри темелите на театарските драми. Напиша 16 драмски парчиња, вклучувајќи ја и драматизацијата на романот „Дамата со камелии“. Останати дела: „Незаконски син“, „Дениза“, „Господин Алфонс“, „Полусвет“.

1895. - Шведскиот фабрикант Алфред Нобел, пронаоѓач на динамитот, во Париз напиша своерачен тестамент со кој каматите од големиот имот ги остава за развој на науката, литературата и на борците за мир. "Наградите треба да се делат без оглед на националноста", пишуваше во тестаментот, со кој се основа Нобеловата награда за најголеми достигнувања на човековиот ум.

1919. - По Првата светска војна, во која учествуваше на страната на Оската, Бугарија потпиша мир (Нејски мировен договор, потпишан во Неј на Сена) врз основа на кој Добруџа и припадна на Романија, приморјето на Тракија на Грција, а градовите Струмица, Благоевград и Цариброд на Кралството СХС.

1921.- Роден е чехословачкиот државник од словачко потекло Александер Дубчек, водач на реформското движење во Чехословачка кон крајот на шеесетите години на 20. век, познато како „Прашка пролет“. Во Втората светска војна во 1944 година учествуваше во словачкото народно востание. Од 1963 година беше на чело на Комунистичката партија на Словачка, а во јануари 1968 година беше избран за генерален секретар на Централниот комитет КПЦЦ наместо Антоњин Новотни. Во декември 1969 година беше наименуван за амбасадор во Турција, но во 1970 година беше отповикан и потоа две децении помина во потполна политичка изолација. По падот на комунистичкиот режим во 1989 година, Александер Дубчек е избран за претседател на чехолсовачкото собрание.

1926. - Ахмет Бег Зогу во Тирана потпиша пакт со Мусолини за зајакнување на својот реакционен феудален режим во Албанија.

1940.- Нацистичка Германија ги анектираше во Втората светска војна (и формално) француските покраини Лорен (Лотарингија) и Алзас.

1940.- Во Романија профашистичката „Железна гарда“ уби повеќе од 60 соработници на пребеганиот крал Карол II, вклучувајќи го и поранешниот премиер Никол Јорг.

1941.- Сојузниците ја зазедоа покраината Гондар во Етиопија. Така е скршен и последниот отпор на италијанските сили во Источна Африка, Еритреја, Етиопија и Сомалија беа ослободени.

1942.- Роден е американскиот рок пејач, гитарист и пишувач на песни од африканско потекло Џими Хендрикс, еден од најпопуларните музичари во светот во шеесетите години на 20. век. Умре во 1970 година од предозирање со дрога.

1942. - Француската морнарица потопи поголем дел од својата воена флота во Тулонското пристаниште за да не падне во рацете на нацистите.

1944.- Во селото Горобинци, Светиниколско, е осветен и поставен камен-темелникот на новата црква „Свети Спас“.

1946. - Солунскиот партиски весник "Лаки Фони" објави список на околу 100 лица од Леринско и од Воденско (претежно Македонци), кои беа интернирани на егејските острови.

1953.- Умре американскиот писател Јуџин Гледстон О`Нил, творец на модерната американска драма, добитник на Нобеловата награда за книжевност во 1936 година. Дела: „Зад хоризонтот“, „Ана Кристи“, „Сите божји деца имаат крилја“, „Големиот бог Браун“, „Цар Џонс“, „Второ патување во Европа“.

1955. - Во Париз умре Артур Хонегер, француски композитор од швајцарско потекло, еден од најистакнатите полифоничари во современата француска музика. И припаѓаше на композиторската група "Шестмина". Роден е на 11 март 1892 година.

1961.- Советскиот Сојуз предложи неодложна забрана на нуклеарните проби без меѓународна контрола.

1982. - Лидерите на 31 африканска земја, на состанокот во Триполи, ги осудија Соединетите Американски Држави поради нивната "економска, воена и нуклеарна соработка со Јужноафриканската Република".

1983.- При падот на колумбискиот авион „боинг 747“ во близина на мадритскиот аеродром „Барахас“ загинаа 181 патник и еден член на екипажот.

1989.- Во воздушната експлозија на колумбискиот авион „боинг 727“, судејќи по се, предизвикана од подметната бомба, загинаа сите 107 патници и членови на екипажот.

1990.- Министерот за финансии Џон Мејџор е избран за премиер и шеф на Конзервативната партија на Велика Британија, по оставката на Маргарет Тачер.

1993.- Во Крањ, во Словенија, во Основното училиште „Франце Прешерн“ почна наставата на македонски јазик за македонски деца од предучилишна до средношколска возраст, државјани на Република Словенија.

1995.- Во Женева, на Генералното собрание на Меѓународната федерација на Црвениот крст и Црвената полумесечина, Црвениот крст на Македонија е примен за рамноправен член на оваа асоцијација.

1996.- Во Скопје умре проф. д-р Димко Кепески, еден од основачите на Клиниката за ортопедски болести во Скопје. Роден е во Прилеп, на 14 септември 1918 година.

1996.- Во експлозија на гас во рудник за јаглен во кинеската провинција Шанси загинаа најмалку 91 рудар.

1997.- Во Брисел, со одобрение на Министерскиот совет на Унијата, беше одобрена Спогодбата за соработка и транспорт меѓу Европската унија и Република Македонија.

2000.- Во западна Норвешка е пуштен во употреба тунелот Лердал, кој со должина од 16,9 километри го надмина Свети Готхард, дотогаш најдолгиот друмски тунел во светот.

2001.- НАСА соопшти дека вселенскиот телескоп „Хабл“ откри атмосфера на една планета 150 милиони светлосни години од Земјата, што претставува прво директно откритие на атмосфера надвор од нашиот Сончев систем.

2005.- Во експлозија на рудник за јаглен во покраината Хелионџианг, во североисточна Кина, загинаа 183 рудари.

2005.- Доктори во Франција први во светот изведоа делумна трансплантација на лице врз пациентка на која и беше изобличено лицето од напад на куче.

2006.- При пад на ирански воен авион загинаа 36 лица. Две лица ја преживеаја несреќата на авионот „Антонов 74“ кој требаше да лета за Шираз, илјада километри јужно од иранската престолнина. Авионските несреќи се многу чести во Иран. Во јануари истата година во северозападниот дел на Иран се урна воен авион „Фалкон“, усмртувајќи 11 лица, а во декември авион се урна врз зграда во Техеран, при што загинаа 115 лица.

2006.- Собранието на Канада одлучи да ја признае франкофонската покраина Квебек  како посебна нација внатре во Канада. Со оваа одлука кончено е признаена јазичната и културна посебност на Квебек. Сепаратизмот во оваа провинција, која е една од четирите кои во 1867 се обединија и ја основаа Канада, предизвикуваше повеќе пати сериозна криза, па дури и воспоставување на вонредна состојба.

- Меѓународен ден на солидарноста со палестинскиот народ

1314.- Умре францускиот крал Филип IV Убавиот, кој во 1306 година од Франција ги протера сите Евреи и им го конфискуваше имотот. Во судирот за превласт го надмина папата Бонифаци VIII и ја пренесе папската столица во Авињон. Заради зајакнување на позицијата во борбата против ватиканските к*рии, во 1302 година првпат во историјата на Франција свика Собрание на трите сталежи со што граѓанскиот сталеж почна да учествува во политичкиот живот на земјата.

1516.- Во Венеција умре италијанскиот сликар Џовани Белини. Наслика многу композиции и портрети. Им беше  учител на Џорџоне и Тицијан. Тој е еден од создавачите на таканаречената Венцијанска ренесанса. Роден е во Венеција, во 1426 година.  

1543.- Умре германскиот сликар Ханс Холбајн Младиот, еден од најзначајните светски портретисти. Посебно место заземаат портретите од англиското аристократско друштво, изработени со креда во кралскиот дворец во Виндзор, каде беше дворски сликар на кралот Хенри VIII.

1643.- Во Венеција умре Клаудио Монтеверди, еден од најистаканатите италијански оперски композитори од епохата на барокот. Роден е во Кремона, на 4 декември 1567 година.

1780.- Умре австриската царица, чешка и унгарска кралица Марија Терезија, која во текот на владеењето од 1740 до нејзината смрт ги спроведе реформите во духот на просветниот апсолутизам, но вршеше и германизација и насилно покатоличување.

1797. - Во Бергамо е роден Гаетано Доницети, италијански оперски композитор, романтичар, творец на лесна и убава музика, полна со драмска динамика. Негови познати дела се: "Ќерката на полкот", "Дон Пасквале", "Лучија ди Ламермур" и "Љубовна напивка". Умре во Бергамо, на 8 април 1848 година.

1864.- Во Сенд Крик во американската држава Колорадо единицата на полковникот Џон Чивингтон масакрира најмалку 400 Чеени и Апачи, кои се предадоа и им беше ветена заштита на местото каде се населија.

1890.- Отворено е заседанието на првото јапонско собрание.

1895.- Роден е американскиот филмски режисер и кореограф Вилијам Беркли Инос, познат како Базби Беркли, кој го втемели принципот на мјузиклот како филмски жанр. Филмови: „Копачи на злато 1933“, „Холивудски хотел“, “Бебе на Бродвеј“, „42. улица“, „Римски скандали“.

1902.- Роден е италијанскиот писател Карло Леви, автор на романот „Христос застана во Еболија“, во кој го опишува тешкиот живот на италијанските селани за време на фашизмот. Во тоа време беше интерниран на југот на Италија.

1924.- Умре италијанскиот композитор Џакомо Пучини. Неговите опери се одликуваат со силни емоции, патетичност и сентименталност. Дела: операта „Боеми“, „Тоска“, „Мадам Батерфлај“, „Турандот“, „Манон Леско“, „Девојката од Запад“, „Џани Скики“.

1926. - Во Тетово е пуштена во редовно производство хидроелектраната "Пена", прв и најстар хидроенергетски објект во Македонија. Изградена е во периодот од 1924 до септември 1926 година. Инвеститор беше Тетовското индустриско акционерско друштво формирано на иницијатива на Михајлович, руски емигрант кој живееел во Тетово.

1932.- Роден е францускиот државник Жак Рене Ширак, премиер од 1974 до 1976 и повторно во 1986, а претседател на Франција од 1995 до 2007 година.

1943. - Во Јајце почна Второто заседание на АВНОЈ. Беше основан Националниот комитет за ослободување на Југославија. Декларативно беше одлучено „Југославија да се изгради на демократски федеративен принцип како заедница на рамноправни народи“, а на кралската влада која пребегна  и беше забрането враќање во земјата.

1943.- Народноослободителниот комитет на селото Сливово, Охридско, ја изрече првата пресуда. Воедно тоа е и првата пресуда што ја изрекоа органите на народната власт во НОВ на територијата на Македонија. Сослушувањето и пресудата ја изрече Танаско Трајковски, а се однесуваше за разрешување на имотните односи меѓу тројца селани. Странките се согласија со донесената пресуда.

1945.- Во Југославија беше укината монархијата и сите права на кралот Петар II Караѓорѓевиќ.

1947.- Генералното собрание на Обединетите нации изгласа поделба на Палестина, на еврејски и палестински дел. Ерусалим беше под контрола на Светската организација, а тоа во 1948 година овозможи создавање на државата Израел.

1949.- Во Скопје, на платото пред некогашната Женска гимназија е откриен Споменикот на паднатите борци во НОВ на Македонија. Изработен е во бронза, а е дело на хрватскиот скулптор Иван Мирковиќ.

1953. - Во Велес почна со работа фабриката за порцелан и керамички плочки "Борис Кидрич".

1958. - Скопје и некои други градови од Македонија имаа можност со добар прием да ја гледаат Италијанската телевизија.

1962. - Велика Британија и Франција потпишаа спогодба за изработка на суперсоничен авион од типот "Конкорд".

1973.- Во пожар во стоковна куќа во јапонскиот град Кумамото загинаа повеќе од 100 луѓе.

1973. - Во Маврови Анови е формирано Здружението на радиостаниците во Република Македонија.

1981.- Умре американската филмска глумица Натали Вуд, која стана филмска ѕвезда уште како дете („Чудо на 34. улица“). Останати филмови: „Бунтовник без причина“, „Сјај во трева“, „Трагачи“, „Приказна од западната страна“.

1987.- Јужнокорејски авион со 115 патници и членови на екипажот се урна врз Бурма. Во Бахреин потоа беше уапсена жена која призна дека е севернокорејски агент и дека го поставила експлозивот во авионот по наредба на нејзината влада со цел да се спречи одржувањето на Олимписките игри во Сеул во 1988 година.

1990.- Советот за безбедност на Обединетите нации усвои резолуцијата за употреба на сите мерки за истерување на Ирачаните од Кувајт доколку ирачките трупи не се повлечат до 15 јануари 1991 година.

1991.- Д-р Ксенте Богоев е избран за нов претседател на Македонската академија на науките и уметностите (МАНУ).

2001. - Умре англискиот музичар Џорџ Харисон, поранешен член на „Битлси“, легендарната четворка од Ливерпул. Иако беше во сенка на тандемот Џон Ленон и Пол Макартни, значително придонесе во опусот на музичката група и создаде повеќе незаборавни песни.

2003.- Во Велика Британија му беше одобрен политичкиот азил на водачот на чеченските исламски терористи Ахмед Закајев.

2006.- Во Рига на самитот на шефови на држави на земјите-членки на НАТО е постигнат договор за прием на Србија во Партнерство за мир.

- Светски ден на борба против сидата

- Национален празник на Романија

1135.- Умре англискиот крал Хенри I, младиот син на Вилијам I Освојучот. Во текот на владеењето од 1100 година, ја зацврсти кралската власт, а во 1106 година ја освои Нормандија и ја припои кон Англија.

1455.- Умре италијанскиот вајар Лоренцо Гиберти, познат по изработката на вратите на крстителната катедрала во Фиренца. На конк*рсот во 1401 година во силна конк*ренција му е доверена изработката на други врати во црквата, кои ги заврши во 1424 година, а од 1425 до 1453 година ја изработи третата врата, наречена „врата на рајот“, кај која на нов начин го реши проблемот со просторот. Изработи и повеќе кипови во Фиренца и Сиена, вклучувајќи го и релјефот за катедралата во Сиена, работен од 1417 до 1427 година, а неговите „Commentarii“  се документ од голема вредност за изучување на италијанското сликарство.

1516. - Во Рим, умре Џовани Белини Џамболино, голем италијански сликар, најзначаен од тројцата браќа (Јакопо, Џентиле, Џовани) Белини од Венеција. Сликаше композиции, портрети, им беше учител на Џорџене и Тицијан и е еден од основачите на Венецијанската сликарска школа во италијанската ренесанса. Роден е во 1430 година.

1603. - Во Лондон умре Вилијам Гилберт, англиски научник-лекар и физичар. Особено се занимаваше со испитувањето на магнезиумот и електрицитетот и воведе повеќе поими и изрази за магнетите и за електричните големини. Неговото класично дело "Де магнете" (1600) претставува прво големо научно дело објавено во Англија. Називот "Гилберт" е даден на единицата на магнетомоторните сили. Роден е во 1540 година.

1640.- Португалија по востанието со кое е отфрлена шпанската власт повторно се стекна со независност, а две недели подоцна војводата од Браганц е крунисан за португалски крал под името Жоао IV. Шпанија независноста на Португалија ја призна дури во 1668 година.

1813. - Русија, Прусија и Австрија се согласија да извршат инвазија врз Франција, бидејќи Наполеон одговори неодредено на мировните услови на сојузниците.

1821.- Независност од Шпанија прогласи и Доминиканската Република, теритотија која го зафаќа источниот дел од карипскиот остров Хаити, тогаш познат како Хиспањола.

1822.- Основачот на бразилското царство Дом Педро е крунисан за цар на Бразил под името Педро I. По потекло му припаѓаше на португалското кралско семејство Браганц.

1825.- Умре рускиот цар Александар I Петрович Романов. По стапувањето на престолот во 1801 година започна со серијата либерални реформи, а во текот на владеењето Русија значитело се прошири територијално.

1885.- Во Викли, Франција, е роден Алберт Лондрес, француски писател и новинар, еден од најпознатите воени известувачи. Соработуваше во весниците „Матину“, „Петтиот журнал“, „Ексцејлор“, „Квотидиен“, „Петтиот Паризиен“ и во други весници. Беше известувач од Првата балканска војна и од Првата светска војна. Како новинар напиша повеќе од 800 написи од сите области.

1891.- Во Палешник е роден Славко Колар, хрватски писател. Пишуваше раскази, новели, сатирична проза, хуморески, драми и комедии. Од делата познати му се „Назад во нафталин“, „Седуммина во подрум“, „На своето тело господар“ и други. Умре во Загреб, на 15 септември 1963 година.

1896.- Роден е Георгиј Константинович Жуков, маршал на Советскиот Сојуз, истакнат војсководец во Втората светска војна. Раководеше со скршувањето на германската офанзива на Москва, ги водеше битките кај Волгоград (тогаш Сталинград) и Санкт Петербург (тогаш Ленинград), а трупите под неговата команда го зазедоа и Берлин, во мај 1945 година. Напиша мемоари под наслов „Спомени и размислувања“. Умре во Москва, на 18 јуни 1974 година.

1906.- Во Париз е отворено киното „Omnija Pate“, во светот прва сала наменски изработена за прикажување филмови.

1918. - Во градот Алба Јулија, народот од Трансилванија, претставен од делегации од сите места, прокламира обединување на Трансилванија со Романија. Со овој историски акт е заокружен процесот на националното обединување на романскиот народ, започнат истата година, кога романските провинции Бесарабија и Буковина, кои беа под странска доминација, во март односно во ноември, се приклучија кон матичната земја.

1918.- Со одлука на данското собраие Исланд се стекна со независност.

1918.- Во Белград регентот Александар Караѓорѓевиќ го прогласи обединувањето и создавањето на Кралството на Срби, Хрвати и Словенци.

1934.- Во Ленинград е убиен членот на Политбирото и сректар на Централниот комитет на Советската комунистичка партија Сергеј Миронович Киров. По убиството на Киров, Сталин започна со бранот чистки и до 1938 година физички леквидира повеќе стари револуционери, водачи на Октомвриската револуција.

1935.- Роден е американскиот филмски глумец и режисер Ален Стјуарт Кенигсберг, познат како Вуди Ален, обновувач на холивудската филмска комедија во седумдесеттите години од 20. век. Филмови: „Земи ги парите и бегај“, „Се што отсекогаш сте сакале да знаете за сексот но не сте се осудиле да прашате“, „Љубов и војна“, „Ени Хол“, „Менхетен“, „Ентериери“, „Сонот на летната ноќ“.

1936.- Умре италијанскиот писател Луиѓи Пирандело, добитник на Нобеловата награда за книжевност во 1934 година, еден од најзначајните драмски писатели во 20. век. Напиша 33 драми, собрани под насловот „Голи маски“. Дела: „Приказни за една година“, „Покојниот Матија Паскал“, „Нејзиниот сопруг“, „Ѓакомино“, „Хенри IV“, „Шест лица го бараат писателот“.

1943. - Во Дебарца излезе првиот број на весникот "Братство", орган на Првата македонско-косовска НОУ бригада.

1943. - Во селото Зборско, на планината Кожув, излезе првиот број на весникот "Народна борба", орган на Втората македонска НОУ бригада.

1943.- Во селото Пелинце, Кумановско, е формиран Кумановскиот НОП баталјон „Јордан Николов - Орце“.  

1974.- Во несреќата на американскиот авион „боинг 727“, кој се урна во близина на Вашингтон, загинаа сите 92 патници и членови на екипажот.

1981.- Во најголемата авионска несреќа во историјата на југословенското воздухопловство, авионот „DC-9 super 80“ на љубљанската „Инекс адриа авиопромет“, кој удри во планина во близината на Корзика, загинаа сите 178 патници и членови на екипажот.

1992.- Во Сараево умре Мирослав Шпилер, хрватски режисер. Роден е на 19 декември 1906 година.

1987. - Во Скопје, умре Андон Димитровски - Петко, првоборец и носител на "Партизанска споменица 1941". По ослободувањето работеше во органите за внатрешни работи. Роден е во Крушево, во 1922 година.

1988.- Беназир Буто стана премиер на Пакистан, како прва жена на чело на една исламска земја.

1989.- Михаил Горбачов како прв советски лидер го посети Ватикан и со папата Јован Павле II договорија да се воспотават дипломатски односи меѓу Советскиот Сојуз и Ватикан.

1991.- На референдум во советската република Украина граѓаните со големо мнозинство се изјаснија за независност.

1994.- Во Бордо, Франција, на 21. Генерално собрание на Светската федерација на воени ветерани, што се одржа од 1 до 6 декември, Сојузот на борците од Народнослободителната и антифашистичка војна на Македонија е примен за полноправен член.

1995.- Хавиер Солана, е избран за генерален секретар на Атлантската алијанса. Во Брисел, амбасадорите на НАТО, постигнаа договор за назначување на Солана, како наследник на Вили Клас.

1997.- Во Париз умре Стефан Грапели, француски џез-виолинист. Се прослави со ромскиот гитарист Дианго Рајнхар, со кого го формираше Квинетот на Хост Клуб на Франција во 1934 година. Роден е во 1908 година.

1998.- Нафтената компанија „Ексон“ се согласи за рекордна сума од 76,6 милијарди долари да ја купи корпорацијата „Мобил“, со што е создадена најголемата светска нафтена компанија.

2002.- Во пожарот кој зафати дискотека во центарот на Каракас загинаа најмалку 50 луѓе, од кои најмногу од нив се задушија.

2004.- Во Утрехт умре принцот Бернард де Лип - Бистерфелд, таткото на холандската кралица Беатрис. Принцот Бернард е роден во германскиот град Јена, на 29 јуни 1911 година. Во 1937 година се ожени со тогашната холандска престолонаследничка Јулијана со која имаше четири ќерки: Беатрис (родена 1938), Ирене (1939), Маргрит (1943) и Кристина (1947).

2005.- Еден од петмината главни команданти на меѓународната терористичка мрежа Ал Каида, Египјанецот Абу Хамза Раби, е убиен во Северен Вазиристан, област во Пакистан во близина на границата со Авганистан.

2006.- Повеќе од илјада луѓе загинаа, околу 500 беа повредени, а околу 600 се водат за исчезнати, во налетот на тајфунот кој ги погоди источните делови на Филипини.

2006.- Повеќе од 250 луѓе загинаа во поплавите кои ги погодија источноафриканските земји Кенија, Сомалија, Руанда и Етиопија.

65 п.н.е.- Роден е римскиот литерат Хорациј, најголем римски лирски поет, кој повеќе од сите други грчки или римски поети се одликува со различности во својот поетски израз. Во текот на престојот во Атина подробно ги запозна грчката култура, филозофија и уметност. Дела: „Сатири“, „Песни“ или „Оди“, „Писма“.

883. - Свети Климент Охридски, родоначалник на словенската литература и црковно беседништво, прв оригнален словенски и македонски поет, говорник, преведувач, заштитник на Охрид е назначен за прв словенски епископ на Балканот.со тоа продолжува Јустинијана прима - првата Македонска архиепископија - Ден на свети Климент Охридски, патронен празник на Македонската православна црква.

1542.- Родена е шкотската кралица Мери Сјуарт, која со непопуларната римокатоличка политика ги поттикна народот и протестантите на Шкотска на буна, па во 1568 година мораше да побегне во Англија. Во 1587 година англиската кралица Елизабета Прва нареди да ја предадат на суд по што беше погубена.

1626.- Родена е шведската кралица Кристина Аугуст, која во 1644 година и стави крај на војната со Данска, а во 1648 година на Триесетгодишната војна, правејќи ја Шведска голема сила, а Балтикот „шведско море“. Кралица стана во 1632 година во осмата година од животот, а беше крунисана 12 години подоцна. Како една од најобразованите жени во Европа, беше вљубена во науката и книжевноста, па така во дворецот доаѓаа учени луѓе, вклучувајќи го и францускиот филозоф Рене Декарт.

1741.- Умре Витус Беринг, дански морепловец и истражувач во служба на руската влада. По налог на рускиот цар Петар Велики тргна да го испитува источниот дел на Азија. Во 1728 година го откри протокот меѓу Северна Америка и Азија, наречен според него Берингов Проток. Роден е во 1680 година.

1832.- Роден е норвешкиот писател Бјерншјерн Мартиниус Бјернсон, добитник на Нобеловата награда за книжевност во 1903 година, водечка личност во норвешкиот културен живот во 19. век. Дела: „Среќно момче“, „Татко“, „Крал“, „Нов систем“, „Над моќта“, „Ракавица“ и други.

1861.- Роден е францускиот филмски режисер Жорж Мелијес, пионер на светскиот филм. Технички образован, во филмот ги пренесува поделбата на чиновите, сценографијата, костимографијата, начинот на глума и маскирањето. Го пронајде системот на користење филмски трикови што му овозможи во студио (атеље) да снима филмови од научната фантастика. Сними околу 500 филмови, вклучувајќи го и „Патот до Месечината“, пропратен со филмски авантури. Умре во 1938 година, во крајна беда во време на комерцијалниот процвет на филмот. Филмови: „Сонот на астрономите“, „Пат во немоќноста“, „Гуливеровите патувања“, „Освојување на Северниот пол“.

1863.- Британскиот боксер Том Кинг стана прв светски шампион во тешка категорија, со победата над Американецот Џон Хинан.

1865.- Роден е Јан Сибелиус, фински композитор, најголем композитор на својата земја. Покрај симфониските песни, со кои се вброи меѓу најголемите композитори на 20. век, напиша и значајни дела за хор и голем број соло песни на текстови на фински уметници. Умре на 20 септември 1957 година.

1903.- Умре англискиот филозоф и социолог Херберт Спенсер. Дела: „Систем на синтетичката филозофија“, „Вовед во социолошките студии“, „Фактори на органската еволуција“, „Класификација на науката“, „Автобиографија“.

1914. - Германските воени бродови по враќањето од Тихиот Океан требаше, според планот на адмирал Шпе, да ја уништи англиската база на Фокландските Острови. Кога Англичаните отворија оган Шпе сфати дека наишол на многу поголем отпор од очекуваниот. Во оваа поморска битка Германците претрпеа големи загуби во бродови и во луѓе.

1923.- Соединетите Американски Држави потпишаа договор за пријателство и ненапаѓање со Германија.

1925. - По неуспешниот пуч на нацистите во Минхен во 1923 година, нивниот водач Адолф Хитлер ја објави книгата "Мојата борба", во која ја разработува националистичката фашистичко-расистичка идеологија на агресивниот германски национализам.

1925.- Роден е американскиот пејач, танчер и глумец од африканско потекло Семи Дејвис, еден од најголемите забавувачи во 20. век.

1941.- САД и Велика Британија ден по нападот врз Перл Харбур во Втората светска војна и објавија војна на Јапонија.

1941.- Во Прилеп учениците на гимназијата организираа тридневен штрајк поради исклучувањето на петмина скоевци од гимназијата. Поставени беа барања да се испита одлуката за исклучувањето на учениците, да се укине школарината и носењето униформи, да се расформираат младинските фашистички организации во училиштето и друго. Штрајкувачите ги искинаа сликите на цар Борис во училниците, а истакнаа пароли „Да живее слободна Македонија“, „Да живее Советскиот Сојуз“, „Смрт на германско-бугарските окупатори“ и слично.

1944.- Во Скопје се одигра фудбалскиот натпревар меѓу СК Македонија и фудбалската селекција на припадниците на корпусот на Народна одбрана. Резултатот беше 1:2.

1948. - Во Лерин три жени Македонки од селото Екши - Су, Леринско, беа обвинети за соработка со НОФ и со партизаните, за што беа осудени на смрт и стрелани.

1949.- Генералисимус Чанг Кај Шек, лидер на кинеските националисти (антикомунисти) кој со приврзаниците по поразот од страна на комунистите побегна од Кина, воспостави влада на кинескиот остров Формоз (Тајван).

1966.- При хаваријата на грчкиот ферибот „Хераклион“ кој потона во невремето кое го зафати островот Мелос, загинаа 234 патници и членови на екипажот.  

1966.- Договорот за забрана на нуклеарното оружје во космосот го потпишаа 28 земји, вклучувајќи ги Советскиот Сојуз и САД.

1970.- Советот за безбедност на ООН усвои резолуција со која го осудува режимот на Лисабон поради вмешаност во обидот за соборување на гвинејската влада на Секу Туре.

1974.- Грците на референдум се изјаснија Грција да стане република, со што беше укината монархијата воспоставена во 1832 година.

1978.- Умре израелската државничка Голда Мабович Мејрсон, позната како Голда Меир, прва жена претседател на влада на Израел од 1969 до 1974 година. Од родниот Киев во 1906 година оди во САД, а во Палестина преминува во 1921 година. Беше раководител во Сојузот на синдикатите и Светската еврејска агенција, а од 1948 година стана првиот амбасадор на Израел во Советскиот Сојуз. Остави необично интересни мемоари.  

1980. - Во Њујорк е убиен Џон Ленон, еден од основачите и "идолот" на британската музичка група "Битлси". Роден е на 9 октомври 1940 година.

1991.- Русија, Белорусија и Украина формираа Заедница на независни држави.

1993.- Во Скопје, од 9 до 11 декември, во Универзалната сала, се одржа Првиот интернационален фестивал на ромската музика „Шутка фест“.

1995.- Во Лондон почна дводневната конференција на која наместо да се основа женевска Мировна конференција за поранешна Југославија, основан е Совет за остварување мир во 40 земји, вклучувајќи ја и СРЈ. За висок претставник  на меѓународната заедница во поранешна Југославија е избран шведскиот дипломат Карл Билт.

1997.- Двете најголеми швајцарски банки соопштија дека се интегрираат, со што се формира најголема банкарска актива во светот со фонд во вредност од еден трилион долари.

2000.- Поротата во Тенеси заклучи дека убиството на американскиот борец за чокови права од африканско потекло Мартин Лутер Кинг, кое беше извршено 32 години порано, не е акт на атентатор поединец, како што гласи во официјалната верзија, туку резултат на заговор.

2000.- Во Охрид е поставен камен-темелникот за обнова на црквата „Свети Пантелејмон“, која свети Климент ја изградил во 893 година.

20001.- Во знак на одмазда за минофрлачките напади на Палестинците врз еврејското население во појасот Газа, израелските борбени авиони ја гаѓаа палестинската зграда на разузнавачките служби и претседателската гарда на Јасер Арафат во Рафа, на југот од појасот Газа.

2001.- Од подметнат пожар изгоре црквата во манастирскиот комплекс „Свети Ѓорѓија“ во Мала Речица, Тетовско.

2005.- Во експлозија која ја предзивика бомбаш-самоубиец во автобус кој од Багдат возел за шиитскиот град Насирија, загинаа 32 лица, а 44 беа ранети.

- Национален празник на Република Етиопија

1485.- Родена е шпанската принцеза Катарина Арагонска, прва од шестте жени на англискиот крал Хенри VIII. Разводот во 1533 година, извршен без дозвола од папата, предизвика реформи во англиската црква и прекин со Ватикан. Хенри VIII се разведуваше повеќе пати бидејќи немаше машки деца кои би биле наследници на престолот.

1678.- Умре англискиот економист Вилијам V, творец на теоријата на работните вредности, кој според Карл Маркс ги постави темелите на политичката економија како наука. Дела: „Нешто за парите“, „Политичка анатомија на Ирска“, „Политичка аритметика“.

1770. - Во Бон е роден, Лудвиг Ван Бетовен, германски композитор, еден од најголемите композитори на сите времиња. Универзалноста на неговата генијалност се гледа во поетското и длабоко доживувано отсликување на природата, во непосредното изразување на лирските и љубовните чувства, во вербата на посреќната иднина и создавањето на општочовечкото богатство. Компонира девет симфонии, сонати и друго. Умре во Виена, на 26 март 1827 година.

1773.- Незадоволна од високите увозни царини и британската колонијална власт, група американски колонисти, во бостонското морско пристаниште ги исфрли сандаците полни со чај од еден британски брод. Тој случај, подоцна наречен „бостонска чајанка“, ја навести американската војна за независност започната во 1775 година.

1775.- Родена е англиската писателка Џејн Остин. Таа во романите реалистички го слика секојдневниот живот на англиската провинција. Заплетите на нејзините романи, проткаени со хумор и блага иронија се едноставни и произлегуваат од психологијата на ликовите на обичните човечки односи, а дијалогот е многу вешто воден. Дела: „Гордост и предрасуди“, „Менсфилдски парк“, „Ема“ и други.

1859.- Умре германскиот писател Вилхелм Грим, собирач и обработувач на народни бајки  кои како и повеќето други дела ги објави заедно со неговиот постар брат Јакоб. Тој ја проучуваше и митологијата.

1869. - Во Ресен е роден д-р Христо Татарчев, еден од основоположниците на Македонската револуционерна организација во Солун, во 1893 година. Беше претседател на Организацијата од неговото основање, па се до 1901 година. Умре на 5 јануари 1952 година, во Торино, Италија.

1899.- Роден е англискиот писател, глумец и пејач Ноел Кауард, многу популарен меѓу Првата и Втората светска војна во Велка Британија и САД. Пишуваше и режираше драми, комедии и музички ревии, а за повеќето негови комедии се снимени и филмови. Дела: „Збор и музика“, „Приватен живот“ и други.

1912. - Во селото Војница, Велешко, е роден Коле Неделковски, истакнат македонски поет и револуционер. Во 1940 година ја објави првата стихозбирка "М'лскавици", а во 1941 година и втората збирка "Пеш во светот". Се самоуби во борба против бугарската фашистичка полиција во Софија, на 2 септември 1941 година.

1914.- Во Загреб умре Иван Зајц, хрватски композитор, диригент, пијанист и музички педагог. Роден е во Риека, на 3 август 1832 година.

1917.- Роден е англискиот писател и визионер Артур Кларк. Во неговите научно-фантастични романи и приказни главни теми се истражувањето на вселената, морските длабочини, како и времето. Го интересираа и последиците на можните човечки контакти со вонземската цивилизација. Дела: „2001: Одисеја во вселената“, “2001: Конечна одисеја“, „Крај на детството“, „Град и ѕвезди“, збираката приказни „Од другата страна на небото“, „Приказни за десет света“, „Средба со Медуза“, „Сончев ветер“.

1918.- Онована е Комунистичката партија на Полска.

1920.- Силен земјотрес ја погоди Кина, при што ја опустоши провинцијата Шанси. Под урнатините на зградите загинаа околу 180.000 луѓе.

1921.- Умре Камиј Сен - Санс, француски композитор, главен претставник на класичниот правец во француската музика од 19. век. Најзначајно дело му е операта „Самсон и Далида“. Роден е на 3 октомври 1835 година.

1942.- Врховната команда на Германија во Втората светска војна издаде директива за борба против партизанските единици која е спротивна на одредбите на Женевската конвенција. Со директивата беше наредено германските војници да не се повикуваат на одговорност поради брутално однесување.

1944.- Германците во Втората светска војна во Ардените, со силна артилериска подготовка и со спуштање на 1.500 падобранци, ја започнаа контраофанзивата на Западниот фронт, изненадувајќи ги американските сили. Во борбите кои завршија со пораз на Германија, сојузниците изгубија 77.000 војници, а Германците 130.000.

1945. - Во Костур, Егејска Македонија, започна судскиот процес против 106 Македонци од гратчето Хрупишта, Костурско, обвинети за соработка со окупаторот и покрај тоа што повеќето од нив беа борци на ЕЛАС. Некои од нив беа осудени на казна доживотен затвор, а други на временски казни.

1946.- Започна наставата на катедрите по математика, физика, хемија, биологија и географија со етнологија на Природно-математичкиот оддел на Филозофскиот факултет во Скопје.

1949.- Во Бугарија е извршена смртна казна врз Трајче Костов кој беше долгогодишен истакнат лидер на Комунистичката партија на Бугарија. Тој во монтиран политички процес во Софија беше осуден заради „титоизам“.

1949.- Водачот во борбата за независност Ахмед Сукарно беше избран за претседател на Индонезија, по стекнувањето на независност од Холандија.

1960.- Во сударот на американските патнички авиони „DC-8“ и „Супер констелејшн“ врз Њујорк, загинаа сите 128 патници од двата авиона и осум луѓе на земјата.

1965. - Умре Вилијам Сомерсет Мом, англиски писател. Напиша голем број приказни, романи и драми. Во поголемиот број од делата го критикува англиското граѓанско општество, а ги проучуваше и обичаите на другите, особено на егзотичните земји. Роден е на 25 јануари 1874 година.

1965.- Умре Тито Скипа, италијански оперски пејач. Роден е во 1890 година.

1966.- Советот за безбедност на Обединетите нации на предлог на Велика Британија едногласно ги изгласа економските санкции против режимот на белото малцинство во Родезија.

1969.- Долниот дом на британскиот парламент ја укина смртната казна.

1969. - Во Скопје умре Васил Хаџиманов, македонски етномузиколог и педагог. Меѓу најзначајните негови дела се вбројуваат "Зборникот на македонски народни песни", "Соборски народни песни", "Македонски борбени народни песни" и "Моми тиквешанки". Роден е во Кавадарци, на 14 јануари 1906 година.

1982.- Во Скопје е формиран Хорот на просветните работници „Св. Кирил и Методиј“.

1993.- Со размена на официјални документи, во Скопје, шест земји-членки на ЕУ - Велика Британија, Германија, Франција, Италија, Холандија и Данска - воспоставија целосни дипломатски односи со Република Македонија.

1995.- Со одлука на Извршниот комитет на Европската конфедерација на синдикатите (ЕКС), Сојузот на синдикатите на Македонија (ССМ) стана член на Форумот на ЕКС.

1996.- Јужнокорејскиот апелационен суд ја преиначи смртната пресуда на бившиот претседател на Јужна Кореја Чун Ду Хван во казна доживотен затвор.

1998.- Американски и британски авиони го нападнаа Ирак.

1999.- Поранешниот германски канцелар Хелмут Кол призна дека погрешил заради прикривање на донациите на Христијанско-демократската унија, владејачката германска паритија која тој ја предводеше, но го отфрли тврдењето дека станува збор за подмитување.

2004.- Новиот претседател на САД Џорџ Буш го именуваше пензионираниот генерал Колин Пауел за државен секретар, кој стана прв Афроамериканец на функцијата шеф на дипломатијата.

2002.- Високиот претставник на Европската унија за надворешна политика и безбедност Хавиер Солана и генералниот секретар на НАТО Џорд Робинсон го официјализираа стратешкото партнерство на двете организации за управувањето со кризи, со што беше овозможено ЕУ да создаде сопствени сили за брза интервенција и сама воено да интервернира во странство.

2003.- Швајцарското собрание ја сувои резолуцијата со која масакарот врз Ерменците кој се случи во Турција во текот на Првата светска војна е означен како геноцид.

2004.- Во Тајван, во престолнината Тајпеј се монтирани најбрзите лифтови во светот (1.014 метри во минута). Монтирани се на дотогаш највисоката градба во светот (508 метри).