На денешен Ден

На денешен ден роден е Александар Македонски

На денешен ден пред 2.364 години е роден Александар Македонски. Македонскиот владетел, кој успеа да го освои половина свет, е роден на денешен ден 356 година пред новата ера во градот Пела, Егејска Македонија.

Александар Македонски, син на македонскиот император Филип Втори и на Олимпија, е еден од најпознатите личности на стариот век, војсководец и државник.

Александар Македонски од малечката Македонија создаде светска сила. Го порази огромното Персиско царство, тогаш најголема светска империја, и во својот поход стигна до Индија.

Александар Македонски или како што е познат во светската историја како Александар Велики умрел во Вавилон на 13 јуни 323 година пред новата ера.

1981.- Турскиот терорист Мехмед Али Агџа е осуден на доживотен затвор поради обидот да го убие поглаварот на Римокатоличката црква папата Јован Павле Втори на 13 мај 1981 година.

1948.- Во Скопје, со одлука на Владата на Народна Република Македонија, е основан Институт за национална историја.

Според календарот на МПЦ (Јулијанскиот календар) денеска е 14 јули.

Денеска е Св. апостол Акила.

По род Акила бил Евреин. Во првиот век живеел во Рим заедно со жена си Прискила. Во времето на цезарот Клаудиј, како и сите останати Евреи, биле принудени да го напуштат градот, па се населуваат во Коринт. Таму ќе се сретнат со апостолот Павле. Поверувале во проповедта за Христа и станале блиски соработници на апостолот Павле. Тој неколку пати ги спомнува во своите посланија. Подоцна се враќаат во Рим, па заминуваат за Ефес... Според преданието Акила, како еден од 70-те апостоли, го проповедал христијанството во многу краишта, а земниот живот го завршил маченички, убиен од незнабошците.

НА ДЕНЕШЕН ДЕН

916.- Во Охрид умре Свети Климент Охридски, средновековен  Mакедонски писател и педагог, ученик на светите Кирил и Методиј, основоположник на Охридската книжевна школа, прв словенски епископ во Македонија, патрон на градот Охрид и на Македонската православна црква. Роден е околу 830 - 840 година.

1789.- Американскиот Конгрес основа Одделение за надворешни работи.

1824.- Роден е францускиот писател Алексадар Дима Син, кој ги удри темелите на народниот драмски театар. Напиша 16 театарски парчиња, вклучувајќи ја и драматизацијата на романот „Дамата со камелии“. Останати дела: драмите „Незаконски син“, Дениза“, „Господин Алфонс“, „Полусвет“.

1830.- Во Франција изби триднева „Јулска револуција“ предизвикана од одлуката на кралот Шарл Десетти Бурбонски да ја укине слободата на печатот. Тој го распушти штотуку избраното собрание и изврши измени во изборниот закон. Парижаните подигнаа барикади и успеаја го соборат кралот Шарл Десетти, а на престолот го донесоа Луј Филип, кој како крал на Франција владееше до револуцијата во 1848 година, кога повторно станува република.

1835.- Во Вал ди Кастело, Тоскана, е роден Џозуе Кардучи, италијански поет, книжевен историчар и неокласичар. Напиша голем број песни и книжевни, естетски и филозофски студии. Познати се неговите дела „Варварски оди“, „Рими и ритми“ и други дела. Во 1906 година ја доби Нобеловата награда за литература. Умре во Болоња, на 16 февруари 1907 година.

1841.- Во Пјатогорски умре Михаил Јурјевич Лермонтов, руски писател. Делата што ги напиша уште како сосема младо момче претставуваат толку зрели уметнички остварувања што влегоа во сите збирки и антологии. Во своите дела создаде лик на „нестабилен човек“. Го напиша романот „Јунак на нашето време“ и низа поеми. Роден е во Москва, на 15 октомври 1814 година.

1844.- Умре Џон Далтон, англиски хемичар и физичар, еден од основачите на анатомската теорија на материјата, што прв ја постави врз експериментална основа. Своето сфаќање го изнесе во делото "Нов систем на филозофијата и на хемијата", го објасни Прустовиот закон на постојани пропорции и го постави законот за зголемени пропорции. Прв ги одредуваше атомските тежини на хемиски елементи. Ги испитуваше основите на гасовите, го постави законот за парцијалните притисоци и се занимаваше со метеорологија. Бидејќи страдаше од слепило за боја, ја проучуваше и таа аномалија, која според него е наречена "далтонизам". Роден е во Иглсфилд, во северниот дел на Англија, на 6 септември 1766 година.

1867.- Роден е шпанскиот композитор и пијанист Енрике Гранадос и Кампања. Дела: клавирска збирка „Гојекас“, „Шпански игри“.

1907.- Во Љуботин, Црна Гора, е роден Петар Лубарда, еден од најголемите црногорски сликари. Работеше слики, пастели и фрески инспирирани од пејзажите на Црна Гора, Париз и Дубровник. Од делата познати му се „Косовската битка“, „Гуслар“, „Пламен“, „Борба на коњи“ и други. Умре во Белград, на 13 февруари 1974 година.

1915.- Во Фиренца роден е италијанскиот оперски пејач Марио дел Монако, еден од најпрочуените во светот. Умре во Венеција, на 17 октомври 1982 година.

1917.- Умре швајцарскиот хирург Емил Теодор Кохер, добитник на Нобеловата награда за медицина во 1909 година. Тој ја испитуваше функцијата на штитната жлезда и значително придонесе за развој на современата хирургија.

1921.- Канадските лекари Фредерик Грант Бентинг и Чарлс Бест првпат го изолираа инсулинот, што набрзо овозможи ефикасно лекување на дотогаш смртоносната шеќерна болест.

1927.- Во село Лавци, Битолско, е родена Фана Кочовска - Цветковиќ, најмлад народен херој од НОВ, носител на партизанска споменица 1941. Почина на 17 април 2004 година.

1954.- Велика Британија и Египет постигнаа договор за крај на 72-годишната британска контрола врз Суецкиот канал.

1955.- Република Австрија повторно стана суверена држава. Австрија во 1938 година беше окупирана и припоена кон Германија, а по Втората светска војна беше уште десет години под окупација на сојузничките држави.

1965.- Американските авиони во Виетнамската војна првпат ги нападнаа противвоздушните системи на северновиетнамската армија.

1970.- Во Лондон умре Џон Барбироли, еден од најголемите диригенти на светот, основач на камерниот оркестар „Барбироли“, диригент на операта Ковент Гарден, директор на Њуроршката филхармонија и диригент на оркестарот „Хале“ во Манчестер. Роден е во Лондон, на 2 декември 1899 година.

1980.- Во Каиро умре иранскиот шах во бегство Мохамед Реза Пахлави, кој 37 години владееше со Иран. Роден е во 1819 година.

1981.- Почна со работа новата Железничка станица во состав на Транспортниот центар во Скопје. Последниот воз од Старата железничка станица замина во 11 часот и 30 минути, а првиот воз на новата железничка станица стигна во 12 часот и 35 минути.

1984.- Во Лозана, Швајцарија, умре Џемс Мејсн, познат британски актер, кој многу генерации го паметат по голем број успешни артистички остварувања во повеќе од 80 филмови и театарски дела. Филмови: „Бегалец“, „Човек во сиво“, „Ѕвездата е родена“, „Јулие Цезар“, „Лолита“, „Лорд Џим“, „Галеб“, „Убиство по нарачка“.  Роден е во 1909 година.

1984.- На патот Скопје - Приштина, во сообраќајна несреќа загина Венко Домазетовски, македонски писател, литературен критичар и новинар. Роден е во Белград, на 10 јануари 1950 година.

1990.- Белорусија ја прогласи независноста од Советскиот Сојуз.

1992.- Во Скопје, во чест на започнувањето на к*рсот за дообука, во касарната "Кузман Јосифовски - Питу" е одбележан почетокот на високото воено школство во Република Македонија.

1996.- Во текот на Олимписките игри во Атланта експлодира бомба во забавен парк, усмртувајќи двајца и повредувајќи 110 луѓе.

2002.- При урнување на украинскиот ловец „СУ-27“ на аеромитинг во близина на украинскиот град Лавов загинаа 89 лица, а 199 беа повредени.

2007.- Во експлозија на камион-бомба во Багдад, во близина на пазарот Карадах, препоплн со купувачи, во шиитскиот дел од градот, загинаа 61 лице, а 94 луѓе беа ранети. Од експлозијата изгореа десеттина автомобили, а се запали и трикатна зграда.