Рецепти за зимница

Ајвар

Зимница-Гордост на секоја домаќинка

Во минатото било неопходно зеленчукот и овошјето да се подготвуваат за зимските месеци, кога го нема во природата, за да можат домашните да конзумираат разновидна храна. Со денешниот прогрес на технологијата на конзервирање и пастеризација, индустриски конзервираната храна е достапна во текот на целата година, како и свежиот зеленчук и овошје од разни делови на светот. Таквите индустриски обработени производи, поефтино е да се купуваат во најблискиот маркет, отколку сами да ги подготвувате. Но тука е мамецот на кој сите се закачуваме. Овие,”купечки” производи го немаат онај домаќински шмек, што го има теглата затворена со целофан, по која се нафатил прав од стоењето во визбата, со етикета на која со рака се напишани податоците и која не потсетува на целиот оној труд вложен во подготвувањето на зимницата. Може ли нешто да биде повкусно од ајварот подготвен според рецептот на вашата мајка и баба, а кој сега вие им го подготвувате на вашите деца или внуци.
Во денешниот свет кој има многу изгубено од допирните точки со нашите предци, голем број домаќинки се решаваат да ги изненадат своите најблиски со подготвување на зимница, која потоа со гордост им ја нудат и на гостите.
Конзервирањето на храната има голема важност во исхраната затоа што овозможува во текот на целата година да конзумираме храна богата со минерали, витамини и други корисни состојки. Конзервирањето на производите е голема вештина која се стекнува со долгогодишно водење на домаќинството.

ДОБРО Е ДА СЕ ЗНАЕ
-Зимницата чувајте ја на темно, суво и ладно место.
-Конзерванси се хемиски средства за спречување на ширењето на причинителите на расипувањето. Внимавајте, не се сосема безопасни по здравјето на човекот ( пр. салицил), затоа никогаш не ставајте повеќе од пропишаната доза.
-Лажицата за мешање најдобро е да биде пластична или дрвена.
-Користете пластична инка или инка од метал што не рѓа.
-Добро е на теглите или шишињата да ставате налепници со содржината, количината и датумот на подготовка.
-Зачините имаат силно конзервансно дејство. Најдобро е да ги употребувате немелени и неиситнети.
-За подготвување на туршија најпогодни се рапави краставички.
-За конзервирање најдобри се поситните домати.
-Алкохолт го чува овошјето од расипување. Жестоките пијалоци одлично го чуваат свежото овошје, додека виното, бидејќи нема доволно алкохол, се користи само како зачин за зимницата.
-За да се замрзне меко овошје потребни се седум часа, а за да се одмрзне три; за тврдото овошје потребни се 8 часа да се замрзне, а 4 да се одмрзне. Месото за печење се замрзнува за 10 часа, а се одмрзнува за 5 часа. Пилето се замрзнува за 12 часа, а се одмрзнува за 6 часа. Сирењето се замрзнува за 12 часа, а се одмрзнува за 4 часа. Готовите јадење се замрзнуваат за 12 часа, а се одмрзнуваат за 7 часа.

ЗЛАТНИ ПРАВИЛА
ЗА УСПЕШНА ЗИМНИЦА
а) Користете само зрел, здрав, цврст и квалитетен зеленчук.
б) Садовите и плодовите кои се користат треба темелено да се измијат.
в) Теглите и шишињата пред употреба треба да се стерилизираат (прво да се измијат со топла вода и сапуница, потоа да се исплакнат со ладна вода, да се исцедат, да се стават во рерна и на температура од 100 степени да отстојат десетина минути).
г) Зеленчукот варете го во неоштетени емајлирани садови или во     метални садови кои не фаќаат рѓа.
д) Сите тапи пред употреба треба да ги ставите во зовриена вода
ѓ) Пред да започнете со подготовка на зимницата, прегледајте ги    стаклените тегли, затоа што и најмалата пукнатина е доволна теглата да пукне кога во неа се става врелата содржина.
е) За подготовка на зимница користете само јодирана сол.


ОВОШЈЕ
-Изберете  и распоредете ги плодовите:
Најубавите употребете ги за подготвовка на компоти, останатите за мармалади, сокови и др.
-Овошјето треба да биде зрело, но не и презреано бидејќи таквото не содржи пектин, кој помага при конзервирањето.
-Најдобро е овошјето да се чисти непосредно пред подготвувањето, затоа што под влијание на кислородот тоа потемнува, а се губат и дел од витамините.
-Овошјето варете го во емајлирани садови, или од челик што не рѓа, а никако немојте во метални садови.
-За овошјето  непотребно да не  изгуби од квалитетот, вкусот и бојата поради предолгото варење, употребувајте ги пропишаните количини на шеќер.

КОМПОТИ
Компоти се производи од овошје добиени со варење во шеќерен сируп. Овошјето за компот мора да биде зрело, цврсто и здраво. Поситните плодови се оставаат цели,  а покрупните се сечат на половина или на кришки. Најчесто измиеното и исчистено овошје се реди во тегли, се налива со шеќерен сируп, се затвораат теглите и се стерилизира.
Совет: Секое овошје можете наместо со шеќерен сируп да го прелиете со загреан мед. Медот на ваков начин ќе стане најубаво желе.

ЏЕМ
За подготвување на џем се користат најквалитетните плодови. Џемот од мармаладот се разликуваат по тоа што содржат цели и несечени плодови. Општо правило за подготвување на  џем е овошјето да го варите со шеќер додека не пушти сок. Доколку во рецептот не е поинаку наведено, на 1 кг. овошје ставете 1,5 кг. шеќер. Откако ќе зоврие варете ја смесата уште 15-20 минути со постојано мешање. Џемот оставете го да се излади, па потоа стевете го во тегли.

СЛАТКО
Слаткото е производ од овошје со голема количина на шеќер. Обично на 1 кг. овошје се става 1,25 кг. шеќер. При варењето на слаткото прво се вари шеќерниот сируп- на 1 кг. шеќер 1,5-2 чаши вода. Овошјето се додава во сирупот кога тој е многу густ. Слаткото се вари пократко време на посилен оган, за да се сочува бојата и обликот на овошјето. Слаткото се вари без мешање со лажица, само повремено се протресува садот.

КОНЗЕРВИРАЊЕ НА ОВОШЈЕТО
Стерилизација- е технолошки процес при што се топлината се уништуваат ензимите и микроорганизмите. Овошјето обично се стерилизира на температура од 100 степени. Поради отпорноста на микроорганизмите, стерилизацијата често се повторува 3-4 пати. Во домашни услови никогаш не може да се постигне апсолутна стерилизација, но и делумната е ефикасна и корисна, затоа што не влијае врз квалитетот на производот. Стерилизацијата се постигнува со варење.
Пастеризација- е делумна стерилизација, при што загревањето се врши на температура од 65-90 степени. Особено е погодна за конзервирање на овошни сокови.
Бланширање- е краткотрајно потопување на овошјето во зовриена вода ( поради полесно лупење) или во зовриен шеќерен сируп ( заради омекнување, кога сеуште топлото овошје веднаш се реди во тегли)
Шеќерен сируп- се подготвува со варење на шеќер и вода и тоа во различни соодноси: редок сируп- 2 филџана шеќер и 6 филџани вода ( 1:3), средно густ сируп (1:2) и густ сируп ( 1:1). Сирупот може да се користи т опол или изладен.

ЗАМРЗНУВАЊЕ
Обезбедувањето на зеленчук за зима и пролет со замрзнување е многу успешен начин на конзервирање. Во правилно подготвениот и спакуван зеленчук, чуван во замрзнувач се зачувува висок процент од биолошката вредност. Таквиот зеленчук го задржува првобитниот изглед, боја, арома и вкус, а во споредба со термички третираниот начин на конзервирање, во поголем процент ги зачувува и витамните Ц и Б1.
Установено е дека некои видови тешко сварлив свеж зеленчук, со замрзнување стануваат многу поприемливи за органите за варење
(црвената зелка, кељот, печурките и сл.).
Сите видови на зеленчук не се погодни за замрзнување, но со замрзнувањето на голем број од нив зимско-пролетната исхрана е поразнообразна.
За замрзнувањето е битно да се одбере зеленчук со висок квалитет и уште сосема свеж да се подготви и да се складира во замрзнувач. Од неквалитетен, свенат, престојан зеленчук не може да се очекува подобрување на квалитетот со замрзнување, бидејќи тој уште од почетокот изгубил доста од заштитните состојки. Подготвителните работи пред замрзнување на зеленчукот, како што се чистење, миење, бланширање, просушување и пакување по оброци треба да се одвиваат брзо, заради зачувување на неговиот состав. Затоа, за еднократна употреба треба да се пакуваат соодветни количини зеленчук.
Независно од тоа кој вид зеленчук се замрзнува, работниот процес е сличен:
Бланширање е ставање на исчистениот зеленчук ( боранија, моркови, грашок, бамја) во вода која врие, да отстои најмногу 2-4 минути. По вадењето од врелата вода зеленчукот веднаш се става за кратко во студена вода за да се олади. Тоа најдобро се постигнува ако подготвениот зеленчук се стави со решетка ( цедалка) во вода што врие, а потоа се извади и се врати за кратко во студена вода. На тој начин се скратува работниот процес околу зовривањето, цедењето и разладувањето на зеленчукот.
По цедењето од студената вода зеленчукот се распоредува на чисто суво платно за да ја впие одвишната влага, а потоа се пакува во најлон кеси, при што се внимава воздухот од кесата целосно да се истисне.
Бланширањето има за цел да се уништат некои материи кои и на ниски температури влијаат врз промените во храната.
Најдобро е на секое пакетче да се залепи етикета со натпис за тоа кој вид зеленчук е спакуван, со датумот и количината.
Некои видови зеленчук како што се зелената салата, кромидот, трупките, краставиците и др. не се погодни за замрзнување, а зеленчукот што го има на пазар преку целата зима, нема потреба да се замрзнува. Такви се: празот, ренот, морковите, цвеклото, зелката, трупката, целерот, пашканатот и сл.

Ja ne sum domakinka ..ne pravam zimnica...se si kupuvam gotovo napraveno

mamma напиша: Ja ne sum domakinka ..ne pravam zimnica...se si kupuvam gotovo napraveno

i ja moze samo da se naucham kako se stavaat morkovi vo tegla, oti mnogu sakam takvi
a ajvari i slichni raboti, ne ni jadam, pa ne me ni interesira kako se pravi

Jaс сеа сум чирак  Гледам коа прават и добро помагам наравно.
Околу печење пиперки лупење мешање....коа се прај ајвар а туршијата на нив им ја препуштам зашто не поднасам туршија.

pravam zimnica ... so zadovolstvo kiseli krastavicki, tursija, kompoti, vezen pecen gmecen, peglani piperki .... ajvarot nekogas mi bese zadovolstvo, sega 3 dena se me boli otkako ke go napravam.... a moite nitu lupat piperki nitu jadat lutenici , malidzana , samo cist ajvar

Каква зимница...Па сега има свеж зеленчук и овошје преку цела година. Од ајвар, лутеници ме фаќаат грчеви вом желудник, а дека не е здраво-сведок ми е мојата 100 и куњсур год. прабаба која ајварот го викаше мачен пипер. (печен, пржен-ни П од пиперка).