Македонија од 1944 година до 1990 година

Барајќи текст на интернет во кој што се разгледува цензурата од филозофски аспект, сосема случајно наидов на овој текст објавен во весникот „Глобус“. Во него се предадени дел од забелешките кои им ги дал  Мирослав Крлежа, главниот редактор на Енциклопедијата на Југославија, на доставувачите на определници во врска со македонската историја. Доста интересни ми се видеа некои делови од текстот, напишан од Људмил и Александар Спасов. Се надевам оваа тема да прерасне во квалитетна дискусија за науката, дали таа може да биде независна и апсолутна, дали таа треба да ги просветлува луѓето, или научниците треба да бидат само уште еден пример за фарисејство.



Еден од авторите на текстов (Људмил Спасов) неодамна имаше чест да присуствува на промоцијата на последните два тома на Хрватската енциклопедија во Загреб. Пред промоцијата, за да се дополни мигот, беше издаден последниот број на списанието „Коло“ на Матица Хрватска. Списанието е посветено на оставнината на Мирослав Крлежа, односно на избор од неговите лични забелешки при подготовката на изданијата на Енциклопедијата на Југославија. Со оглед на тестаменталната волја на Крлежа која налагаше по неговата смрт (1981 г.) целата негова ракописна оставнина да биде депонирана во Националната и универзитетска библиотека на Хрватска и да биде обработувана и користена дури по протекување на 20 години од смртта на писателот, архивата започна да се обработува дури во 2003 година. Предмет на обработка беше делот (најголем) која по авторовата смрт е депониран во Библиотеката. Еден помал дел се наоѓа во Хрватската академија на науките и уметностите (ХАЗУ), а друг во неговиот стан, сега дел од Музејот на Град Загреб.

Личните забелешки претставуваат посебен вид авторско дело и најчесто поради нивната несреденост, се исклучително тешки за обработка и систематизирање. Како што нагласуваат уредниците на изданието, а и делумно се оградуваат, „презентираната граѓа во изданието е обработена стручно и одговорно, но ниту приближно на стандардите за критичка обработка. Останува под прашалник до колкав степен забелешките можат да се сметаат за довршен и авторизиран текст на Крлежа“. Но, токму таквите лични забелешки, но и личноста на Крлежа, беа исклучително интересно четиво за авторите на овој текст, па затоа веруваме дека претставувањето на забелешките ќе биде еднакво интересно, ако не и поинтересно, за македонските читатели и особено за македонските енциклопедисти, а еве и зошто. 




Имено, еден не мал дел од забелешките на Крлежа се однесуваат на определниците за Македонија (историја, култура, јазик, политика) и за Македонците и другите од Македонија, а пристигнувале главно од автори - Македонци.

Зошто забелешките кон Енциклопедијата на Југославија токму од Крлежа? Мирослав Крлежа освен што е познат како исклучителен писател и интелектуалец, беше и долгогодишен директор на Лексикографскиот завод во Загреб и главен редактор на најзначајната енциклопедија во поранешна Југославија, а тоа е токму делото со едноставен наслов „Енциклопедија на Југославија“.

Социјалистичка/Народна Република Македонија како членка на југословенската федерација беше, се разбира, застапена во оваа енциклопедија, а со оглед на фактот дека посебна „Енциклопедија на Македонија“ никогаш не беше издадена, оваа Енциклопедија беше и единствената македонска енциклопедија.

Улогата и положбата на Мирослав Крлежа во југословенските културни, уметнички и воопшто интелектуални кругови не беше воопшто случајна. Имено, Крлежа беше близок и човек од доверба на тогашниот југословенски политички врв, особено на Тито. Долгите партии шах со Маршалот и честите престои на Бриони, како и блискоста со тогашната југословенска прва дама, го чинат Крлежа исклучително релевантна политичка фигура не само на тогашниот „двор“, туку и во сите позначајни културни збиднувања. Со оглед на општественото значење на едно такво грандиозно дело како што е „Енциклопедијата на Југославија“, редакциските забелешки на Крлежа не беа од „формален“ карактер, туку беа еден вид „конечна проверка“ пред нивното објавување.

Улогата на Крлежа на некаков „комесар за култура“ воопшто не е во спротивност со неговиот особен интелект и познавања, ниту со неговото изострено чувство за политичката реалност, карактеристично само за човек кој е свесен за сопствената, меѓу другото, и политичка улога, во составувањето на делото што требаше да ги обедини „братските народи и народности“ во сложен историски, етнички и религиозен контекст каков што постоеше во СФРЈ. И покрај ваквата „цензура“, „Енциклопедијата на Југославија“ останува лексикографско дело со многу избалансиран пристап кон различните видувања на минатото и сегашноста, а сепак опстојувајќи на патеката на вистината и објективноста. Ако се земе и луцидниот стил на пишување својствен на големите умови, како и интелектуалната иронија до сарказам карактеристична за личните белешки и особено за личноста на Крлежа, јасно е зошто овој избор од Крлежината оставнина, преставува вистинска наслада и инспирација за читателите.

Значи, еве нешто избрано што пристигнало како определницата за историјата, културата, јазикот, политиката и личностите од тогашната „братска“ република Македонија до главната редакција на чело со Мирослав Крлежа?

На пример како е обработен султанот Абдул Хамид? Познато е дека османслискиот султан Абдул Хамид (19 в.) бил омразен од страна на христијанското население и тој жестоко ги прогонувал национално-ослободителните движења, меѓу кои и Македонската револуционерна организација.

Свестен дека и во неговото време уште важеше максимата дека „Турците се виновни за се'“, (Крлежа) и дека уште се живи сведоците на „абдулхамидовштината“, Крлежа го прибележува следново: „ Кога станува збор за вакви владетели од непосредното минато, што како владетели над јужнословенските земји ја покажуваат формулата на социолошката тромавост и кои се однесени од сцената како одвишни, тогаш освен сиромашните лексикалии, треба сепак да се даде една попластична слика на проблемите за кои станува збор во алфабетската единица“. Значи, Крлежа од авторите на определниците, бара да излезат од стереотипните прикази, на пример од словенофилски позиции, туку своите мисли да ги потврдат со факти, пред с?, преку цитати од тогашната коресподенција на јунаците на настаните од двете завојувани страни.

Крлежа се спротиставува во определниците да се тргнува од текстовите на „докажаните“ авторитети, што значи дека бара од авторите да даваат избалансиран заклучок. Ова значи дека Крлежа зборуваше во средината на минатиот век за пристап, кој не така одамна, како предлог од нашите пријатели од Европа за „заеднички вредности“ во историјата, од страна на некои наши авторитети беше оценет за најнов изум за прекројување на вистината од страна на „западните тајни кругови“.

Кога се обработува определницата врховисти, Крлежа бара од македонските историчари да ја објаснат суштината на упадот на врховистите во ВМРО. До Крлежа стигнала фразата „терористичката гарнитура на врховистите кои го злоупотребија името ВМРО“. Крлежа вели „треба да и' се напише на македонската редакција да ги конкретизира овие свои тврдења“. Па, уште вели: што беше тоа што „врховистите го преземаа како своја платформа и во што се состоеше подметнувањето“? Ако претходно во определницата било тврдено дека ВМРО е организација со широка поддршка меѓу Македонците и прифатена од народот, Крлежа се запрашува на кој начин врховистите успеале да ја преземат платформата на ВМРО. Инсистира да се укаже на разликите меѓу концепцијата на еден Сандански и Делчев од една страна и Александров од друга, како и што од таа концепција се губи под ножевите на Александров?

Кога сме кај Тодор Александров определницата пристигната од македонската редакција до Крлежа вели дека „Тодор Александров е македонски просветен работник-врховист“!? Крлежа е отсечен во третирањето на ваквата формулација: „ВМРО за нашата историја претставува многу заплеткан и крупен политички проблем, кој не може во нашата Енциклопедија да се третира на ваков начин. Оваа реакционерна терористичка организација треба да се обработи како посебна единица и во рамките на оваа единица историски објективно да се опише улогата на Тодор Александров, во секој случај несразмерно попластично, од она како што успеал тука авторот целосно да ја замагли“.

Во однос на одредени непрецизности, па и неточности кои пристигнувале во определниците од македонската редакција, мошне интересен е делот за Богомилите (временски подалеку во историјата од ВМРО). Крлежа жестоко реагира: „се' што е речено за Богомилите - ништо не е точно! Лаицизацијата на црковната хиреархија никаде не успеала. Тоа треба да се престилизира! Аријанството на Балканот трае уште од претхристијанските денови на овој ист терен и тврдокорно се одржува с? до втората половина на 15 в.“

Кон забелешките за Богомилите еве и неколку лични „импресии“ на Крлежа стекнати во соработката со пишувачот на определницава „Некој напишал забелешка: Библиографијата треба да се ограничи на целосни прегледи!! Бидејќи ја дал таа директива пишувачот на истите редови се прашува кој ќе ја изврши? Никој не ја изврши! Јас би ја оставил таква каква што е и тоа од причина што кај нас нема никој да ја изврши, што се гледа од досегашното негативно искуство“!

Во однос на српската колонизација на Македонија, Крлежа од контекстот на доставената определница стекнал впечаток дека во Вардарска Македонија практично е целосно сменет етничкиот состав!? Во овој случај Крлежа како повеќе да верува во опстојувањето на Македонците од самиот автор, па вели: „(авторот) наведува една конкретна бројка: во Македонија се населени околу 4.000 колонистички семејства. Тоа и не е толку многу, а треба да се каже и во кој временски период, бидејќи ако овие 4.000 семејства се единствен успех на колонизацијата, тогаш во тоа се гледа дека во трајноста на ваквиот потфат не верувале широките маси“.

Во однос на една друга колонизација (на Егејска Македонија) Крлежа, според нашиот впечаток, е прилично неправичен кон трагедијата на Егејските Македонци. Сакајќи реално да ги прикаже објективните околности во кои се нашло грчкото население во Мала Азија по грчкиот пораз во грчко-турската војна (1922 г.), тој создава впечаток кај нас дека премногу едноставно „историски“ се третира една многу посистематска и пообмислена политика на грчката држава за менување на етничкиот состав на Егејска Македонија преку насилно раселување на македонското население. Имено, Крлежа констатира дека „кога Кемал-Паша фрли во море милион и пол грчки колонисти -староседелци, Егејска Македонија останала единствена педа земја за сместување на овие бродоломци и бескуќници. Грчките власти ја употребиле оваа катастрофа за хеленизација на Егејска Македонија, што вака брзо и олку успешно не би им тргнало од рака без масовната имиграција“.

Во определницата за војводата Михаил Апостолов-Попето, инаку подофицер на бугарската армија, но вклучен во акциите на ВМРО (се приклучува на активностите на Македонскиот комитет во Софија), Крлежа препознава тивко подгрејување на локалниот („републички“) национализам во Македонија. Во духот на времето тој заклучува: „на тие работи треба особено будно да се внимава и сите револуционери од македонскиот сектор да се дадат на ревизија. Принципиелно важно! Би било добро целиот материјал за наведените лица да се прати на ревизија на ЦК СКМ.“

За крајот на овој дел, но можеби како најважно, треба да се споменеме статусот во македонската историја кој Крлежа му го доделува на Крсте Петков Мисирков. Во забелешките кон повеќе определници посветени на Македонија, Крлежа не ја крие и својата лична склоност и голема почит кон дејноста на Мисирков. Крлежа вели: „да се врати на редакцијата повторно да го обработи овој дел. Премногу е тенко и стереотипно. Мисирков е најзначајната македонска појава не само кај Македонците туку и во јужнословенски размери, на еден широк простор меѓу Бугарите и другите народи. Човекот е видовит, мудар, далекувиден, еден вид планер за иднината, еден од создавачите на македонскиот јазик, целиот живот пливал спроти струјата, во секој поглед е една интересна личност. Да не се заборави факсимил на неговите изданија како и на неговите фотографии“. „Мисирков е најмаркантната појава во најновиот период на македонската национална свест. Може да се каже дека неговите формулации го антиципираат развитокот на националната свест и јазикот за цели 50-60 години однапред и затоа на личноста на Мисирков треба да ? се посвети многу поголемо внимание токму зашто треба пластично да се покаже значењето и вредноста на неговата појава“.


Целиот текст











Изменето од Pat - 17.Јули.2010 во 21:26

Смешни работи пред се со наметнување на вистина како база за понатамошна дискусија која ќе доведе до погрешни резултати.
Ние сме биле уништувани и крадени од надвор и трлабаба лан - ез конкретни економски показатели.Продолжува барањето на внатрешниот и надворешниот непријател кој е виновен за се што кај нас не чини - а се нечини.

Pat напиша: Македон напиша: Pat напиша: Во ред, сум пропуштил дека е наведено од каде е изворот, моја грешка. Сакав да знам, бидејќи пред да дискутирам за нешто сакам да бидам детално запознаен со тоа. Од овие страници овде, ништо не оди во прилог на Колишевски. Токму спротивното. Да сумираме: 1. Шаторов- антисрпско и пробугарско(иако не сосема) поведение- тргнат од КПЈ преку Колишевски со интриги. Да, си пропуштил, не е првпат да пропушташ, но како и да е. Дај докази за ова кое го тврдиш. Немој да ми посочуваш линкови од Википедија или промакедонија, тоа не се никакви докази, тоа се смешки и непотребно губење време. Посочи примарни извори. Јас мислам дека човечки прашав кој е изворот, и откако ми беше посочено дека изворот е посочен, човечки и се извинив. А бидејќи сум обичен човек, не сум семоќен и сезнаен, можеби и некаде да сум погрешил, но би те замолил, доколку мислиш дека некаде тоа сум го направил намерно и со умисла, тоа да го посочиш, т.е. да ме цитираш, бидејќи вака како што ти си напишал испаѓа дека јас намерно изоставам некои работи, а што не е вистина. Македон напиша: Pat напиша: 2. Прво заседание на АСНОМ - како химна била интонирана песната во мојот потпис, антисрпско расположение од страна на Ченто. Ченто подоцна политички ликвидиран. Ченто е ликвидиран бидејќи се борел за независна, самостојна Македонија. Не е ликвидиран од Колишевски, туку директно од југословенското раководство. Колишевски не можел да му помогне. Како што реков, и во твојот извор, и во интервјуто со борецот кое го спомнав се вели дека Колишевски во Македонија дошол како анонимус,  без да се претстави кој е и наеднаш дошол на врвот. Целиот негов начин на дејствување сочи на тоа дека бил уфрлен човек. Се разбира дека Ченто бил тргнат директно од југословенското раководство, Колишевски бил само машата, само инструментот. Тука ќе ти одговорам и за Шаторов- дали е веродостоен извор и Вера Ацева? Прочитај што таа има изјавено. Понатаму, вистина ли е дека Шаторов ја отцепил КПМ од КПЈ и ја припоил кон БКП? Вистина ли е тоа дека веднаш потоа КПЈ издејствува од Москва КПМ да се врати во рамките на КПЈ. На нас преку пропагадната машинерија ни е внушувано дека КПЈ се вистинските херои- Мирко и Славко, „пази метак“ ова-она, меѓутоа не мислеле така и нашите луѓе во тоа време. А уште едно свидетелство за тоа е пијанството и Кардељ одговорни за масакрот во Велес- колку убаво, си направиле луѓето журка, се напиле и решиле малку да си поубиваат. Македон напиша: Pat напиша: 3. Шатев и Брашнаров се бунат против  просрпското однесување на тајфата на Колишевски, и тие подоцна се ликвидирани. Ова е најголемата глупост која сум ја прочитал, секако, на промакедонија и википедија. Шатев и Брашнаров се информбировци, ја прифаќаат резолуцијата на информбирото, Колишевски нема врска со нив. Истите се лојани на Советскиот Сојуз, застануваат на негова страна, па следствено на тоа се и казнети. Дури и обични комунисти слушале радио Москва, па биле казнувани. Зар и за тоа е виновен Колишевски?! Можеби според промакедонија да, ама според реалноста не. Побарај ја изјавата на дедо Панко, повеќе ќе дознаеш, не читај на промакедонија глупости, си го губиш времето без потреба. Шатев има напишано и една книга „Македонија под робство“, и на неа ли да не верувам? Шатев и Брашнаров во писмото до БКП спомнуваат и македонска нација и македонски јазик. Доколку нешто е фалсификувано, тоа би било првото нешто што би било отстрането. Меѓутоа, македонската нација на „грешните информбировци“ не почивала на антибугаризам. А тоа е затоа што бабичката на клипот кој што никој не сака да го коментира вели дека Турчинот разбирал и бугарски, исто како што такво нешто пишуваат и Марко Цепенков, и Мисирков и сите други. Македон напиша: Pat напиша: 4. Димитар Влахов, човекот со кого се поистоветува ВМРО (об) и тој бил политички искористен и изигран, очигледно е тоа. Сонот за слободна и обединета Македонија многу добро го искористиле комунистите против самите Македонци. Димитар Влахов полека се повлекува, но ако одиш на темата за него, ќе најдеш дека често е сликан со Тито, дека во своите мемоари се заблагодарува не Тито, па и дека ги ужива сите почести. Не знам за некакво наводно негово отстранување. Тито му дал своја фотографија и на Ченто, со посвета, и со зборовите : еве, ако некогаш ве изневерам вас Македонците, да имате да покажувате кој ве изневерил и кој ве излажал. Иронично и цинично, нели? Исто како што Димитар Влахов „полека самиот се повлекол“. Исто како што Димитар Влахов исто спомнува Бугари во својата книга „Борбата на македонскиот народ за ослободување“ и исто како што Мартулков пишува „Бугари“ во наводници. Македон напиша: Pat напиша: 5. Ете го и случајот со Ивановски, и тој се противел на србизацијата на македонската азбука. Посочи извор, не коментирам рекла-кажала. Јас за своите тврдења си посочив извор, каде јасн осе гледа дека Колишевски и Ивановски се во дослух, постојано, а и дека тој дејствува во Софија од негово име. На Википедија е посочен овој извор: БКП, Коминтерн’т и Македонскијат в’прос (1917-1946). Документи, т.ІІ, издава Главно управление на архивите, Софија 1999, с. 1245-1248 Би било убаво доколку некој од гостите од Бугарија ни даде линк кон поопширен текст по тоа прашање. Знам дека ќе кажеш дека бугарските извори се ирелевантни, ама јас сум за тоа да се разгледа секоја можна страна. Едностраното гледање е првиот чекор кон општесетвениот статус „индоктриниран“. За твојот извор ќе коментирам кога ќе ја прочитам целата книга. За тоа што го имаш постирано, се изјаснив. Македон напиша: Pat напиша: Прашање: ако ВМРО застанала зад Колишевски (абсурд), кој ги уби петтемината млади ВМРО- вци од Струмица? Јас говорам за оние револуционери кои ги наведов, не за сите, таму каде што немам доказ, не говорам. А имало и доста организации ВМРО во тоа време, па не може сите да ги ставиме под заеднички именител. Прапање 2: кој и зошто ги направи масакрите во Велес и Куманово? За сите не можам да говорам, за Велес се знае и дека е плод на пијани луѓе, како и дека е наредба на Кардељ, а за Куманово, ако мислиш на пробугарскиот војвода Крсто Лазаров, како и на соработниците со Бугарите, не очекувај никакво сожалување од мене. Wiki: Крсто Лазаров Крсто Лазаров Иванов е роден во 1881 год. во с. Коњух, Кумановско. Во редовите на ВМРО пристапил во 1900 година. Од 1901 г. до 1903 г. е четник во четата на капетан Јордан Стојанов. Во Илинденското востание како четник учествува во четата на скопскиот војвода Никола Пушкаров. По востанието е четник во четите на Михаил Чаков и Коста Нунков во Кумановско. Во 1905 година го убил водачот на српската пропаганда во Куманово. Учествува во Балканските и Првата светска војна, во подршка на Бугарската армиja. Од 1919 до 1931 год. е кумановски околиски војвода и водел борба против српската власт. После 1941 година се прибрал во родната околија со Бугарската армиja и бил на голема почит. Кон крајот на 1944 година, како соработник на бугарскиот фашистички окупатор , заедно со уште 50-тина души, се убиени без суд и закопани без трага во Кумановско од комунистите. ttp://wapedia.mobi/mk/Крсто_Лазаров Без коментар

1. Вината е кај мене, јас исто така згрешив. Се извинувам, се префрлив на нешто друго, дури сега видов дека грешам. Се извинувам уште еднаш.
2. Во однос на Ченто, повторно ќе го споменам етатизмот, како еден од принципите на управување, а за неговите карактеристики, само ќе оставам линк до презентации од Правниот Факултет ( кликни на онаа за основни принципи на управувањето ) . Откако ќе го погледнеш делот за крутиот централизам неговите карактеристики, ќе го изведеш лесно заклучокот за тоа кој го тргнал Ченто ,а п и. А и доколку Лазар Колишевски имал толку голема желба да го уништи, немало да доаѓа и да му понуди милост, туку едноставно ќе го оставел таму каде што е.
3. Шатев и Брашнаров се уапсени затоа што ја прифаќаат резолуцијата на Информбирото. А тогаш паѓаат многу глави, не само нивните, дури и на помоќни функционери. Би сакал да го видам писмото во фототипна верзија, пред било што да кажам за истото, иако како што ти кажав, има неточности. По војната, во НР Македонија се изучуваат македонскиот и рускиот, српскиот не се изучува воопшто, а и македонски весници постојат, не е вистина дека такви нема, дури и на форумов беа презентирани примероци од такви. А и не треба документи, доволно е да се праша некој кој посетувал училиште во тој период. Јас имам баба која учела во тој период ( иако образованието го почнала во времето на бугарската окупација ), освен македонски и малку руски, друг јазик не знае да зборува.
Истотака и во однос на информбирото, пак ќе кажам, паднале многу глави. Дури и член на мојата фамилија беше затворен поради тоа што слушаше Радио Москва, а во мојата фамилија имаме првоборец, која заземаше висока позиција, па и се познаваше со членови на Владата на НР Македонија, но пак не успеа да му помогне, а ако таа не можеше, не би знаел да кажам кој можеше.
Такви биле времињата, секој кој не се определил за КПЈ и застанал зад КПСС бил ликвидиран по брза постапка.
Го гледав и клипот, таа не го нарекува својот јазик бугарски, туку вели дека Турчинот знаел бугарски. Што има чудно во тоа? Имало луѓе кои знаеле и грчки, турски итн.
4. Влахов бил стар, не бил во цветот на младоста, едноставно се повлекол полека и пишувам мемоари. Прочитај ги неговите "Μемоари",  има интересни работи. За Мартулков не би коментирал, истиот оди како сојузник на Лазар Колишевски во Софија, да ги брани позициите на Владата на НР Македонија во однос на македонското пташање. Се е јасно со тоа.
5. Ако е пд промакедонија, да, ќе кажам отворено, глупости има многу, сум ги читал порано, ама откако си ја сфатив грешката и видов дека залудно сум потрошил време на сосема погрешно место, веќе не читам таму.
6. Војводата од Куманово се прибрал, како што вели и изворот, заедно со бугарската окупаторска војска. Чинам доволно е кажано.

П.С. Намерно вака одговорив, дел по дел, ама во една целина, за да не се измеша сета дискусија, да не се чудиме потоа кој што рекол, вака полесно ќе биде за да се снајдеме потоа.

Boogie напиша: Логика проста - после 1944 год. Бугарија капитулира - единствен окупатор е Германецот и Балистот

Не ти велиш дека тој се здружил со Џемо, дека соработувал со него, а и во бугарската историографија Џемо не е познат по добро. Затоа и велам, можеби, ама дај доказ, а не „проста логика“.

Boogie напиша: Е добро де .....,што е најстрашно се удружил со Џемо Балисто,ако тоа не е душманин на својот народ кој би бил

И како поткрепа на тоа твое тврдење ќе прикажеш....?

Boogie напиша: Pat напиша: Wiki: Крсто Лазаров Крсто Лазаров Иванов е роден во 1881 год. во с. Коњух, Кумановско. Во редовите на ВМРО пристапил во 1900 година. Од 1901 г. до 1903 г. е четник во четата на капетан Јордан Стојанов. Во Илинденското востание како четник учествува во четата на скопскиот војвода Никола Пушкаров. По востанието е четник во четите на Михаил Чаков и Коста Нунков во Кумановско. Во 1905 година го убил водачот на српската пропаганда во Куманово. Учествува во Балканските и Првата светска војна, во подршка на Бугарската армиja. Од 1919 до 1931 год. е кумановски околиски војвода и водел борба против српската власт. После 1941 година се прибрал во родната околија со Бугарската армиja и бил на голема почит. Кон крајот на 1944 година, како соработник на бугарскиот фашистички окупатор , заедно со уште 50-тина души, се убиени без суд и закопани без трага во Кумановско од комунистите.ttp://wapedia.mobi/mk/Крсто_ЛазаровБез коментар Е добро де - зар не е јасно,бил соработник на окупаторот,што е најстрашно се удружил со Џемо Балисто,ако тоа не е душманин на својот народ кој би бил

Ха! Батка, ама нешто не можам да ja сфатам оваа кумановска логика. Значи и Крсто кумановец, и Карпош кумановец. Ама првиот многу, многу лош, а вториот - сончице, па и еден од петмината наjзначаjни на 20-от век. Чудна работа е тоа. Зашто ли? Сигурно затоа што соработувал со правилниот окупатор, а?