настани

1531       Во Лисабон, главниот град на Португалија, во земјотрес загинаа меѓу 20 и 30 илјади луѓе.

1815       Францускиот цар Наполеон Бонапарта го напушти островот Елба, кој по абдикацијата му беше одреден како привремено живеалиште, и со мала група следбеници тргна за Париз за да ја преземе власта. Со тоа почна периодот на неговото владеење познато како „Сто денови“, завршено со поразот на неговите трупи кај Ватерло.

1848       Британскиот воен транспоретен брод „Биркенхед“ потона во заливот Симон покрај брегот на Јужна Африка, повлекувајќи во смрт 485 луѓе.

1901       По задушувањето на двегодишното кинеско востание против окупаторите наречено „Боксерско востание“ на водачите на побунетите Чи Хсиуиј и Су Ченг Ју јавно им ги отсекоа главите.

1909       Отоманската Империја ја призна австроунгарската анексија врз Босна и Херцеговина.

1915       Германците во Првата светска војна, во борбата против Французите кај Маланкур за првпат во историјата војуваа со употреба на фрлачки пламени.

1918       Германски авиони во Првата светска војна го бомбардираа италијанскиот град Венеција.

1936       Адолф Хитлер во Саксонија ја отвори првата фабрика за производство на „народното возило“ Фолксваген.

1992       Република Босна и Херцеговина ја призна Република Македонија.

1993       Напад во Светскиот трговски центар во Њујорк. Загинаа 6 лица, повредени се 1.042.

2004       Македонскиот претседател Борис Трајковски, шест члена делегација и двајца пилоти загинаа при уривањето на авионот од типот „Кингер“ на 15-километри јужно од Мостар.

Родени

274         Константин I Велики, римски владетел од 306 до 337 година.

1533       Мишел де Монтењ, француски ренесансен писател и философ.

1552       Јост Бирги, швајцарски часовничар и математичар.

1980       Васил Зафирчев, македонски театарски и филсмки актер.

1980       Тејшон Принц, американски професионален кошаркар.

1985       Јелена Јанковиќ, српска тенисерка.

Починале

1869       Алфонс де Ламартин, француски поет и академик.

1907       Петар Христов - Германчето, македонски револуционер.

1986       Улоф Палме, шведски премиер.

1941       Алфонсо XIII, шпански крал.

1981       Љутви Руси, македонски новинар, писател и преведувач.

2010       Куширо Хајаши, јапонски астрофизичар.

Настани

1789       Во Њујорк е свикан првиот Конгрес на САД.

1933       Претседателот на САД, Франклин Делано Рузвелт, под притисок на економската криза ја објави својата „нова политика“, чија суштина беше интервенција на капиталистичката држава во нарушениот стопански систем во земјата.

1945       Во Скопје е одржан првиот слободен црковно-народен собор. Во присуство на над триста делегати, свештеници, претставници на народната власт и на Народниот фронт, делегатите автентично го искажаа расположението на македонскиот народ од сите краишта на слободна Македонија за создавање на Македонска православна црква преку обнова на старата Охридска архиепископија, во 1767 година незаконски укината од турскиот султан Мустафа III, а по барање на Цариградската патријаршија.

1952       Народна Република Кина ги обвини САД дека употребуваат бактериолошко оружје во Корејската војна.

1965       Сирија национализира девет нафтени компании, вклучувајќи две американски нафтени концерни.

1965       При доаѓањето на нови постојани артисти во Македонскиот театар во Скопје од драмата на Македонскиот народен театар, оваа уметничка куќа прерасна во драмски театар. Во новиот театар на овој ден беше изведена премиерната претстава „Богомилска балада“, според романот на Владо Малески, а во режија на Тодорка Кондова.

Родени

1188       Бланка Кастилјска, сопруга на кралот Луј VIII.

1678       Антонио Вивалди, венецијански свештеник и композитор.

1878       Пјотр Демјанович Успенски , руски философ. 

934       Александар Митевски, македонски поет.

1935       Бент Ларсен, дански шахист.

1954       Кетрин О'Хара, американска актерка.

1954       Франсоа Фијон, француски премиер.

1965       Халед Хосеини, авганистански писател и лекар.

1968       Киријакос Мицотакис, грчки политичар.

1983       Зоран Балдовалиев, македонски фудбалер.

Починале

254         Папа Луциј I, римски папа.

561         Папа Пелагиј I, римски папа.

1193       Саладин, муслимански воен лидер.

1805       Жан-Батист Грез, фрацуски класицистички сликар.

1832       Жан-Франсоа Шамполион, француски научник.

1852       Николај Васиљевич Гогољ, руски писател, хуморист и сатиричар.

1974       Михаил Тихонравов, советски ракетен стручњак и научник, кој учествуваше во изградбата на првиот вештачки земјин сателит „Спутник 1“ 

1996       Архиепископ Охридски и Македонски г.г. Гаврил, поглавар на Македонската православна црква.

99 години од Букурешкиот договор

На 10 август 2012 година изминуваат точно 99 години од моментот кога во Букурешт беше потпишан договор со кој Македонија е распарчена и македонскиот народ поделен. Точно на 13 август 1913 година на Букурешката мировна конференција е потпишан договор со кој Вардарскиот дел од Македонија и припаѓа на Србија, Пиринскиот дел на Бугарија и Егејскиот дел на Грција.

Денес во јавноста многу малку се зборува за Мировна конференција во Букершт одржана од 30. VII  до 10. VIII 1913 година. На оваа мировна конференција одржана по Втората балканска војна учествуваа делегации на државите-победнички: Србија, Црна Гора, Грција и Романија, од една и на поразената Бугарија, од другата страна. Единствено Турција, која учествувала во војната, не учествувала на Мировната конференција во Букурешт. На првата седница била усвоена одлука за запирање на непријателствата, за воспоставување цврст мир и правична рамнотежа на силите на Балканот. На седницата одржана на 7. VIII биле усвоени новите граници, а Конференцијата завршила со потпишување на Мировниот договор на 10. VIII 1913 г.

Со Букурешкиот мировен договор меѓу Грција, Србија, Црна Гора и Романија, од една, и Бугарија од друга страна, била извршена поделба на териториите по промените создадени со војната и утврдиле нови граници. Македонија била поделена меѓу Грција, Србија и Бугарија. Србија го задржала окупираниот Вардарски дел од Македонија, без Струмичко, а Грција окупираниот Егејски дел од Македонија на исток до реката Места во Егејското Море. На Бугарија и бил оставен најмалиот Пирински дел од Македонија.

Токму 10 август 1913 година Македонија беше распната на крст и сета подоцнежна историја на Библиската земја беше исполнета со трагични настани предизвикани од нејзините окупатори. Од тој пекол кои го создадоа соседите и „братските народи“, единствено делот кој беше под српска власт успеа да се ослободи и да создаде своја независна и суверена македонска држава.

Но, тоа не значи дека престанаа сите маки на македонскиот народ. Речиси истите тие кои ортачки ја поделија Македонија во 1913 година, цел еден век продолжуваат со истата политика кон македонскиот народ, притоа непочитувајќи ги меѓународните пресуди, договори, ниту пак конвенциите за човековите и малцинските права. Денес, во Егејскиот и Пиринскиот дел од  Македонија на македонскиот народ му се оспорува правото на името, јазикот и црквата, му се случува асимилација и геноцид.

Наместо Европа и светот да превземат мерки да ја дисциплинираат Бугарија и Грција за да ги спроведат мерките за кои се имаат обврзано пред маѓународната заедница, тие преќутно го дозволуваат геноцидот врз македонскиот народ во окупираните делови.

Со ваквиот однос кон македонското прашање, меѓународната заедници не ги исполнува своите обврски прифатени со Договорот од Севр од 10 август 1920 година, кој стапил на сила на 6 август 1924 година, а кои значат гаранција од страна на Друштвото на народите за малцинските права. Овој договор кој се однесува за правата на малцинствата посебно во рамките на грчката држава важи и денес.

Но, како и  колку се исполнува, и зошто не реагира меѓународната заедница е сосема друго прашање

Одредени делови од Договорот кои се однесуваат на Грција го говорат следното:

Член 7 – 14

„Сите грчки националности ќе бидат еднакви пред законот и ќе ги уживаат истите граѓански и политички права без разлика на расата, религијата и јазикот“;

„Не ќе се наметнуваат ограничувања на слободната употреба на јазикот..“

„Грција ќе овозможи, во поглед на државниот образовен систем, во градовите и во окрузите во кои живеат значителен број на националните заедници, различни од оние што зборуваат грчки, да бидат изградени адекватни капацитети во кои ќе се осигура дека во основните училишта наставата ќе се изведува на исто ниво како и за оние каде што таа настава ја следат на грчки јазик“;

Во членот 9 кој носи посебни одредби за жителите на териториите кои по 1.01.19013 година биле припоени кон Грција (се однесува за Тракија и Македонија) се вели дека:

„Во областите и градовите во кои живееле значителен број на граѓани кои зборуваат друг јазик, различен од грчкиот, на овие малцинства им се дозволува настава на мајчин јазик во училиштата.

Исто така Грција се согласила на обврската да биде ставена под гаранција на Лигата на народите, како и тоа дека Грчката влада се согласила во врска со несогласувањето, спорот, ако другата страна смета дека има потреба, може да се обрати до Постојаниот суд на меѓународната правда. Одлуката на Постојаниот суд ќе биде конечна и ќе има иста силина и дејство како одлука според членот 13 од Конвенцијата на Лигата на народите“

. Потписници, односно верификатори на Договорот (земји кои секогаш може да поведат расправа или спор според членовите од договорот) се:

Британија, Франција, Италија, Јапонија, Канада, Австралија, Нов Зеланд, Јужна Африка и Индија.

(извор:Севол Брага, Правата на ароманското малцинство во Грција, Скопје, 2004)

Сепак и покрај овој Договор, Грција никогаш во текот на овие 99 години не ги почитувала правата на македонскиот народ. За неа е неважечка и одлуката на Меѓународниот суд на правдата и таа продолжува Македонија да ја попречува да стане членка на ЕУ и НАТО.

За ваквиот однос на Грција молчи меѓународнта заедница, како што молчеше и сеуште молчи за геноцидот извршен врз македонскиот народ во Егејскиот дел од Македонија. Сеуште молчи и за децата бегалци кои сеуште неможат да се вратат на своите родни огништа ниту пак да си го повратат имотот доколку не се пишат како Грци по род.

Грција е срамот на Европа.

Меѓутоа, Европа и светот можат да се поправат.

Наредната година ќе поминат точно 100 години од Мировниот договор во Букурешт.

Редно е по речиси стогодишна голгота, на македонскиот народ  да му се насмее среќата.