Занимливости - останати спортови

ТОП 5 недостижни постигнувања

Заборавете на хокејот, уметничкото лизгање и на ватерполото, Македонија има долга и успешна традиција во некои сосема други спортови. Но, место да се инвестира во спортовите за кои докажано сме талентирани, тие ги доживуваат своите најтешки моменти, го допираат дното, а некои се и речиси пред умирање. Затоа резултати како овие уште долго време нема да бидат повторени.

1. Мурат Рамазанов

Сакаме да се пофалиме дека борењето е најтрофејниот спорт во Македонија, но тоа е нешто што важи од минатиот век. Потоа спаднавме на увезените кадри Могамед Ибрагимов и Мурат Рамазанов, кој ни донесе две европски бронзи (2005 и 2007 г.). Денес имаме ситуација четворицата македонски борачи да остварат вкупно една победа на Европското првенство во Ајндховен.

2. Мирјана Бошевска

Пливачите со норма, а не со вајлд-карта, своевремено беа најбројниот дел од македонските олимписки тимови, а врвот на една одлична генерација беше достигнат на Европското првенство 2002 во Берлин, каде што Бошевска заврши на четвртото место на 400 метри мешано. Денес имаме пливачи, а немаме базени. Ако имаат среќа, ќе добијат стипендија за студии во САД.

3. Александар Китинов

Факт е дека Магдинчев и Русевски ја донесоа тениската еуфорија во Македонија со резултатите во Дејвис купот, но ниту тие не успеаја да се пробијат на АТП-сцената. Специјализирајќи се за игра во двојки, Китинов освои три титули во седум финалиња (Борнмаут, Базел и Бук*решт) и дотурка до одличното 38. место на АТП-листата. Првиот рекет на Македонија денес е Томислав Јотовски на 1.278. место.

4. Работнички Фершпед

Точно три децении по настапот на Вардар на завршниот турнир на Купот на европските шампиони, македонската одбојка во 2006 година повторно имаше екипа меѓу најдобрите четири на континентот, овој пат во Топ тимс купот. Работнички на крајот беше четврти во Модена и како што ја испиша најубавата страница во својата богата историја, така почна и да згаснува. Клубот денес не постои.

5. Владимир Георгиев

Злато за Драгољуб Јаќимовиќ во Истанбул во 2000 г., осмо место за мажите во Блед две години подоцна, па сребро за Владимир Георгиев во Калвија во 2004 г., македонската репрезентација имаше серија незаборавни настапи на три шаховски олимпијади по ред. Но, Македонија повеќе од десет години нема нов велемајстор, а на ланските ОИ во Ханти-Мансиск, спротивно на рејтингот, бевме пласирани под 50. место.

ТОП 5 ИЗГОВОРИ

Пораз секогаш тешко паѓа. Некои се заслужени, некои се помалку заслужени, но ниту еден не може да помине, а за него да биде виновна исклучиво лошата игра. Секогаш има нешто повеќе тоа, секогаш тој може да се оправда со некои надворешни фактори и да се покрие со соодветно алиби. Ова се петте најчести, па и стереотипни изговори, со кои однапред или подоцна се служат тренери и играчи.

1. Руска школа

Без разлика дали играме против Естонци, Азербејџанци или Ерменци, македонските екипи сите ги сведуваат на руска школа, нешто што своевремено беше поим за почит. И не е важно што овие држави се независни веќе 20-ина години и што, во меѓувреме, изградиле свој сопствен стил. Друга работа е со колку играчи тие навистина придонесле во репрезентациите на некогашниот Советски Сојуз.

2. Судии

Оние кои би требало да делат правда и да се грижат за обезбедување фер-плеј и регуларност на натпреварите, неретко се ставаат во првата реченица кога се приговара и критикува, дури и во случај на победа. Се добива впечаток дека луѓето во црно ги имаат зацрнето македонските екипи на секој втор натпревар, особено во ракометот, каде што тие имаат најголемо влијание врз играта.

3. Буџет

Прво што забележуваат македонските екипи кога треба да играат со некој силен и реномиран клуб е разлика во буџетите, која понекогаш е навистина енормна. На теренот на крајот ќе истрча подеднаков број играчи од двете страни, но не е одвишно да се посочи дека предноста на противникот е во тоа што може да си приушти големи и скапи ѕвезди и што работи во попрофесионални услови.

4. (Не)искуство

Тоа е картата на која често се губат натпревари и особено доаѓа до израз во оние завршни, решавачки моменти, кога од играчите се бара да бидат психолошки најстабилни и најподготвени. Пречесто повикувајќи се на овој фактор, се добива впечаток дека македонските екипи секоја сезона одново и одново дебитираат на големи натпревари и дека постојано прават смени на генерации.

5. Гостопримство

Иако веќе 20-ина години сме присутни на меѓународната спортска сцена, некои се уште се дрзнуваат да третираат македонски спортисти како граѓани од втор ред. Колку пати сме се пожалиле дека очекуваното хотелско сместување било заменето со интернат или со друг недостоен објект, а веќе сме навикнале да бидеме изложени на ситни валкани игри околу теренот.

ТОП 5 МАЛИ КЛУБОВИ ЗА ГОЛЕМИ КАРИЕРИ

Воопшто не е невообичаено големите спортски ѕвезди да ги доиграат последните сезони од својата кариера далеку од Серија А, Премиерлига, Бундеслига... Кој не би сакал да заработи некој милион повеќе на залезот од кариерата? Повеќемина се решаваат за богатите арапски земји, Дејвид Бекам и Тјери Анри ги избраа САД, а Ривалдо не се срамеше за големи пари да игра во Узбекистан. Некои од најпознатите македонски спортисти, сепак, ги завршија своите кариери во не така голем стил.

1. Панчев во Сион

Кариерата на најдобриот македонски фудбалер на 20 век нагло тргна по надолна линија по трансферот од Црвена звезда во Интер во 1992 година. Не само што таму не се изнаигра туку по оваа епизода за заборав, тој се обиде да се врати преку, за негово реноме, второкласни клубови. По Лајпциг и Фортуна Диселдорф, Панчев заврши во швајцарскиот прволигаш Сион, но само за една сезона.

2. Радуловиќ во Кабран амбалажа

Ризикувајќи да не настапи на ЕП 2008 во Македонија поради немање клуб, двократната европска првенка, по Кометал ЃП, Хипо и Слагелсе, прифати да игра за овој ракометен суперлигаш од Кавадарци. Како проект кој многу бргу ги потроши своите амбиции, тој престана да постои уште истата зима, па Вале повторно остана без клуб по само неколку месеци. По ЕП, веќе не ни заигра ракомет.

3. Христов во Јиваскила

Заминувајќи од Пелистер уште како младинец, долгогодишниот најдобар стрелец на македонската фудбалска репрезентација настапуваше во десет различни првенства во текот на својата кариера. Меѓу нив, особено се истакнуваат сезоните во Англија и во Холандија, а откако ја освои шампионската титула во Азербејџан со Баку, тој заврши во скромниот фински прволигаш ЈЈК.

4. Шаќири во Карабах

Стрелецот на најславниот гол во историјата на македонскиот фудбал, исто така, често менуваше клубови во својата кариера, па опфати екипи од англиската Премиерлига до Лихтенштајн. Ретко каде се задржа повеќе од една сезона, а последната станица му беше Азербејџан, кој денес е една од меките за македонските фудбалери. Карабах нема лошо реноме во тамошниот фудбал и еднаш дури беше шампион.

5. Кастратовиќ во Рокаса

Кога на крајот од сезоната 2005/06 Кометал ЃП шокантно одлучи да се збогува со најдобрата македонска ракометарка, тоа беше конечното раскрстување на клубот со сите свои легенди. Иако 35-годишна, Индира не се предаваше и за своја нова дестинација го избра шпанскиот прволигаш Рокаса. Сепак, предалеку од дома, таа по само три месеци ја напушти Гран Канарија и се повлече од терените.

ТОП 5 ФУДБАЛСКИ ВЕЛИКАНИ ВО ВТОРА ЛИГА

Вардар и Пелистер, двете најпознати фудбалски имиња од Македонија, следната сезона во пакет се селат во Втората лига. Сосема заслужено, ако се суди според единствениот важечки критериум - резултатите.

Истото ги снајде и поранешните шампиони Депортиво Ла Коруња во Шпанија и Сампдорија во Италија, но таму не постојат заштитени брендови во спортот, па никој не побара да се прошират Примера и Серија А. Ако се доволно добри, ќе се вратат во елитата уште следната пролет, како што правеле и други великани на европскиот фудбал.

1. Манчестер јунајтед

Само шест години откако стана првиот англиски клуб кој го освоил Купот на европските шампиони, Манчестер испадна од елитното друштво. Тоа беше кулминација на неколкуте лоши сезони по освојувањето на европската титула во 1968 година, а, во меѓувреме, си заминаа и Боби Чарлтон, Денис Ло и Џорџ Бест. Како седумкратен англиски првак, Јунајтед ја помина сезоната 1974/75 во втората лига.

2. Валенсија

Векот го почна со две финалиња на Лигата на шампионите, но 80-ите, несомнено, беа период за заборав за еден од најпопуларните клубови во Шпанија. Преживувајќи тешка резултатска и финансиска криза, Валенсија го допре дното во 1985 година, кога не успеа да обезбеди опстанок во Примера. Сепак, бргу се консолидираше и по само една сезона се врати меѓу најдобрите.

3. Атлетико Мадрид

Под водство на контроверзниот претседател Хесус Хил, Атлетико успеа да ја прекине 12-годишната доминација на Барселона и Реал Мадрид и да ја освои својата деветта шампионска титула во 1996 година. Но, кога тој се најде зад решетки три години подоцна, клубот буквално се растури и уште истата сезона испадна од Примера. Во Сегунда остана наредните две сезони.

4. Лацио

"Дербито на Рим" не беше во програмата на Серија А баш секоја сезона. И додека Рома само еднаш играше надвор од елитата (1951/52), Лацио имаше далеку потурбулентни периоди во својата историја и неколкупати испаѓаше во Серија Б, а во 1987 година беше на чекор и до Серија Ц. Тоа како да ги освести римјаните, па се вратија во елитата наредната година и почнаа да освојуваат и домашни и европски трофеи.

5. Борусија (М)

Златната ера на денес помалку популарната Борусија се одвиваше во 70-ите години од минатиот век, кога ги освои сите свои пет титули во Бундеслигата и стигна до финале на КЕШ. Со тек на годините станувајќи просечен прволигаш, Борусија за првпат заврши во понизок ранг во 1999 година и оттогаш постојано гравитира меѓу првата и втората Бундеслига. Така беше и сезонава, кога едвај се спаси.

ТОП 5 шампиони со нов идентитет

Испаѓањето на Вардар од Првата фудбалска лига не треба да се сфати како потоп на македонскиот спорт, но секако претставува кулминација на континуираното пропаѓање на некои од нашите најпознати екипи. Денес - шампиони, утре - на раб на егзистенција, тоа е (пре)честата слика на домашната спортска сцена. На некои клубови им беше поедноставно целосно да се укинат и потоа да почнат одново, занемарувајќи ја традицијата.

1. ФК Викторија

УЕФА практично ја згасна прилепска Победа, кога во 2009 година и изрече осумгодишна забрана за натпреварување поради местење на мечот од Лигата на шампионите со Пјуник. Тоа не значеше и крај на фудбалот во овој град. Прилеп наесен повторно ќе има прволигаш - 11 Октомври, а врз темелите на поранешниот двократен првак беше создаден тимот на Викторија, кој оваа сезона стартуваше како третолигаш.

2. КК АБА

Љубителите на кошарката во Струмица не можеа да уживаат долго во успесите на својот истоимен клуб. Во 2007 година се славеше титулата, а само 12 месеци подоцна, веднаш откако загуби во финалето на плеј-офот од Фени, КК Струмица престана да постои, бидејќи беше напуштен од грчкиот спонзор. Кошарката во Струмица ја вратија Американци, кои формираа нов клуб - АБА, денес прволигаш.

3. ФК Ѓорче Петров

Бесмислената одлука на управата да се бојкотираат прволигашките средби го одведе тогаш актуелниот шампион Македонија ЃП на општинско ниво на натпреварување. Таму не останаа долго. Ѓорчепетровци прво се фузираа со тимот на Шишево, што им обезбеди напредок во Третата лига, а потоа, преку зелениот терен, се изборија за повторен настап во второлигашкото друштво, но без шампионското име Македонија.

4. РК Ѓорче Петров

Ѓорчепетровки со години ја усреќуваа нацијата, а кога спонзорот Трифун Костовски одлучи да се повлече од клубот, преку ноќ сите кренаа раце од нив. Без славната додавка Кометал, клубот едвај преживуваше и во текот на минатата сезона презеде нови чекори во обидот да опстане. Се врати во својата матична населба и се спои со школата на својот легендарен тренер Владимир Радиќ.

5. ОК Џио Струмица

Струмичката одбојка долго време имаше локални ривали во екипите на Македонија Џио и Струмица, инаку, првиот шампион во самостојна Македонија. Играчки и финансиски, тоа беше преголем товар за така мала средина, па, за да се подигне квалитетот, пред неколку години дојде до обединување на двата клуба.

ТОП 5 ЕВРОПСКИ ФУДБАЛСКИ РАЗОЧАРУВАЊА

Целта на секоја екипа е да избори настап во европските купови, зашто тоа дава можност за дуели со големи имиња, но и ја полни клупската каса. Но, кога веќе се пласирале, тоа носи и обврска за достоен и чесен настап, без разлика кој е противникот, бидејќи, истовремено, претставува презентација на фудбалот на својата земја. Македонските екипи неретко не успевале во тоа.

1. Беласица-Лешоеш

Многумина ќе кажат дека португалската втора лига е посилна од нашата Прва лига и веројатно се во право, ама Лешоеш беше третолигаш кога ја елиминираше Беласица од Купот на УЕФА во 2002 година. Лешоеш се избори за излез во Европа како финалист на националниот куп и во двете средби со струмичани остана непоразен, 2:2 и 2:1, на голема срамота за македонскиот фудбал.

2. Ренова-Гленторан

Фудбалот во Северна Ирска има долга традиција, но и најверните љубители на овој спорт тешко можат да набројат две екипи од ова земја. Гленторан немаше победа на домашен терен во еврокуповите цели 25 години, се додека не налета на нашата Ренова пред десетина дена. Продолженијата и пенал-рулетот, несомнено, беа едно ново искуство за фудбалерите од Џепчиште.

3. Победа-Левадија

Ниското ниво на македонскиот клупски фудбал уште еднаш дојде до израз, кога тогашниот првак Победа се сретна со својот пандан од Естонија на стартот на сезоната 2007/08. Се чинеше дека прилепчани добија противник по мерка во првото квалификациско коло за Лигата на шампионите, но се виде дека нема такви екипи за нас, па беа исфрлени со само еден примен гол во двете средби.

4. Силекс-Акранес

Од шесте евросезони, кратовци, објективно, се посрамотија само еднаш. Никој не бараше од нив да ги елиминираат Борусија (М), Бриж или Шахтар, но Акранес, сепак, беа Исланѓани, па макар и 17-кратни прваци на својата земја. Овие дуели дојдоа во периодот кога Силекс се уште беше фактор на домашната фудбалска сцена и поразот од 2:0 во Акранес беше доволен рано да се заврши настапот во Купот на УЕФА во 1997 година.

5. Вардар-Бекешчаба

Историскиот прв настап на македонските клубови во еврокуповите во 1994 година заврши разочарувачки. "Црвено-црните" во тоа време беа моќни и неприкосновени, но не го покажаа тоа во двомечот со скромниот унгарски прволигаш, кој денес не е ниту тоа (впрочем, и Вардар е далеку од тоа што беше). Унгарците одиграа 1:1 во Скопје и славеа со 1:0 на свој терен.