Историски погледи на црковните прашања

Писмо од жителите на градот Дебар до великиот везир (од 1 септември 1863г.), во кое сакаат да бидат избавени од грчките архиереи, кои се однесуваат со нив како животни; и да се признае од султанот jерархиjата на верната бугарска раjа во старото и седиште:

Во присуство на над триста делегати, свештеници, претставници на народната власт и на Народниот фронт, делегатите автентично го искажаа расположението на македонскиот народ од сите краишта на слободна Македонија за создавање на Македонска православна црква преку обнова на старата Охридска архиепископија, во 1767 година незаконски укината од турскиот султан Мустафа Трети, а по барање на Цариградската патријаршија.

На овој Собор зеле учество повеќе од 300 делегати - свештеници и мирјани. Откако бил прочитан реферат за улогата на Охридската архиепископија во историјата на македонскиот народ и биле ислушани дискусиите на бројни дискутанти,
Соборот донел едногласна резолуција за идната црковна положба во слободниот дел на Македонија.

Прво, да се обнови Охридската архиепископија како Македонска Православна Црква, која нема да биде потчинета на која и да било помесна национална православна црква.

Второ, таа да има македонски епископи и македонско свештенство, за да се запази посебноста на македонскиот народ и тој да биде поблизок до својата родна црква:

Трето, првиот македонски архијереј да ја носи титулата „Охридски архиепископ“, а Православната македонска црква да се нарекува „Свети Климентова Охридска архиепископија“.

Понатаму во соборската резолуција се говори за тоа, дека Охридскиот архиепископ треба да биде хиротонисан во Охрид и устоличен на тронот на Охридските архиепископи, како и тоа дека за обновувањето на Охридската архиепископија треба да бидат известени сите автокефални православни цркви во светот.

Црковно-народниот собор одлучил да биде избран нов Иницијативен одбор за организирање на Македонската православна црква, давајќи му привремена управна и законодавна власт.

Српската православна црква во месец септември истата година, на заседанието на својот Архијерејски синод, се изјаснила дека не може да ја признае самостојноста и независноста на Македонската православна црква, тврдејќи дека таа се уште има јурисдикција на Епархиите во Македонија. Таа го повикала православниот македонски народ да се врати на состојбата меѓу двете светски војни.

Повели Каснакоски, одговори ги, чекаме веќе месеци. Само не се повторувај, ако се повторуваш, имаш одговор на се што си кажал поназад на темата.

Македон напиша: 2. Зошто ниту еден Архиепископ не се повикува на грамотите на Василиј II, освен еден, ама таму ие интересно да се види на што се повикува, туку се повикуваат на Јустинијана Прима? 3. Зошто по обновата на бугарското Царство на Петар и Асен, односите со Охрид се катастрофално лоши, зошто тие насилно одвојуваат епархии од бугарска Црква?! Нелогично нели? 4. Зошто Калојан прво се обидува да ја стави Охридската Црква под Трновската Архиепископија? Ако била таа Црква бугарска немало да работи против неа зар не? Односите меѓу Охридската Црква и бугарската држава биле катастрофално лоши...зошто? Во случајот со Калојан ќе разберам, се борел за власт, стапил во унија со Папата, ама зошто пак се обидувал да се судри со Охрид, а пред него и другите Цареви?! Па уште и отцепувале епархии од Охрид.... 5. Зошто Охридскиот Архиепископ, иако автокефален, учествува постојано во работата на Синодот на Константинополската Црква, а и седи не со другите епископи, туку веднаш до Патријархот, независно дали бил Словен, или Грк. Повели, одговори.

Каснакоски напиша: Нешто не се разбираме. Кога јас сум тврдел дека црквата била бугарска во времето за кое ти се прашањата? Јас тврдам дека 1. Охридската архиепископија потекнува од бугарската црква, како е опишано во грамотите на Василиј Втори. 2. Црквата се грецизирала и тогаш си нашла нови корени во Јустинијана Прима, која одамна ја немало. Со други зборови речено - Охридската црква од 12 век си го подменила ИДЕНТИТЕТОТ.

Ха, абе балканот е една голема лудница, одамна го велам тоа.

А Каснакоски, а зошто тогаш Прличев ја пее онаа песна:

Ќе прати владици Грци
в лицем светци, в срцем в’лци..

?!

Појасни што тврдиш
А. Јустинијана Прима била создадена од Јустинијан и си постоела се до 1767?

Б. Нешто друго

Ако е Б., молам да појасниш.
Ако е А. кажи некој документ од 8 до 12 век, каде се пишува за црква на Јустинијана Прима.

Македон напиша: б) Тврдам дека Охридската Црква се повикува на традициите на Јустинијана Прима, дека своето потекло го бара таму, дека како таква претставува наследничка на истата

Едно е меракот, дрого е вистината. Тоа што Охридската црква е барала приемственост со Jустиниана прима е било мерак, коj е бил оспорван од едни други цркви. Врни се по назаде во форумот и ке прочетеш:

Во 1156 година Охридскиот архиепископ Јован Комнин во соборниот акт на Цариградската патријаршија се потпишал како "смирениот монах по милост Божија и архиепископ на Прва Jyстиниjaна и на цела Бугарија Комнин". Ова предизвикало протестот на кипарскиот архиепископ, бидејќи Кипарската Црква претендирала дека е единствениот црковен орган, создаден од императорот Jустинијан I. Под притисок на крајот и кипарскиот архиепископ ја прифатил формулата на Комнин. Оваа идеја е спроведувана и од архиепископот Теофилакт Охридски. Детали за споредување на Прима Jустинијана на Охридската архиепископија се среќаваат при Вилхелм Тирски во 1168 година, во XIII век кај Димитар Хоматиан и кај цар Михаил Палеолог.
---
Охридската Црква се повикувала на традициите на Јустинијана Прима, ама сето тоа е станало Под притисок

Македон напиша: Сега ќе те замолам да ми дадеш документ каде Охридската Црква самата ( а не друг ) се повикува на потекло од Бугарската Црква, пред 13 век, односно пред Архиепископот кој го наведов погоре.

Си заборавил Списакот на Дjуканж? Тамо има една поредица: Протоген - Дамjан - Герман - Филип - Jован