Македонска лига

Po neuspehot na makedonskoto Kresensko vostanie -- uz sesrden napor na Bugarija toa da ne uspee -- i neuspesite na makedonskite vostanici vo Kumanovsko, Kratovsko i Krivopalanceko (uz serdon napor na Srbija tie da ne uspeat), Makedoncite pocnale da se organiziraat i da rabotat tajno od trite sosedni propagandi.

Vo Atina e sozaden Sloveno-makedonski komitet predvoden od Leonidas Vulgaris (od Pijanechko), koj vo sodejstvo so Voeniot komitet za osloboduvanje na Hristijanite vo Turskoto Carstvo, napravil obid da se vospostavat vrski so makedonsite prvenci vo Srbija, Bugarija, odnosno Istocna Rumelija, kako i Makedoncite nasekade.

Vo april 1880 godina doadja do znacajna sredba na Vulgaris so vodacot na Kresenskoto vostanie, Konstantin Bufski (od German Tekje vo Ostrovskiot okrug). Dvajcata vojvodi se spogodile za osnovnite nasoki na osloboditelnata borba - za sozadavnje na samostojna drzava Makedonija ili avtonomija vo ramkite na Turcija, pod uslov da se obezbedi duhovno edinstvo na makedonskiot narod, da se onevozmozat nacionalnite propagandi na sosedite, i da se osigura poddrskata na golemite sili.

Za da se postigne toa, resile da se svika Nacionalno Sobranie na Makedonija so demokratski izbrani delegati od site "verski-nacionalni" tabori i narodnosni grupacii, koisto bi odlucuvale za idninata na makedonskata drzava.

Od 21. maj do 2. jui 1880 godina, vo Germen-Tekje se sobrale 32 predstavnici sto go pretstavuvale makedonskoto Nacionalno Sobranie. Sobranieto im ispratilo na golemite sili edno "Protokolarno resenie" so potpisite na pretsedatelot na Privremenata vlada na Makedonija, Vasil Simon, negoviot sekretar i glavniot komandant na voenite sili na Makedonija, Kramontov, vo koe se veli:

"Nacionalnoto sobranie na makedonskiot narod, sostaveno od privremenite predstavnici na narodot od razni oblasti, se sobra vo German-Tekje, ja razgleda opstata polozba vo zemjata i go pretrese seto ona sto bi trebalo da se stori za da se postigne nacionalnata cel na Makedonija...; - deka poradi svojata geografska polozba vo centarot na Evropska Turcuija, Makedonija bi bila zrtva na vostanija i grabezi od strana na bashibozucite, Cherkezite i Gegite;

- deka Makedonija povekje od koja i da e druga zemja poradi politicki celi e razdelena etnicki na Sloveni, Grci, Albanci, Vlasi i Turci, a zavojuvacite se stremat da ja raspokinat, so sto se rusi nacionalnoto posotenje na Makedoncite, taka sto tie sekogas ostanuvaat vo siromastija;

- deka na medjunarodnite kongresi na golemite sili, Makedonija e ostavena sirak;

- deka poradi poslednite promeni vo Evropska Turcija - Romanija, Srbija i Crna Gora, posilata na Berlinskiot dogovor od 1878 godina, ja dobija svojata polna nezavisnost, a Bugarija, Istocna Rumelija, Krit dobija gragjanski prava, Epir i Tesalija go ocekuvaat svoeto prisoedinuvanje kon Grcija, dodeka edinstveno Makedonija, koja vo drevnoto vreme imala svoja civilizacija i go dala Aristotel i Aleksandar Veliki, e lisena od sekakva pomos;

- deka nikakvo resenie na mirovnite dogovori vo odnos na gradjanskite prava na makedonskoto naselenie ne bilo primeneto - clen 15 od Sanstefanskiot dogovor priznavase polna avtonomija na pogolemiot del na Makedonija, a clen 23 od Berlinskiot dogovor i davase Organski ustav slicen na Kritskiot ustav od 1868 godina, no ottogas izminaa vekje dve godini bez nisto da bide storeno;

[...]

Sobranieto na makedonskite pretstavnici ednodusno resava:

1. Da i se dade na znaenje na Visokata porta preku glavniot upravnik (valijata) na Makedonija, pravednite baranja na makedonskiot narod da se ispolnat so brzoto primenuvanje na clen 23 od Berlinskiot dogovor;

2. Ova resenie da im bide vraceno na konzulskite pretstavnici na golemite sili-potpisnicki na Berlinskiot dogovor so molba golemite sili da se zastapat pred Visokata porta za primenuvanje na clen 23 od Berlinskiot dogovor. Vo slucaj Visokata porta da ne stori nisto, Privremenata vlada na Makedonija kje go povika makedonskiot narod na oruzje so parolata: 'Makedonija za Makedoncite, za vospostavuvanje na drevnata Makedonija'."

(Slavko Dimevski, Vlado Popovski, Svetomir Skaric i Mihajlo Apostolski, "Makedonskata liga i Ustavot za drzavon ureduvanje na Makedonija od 1880", str. 105-107, 354).