Великиот пост

   Од вчера (недела), започнаа подготовките за Великиот Пост, па предлагам етапно да го разгледаме значењето на Великиот Пост, и подготвителните недели пред самиот пост.

Оваа недела се нарекува недела на митарот и фарисејот. На Литургија од Светото Писмо се чита параболата за митарот и фарисејот. Ајде најпрвин да разгледаме едно објаснение на евангелското четиво (најпрвин за фарисејот, а пота за митарот):

„Два човека влегоа во храмот да се помолат: едниот фарисеј, а другиот митар.

Кога застана, фарисејот вака се молеше во себе: Боже, Ти благодарам што не сум како другите луѓе: ајдуци, несправедливи, прељубодејци, или како овој митар.“

Некои велат дека сe до моментот до кој фарисеот на некој начин општо ги осудува и карактеризира луѓето како ајдуци, несправедливи и прељубодејци,  сѐ уште не може да се препознае неговата духовна состојба. И, дека од моментот кога го осудува митарот, односно конкретниот ближен, дефинитивно се препознава неговата прелест.

Јас пак, деца, ви велам дека уште веднаш, пред да го осуди конкретно присутниот митар, препознатлива е прелеста или лажната состојба на умот или високото мислење на фарисејот за себе! Ќе ме прашате, како? Од секојдневниот опит познати ни се две причини:

Прво, ја користи подочистената енергија на својот ум, односно првата светлинка на умот, за согледување на туѓите постапки и гревови и за карактеризирање на луѓето според нив (друго е да речете дека некој прељубодејствува, а друго е да речете дека е некој прељубодеец – во првиот случај само судите, а во вториот веќе и осудувате). Фарисејот го прави потешкиот грев. Мораме да сфатиме дека првата светлина е неупотреблива за согледување на туѓите гревови, дека не ѝ е дадена таква сила или продорност или својство.

И второ, „способноста“ да ги забележуваме, судиме и осудуваме туѓите постапки и грешки ја добиваме кога првата светлина на умот (во овој случај ограничена на голо знаење) ја поврзуваме со нашите страсти. Во тој момент демонот ни ги „отвора очите“ да ги гледаме грешките на другите, како и слабостите и недостатоците на нашиот духовен отец, и нѐ прелажува да ги судиме и осудуваме. Страстите кои ги забележуваме кај другите, поврзано со процесот на судење и осудување дефиниран во нашето срце, е само знак и несоборлив доказ дека истите страсти живеат во нас, а не и дека вистински постојат во другиот што го судиме и осудуваме. Дали одредена страст постои кај оној што му судиме или го осудуваме, најчесто зависи од тоа дали пројавувањето на страста го гледаме со свои очи или само слушаме од друг за тоа пројавување. Но, и во првиот случај кога гледаме со свои очи, како што велат светите Отци, не треба да сме толку сигурни, бидејќи сѐ што гледаме, гледаме преку страстите што живеат во нас, а камоли кога само слушаме од друг. Како и да е, во моментот кога судиме, не правиме ништо друго освен што истата осуда со која ги осудуваме другите ја навлекуваме на себе и отпаѓаме од Бог.

Значи, фарисејот (и тогашен и денешен), ниту ја користи првата светлина на очистената енергија на умот за согледување на сопствените гревови и наталожената валканост, ниту го има за единствен критериум во својот духовен живот Христос Бог, Кој дојде да нѐ спаси, а не да ни суди: „оти не дојдов да му судам на светот, туку светот да го спасам!“ (Јован 12, 47).

Што вели фарисејот во својата ‘молитва’ понатаму, според евангелието? „Постам двапати во седмицата, давам десеток од сѐ што добивам.“ Што би му рекле ние денес на таквиот вообичаено во ваков случај – кој со жал, кој ладно, кој со потсмев: „Пости ти сега ако сакаш надворешно и цела седмица и ако сакаш исполнувај ги надворешно и сите останати правила и типици од Законот, ама џабе ти е; дури и на очигледна штета и пропаст своја го правиш тоа...“ А што му вели Господ на таквиот, на друго место од евангелието, Кој најдобро ја познава неговата внатрешна духовна состојба која ние сега се обидовме да ја анализираме? „Слепи фарисеју, очисти ја чашата и чинијата најнапред внатре, за да бидат чисти и однадвор“ (Матеј 23, 26). 

Внеси реплика	страница 12 3 7 >
Tweet