И ние сме тука

... vo zivotot najmnogu me luti zborceto KE... za nekoi raboti nema vreme za KE... mora da se deluva... zatoa shto mnogupati ostanuva na KE... a shto do KE??? za nekoj vremeto odminuva...za nekoj i minutkata e vazna... 

Бројот на аутистични деца зголемен за четири пати



Мими П. ШУШЛЕСКА

Ако детето не ве гледа во очи кога му се обраќате, не се смее, се однесува како да не е свесно за присуството на другите, тогаш треба да се посомневате дека можеби е аутистично. Ова заболување што бележи пораст во светот и кај нас е психичко растројство предизвикано од нарушување на развојот на мозокот. Лицата што боледуваат не зборуваат ниту, пак, комуницираат на друг начин со социјалната средина, вклучувајќи ги и најблиските, прават исти движења подолго време, а погледот им е расеан. Психијатрите што ги лекуваат аутистичните деца велат дека ако пред 20 години имале по два до три случаи годишно, во последните пет години во Центарот за ментално здравје се лекувале 150 нови случаи.
- Најновите извештаи на американските здравствени организации укажуваат дека секое 150. дете боледува од аутизам. Во Европа стапката е нешто пониска, но во секој случај денес аутизмот е три до четири пати почест од порано - вели прим. д-р Мери Бошковска, детски психијатар и шеф на дневната болница во Заводот за ментално здравје во Скопје.
Во моментот во дневната болница на третман се околу 11 деца на возраст од две до шест години, а во диспанзерот бројот е поголем. Но точна бројка на болни нема бидејќи кај нас не се води регистар за аутизмите. Причините за настанокот на аутизмот се уште се непознати. Засега не постои потврда на сомневањата дека вакцината за мали сипаници, заушки и рубеола го зголемува ризикот за појава на ова нарушување.
- Многу истражувања одат во правец на истражување на генетските фактори, кои се вклучени во определувањето на аутизмот. Не постои ген за аутизам, туку повеќе гени, кои влијаат врз создавањето ранливост на организмот кон појава на ова нарушување. Секако и влијанијата на надворешната средина ја поттикнување таа сензитивност и условуваат сложен механизам на генска интеракција - вели прим. д-р Бошковска.
Во последниве години, објаснуваа таа, напреднаа и познавањата за аутизмот. Можеби во почетокот е тешко тој да се разграничи од други состојби, како што се забавениот психомоторен и говорен развој кај децата, но денес постојат јасни и прецизни критериуми за рана дијагностика. Аутизмот секогаш почнува во првите три години од развојот на детето, а матичните педијатри, кои се во најнепосреден контакт со децата и нивните родители и секое отстапување или назадување во однесувањето и укажувањата на родителите дека нешто не е во ред со нивното дете треба да биде проследено и упатено во специјализирани установи.


- Родителите можат да се посомневаат дека нивното дете има промени што укажуваат на аутизам ако не гледа во очи кога му се обраќаат, не се смее, се однесува како да не е свесно за присуството на другите, не подава раце и не покажува радост кога го земате во прегратка, се однесува како да е глуво, не се вклучува во игра, постојано повторува исти гестови и активности. На пример, со часови може да мавта со рачињата или со некој предмет, играчките ги реди постојано по некој негов ист ред. Многу автори, а и практиката го покажува тоа, дека аутизмот може да се дијагностицира уште во втората година - вели прим. д-р Бошковска.
Овие деца може да имаат моменти кога се анксиозни. Притискаат на прекинувачот за светло, истураат млеко или сок наоколу.
- Раната дијагностика овозможува почнување ран третман, односно избор на стретегии за интервенции врз основа на возраста на детето и неговите сознајни способности. Не постои стандарден, универзален приод во третманот на децата со аутизам. Кај нас деца со ова нарушување ги лекува тим составен од дефектолог, логопед, психијатар, педијатар, психолог и социјален работник, кои покрај тоа што работат со деца и ги советуваат родители. Лекувањето треба да се спроведува доследно и долготрајно, а целта е да се подобри нивниот осознавачки, говорен и социјален развој.


Потребен е центар за лекување


Во земјава не постојат стационарни установи специјализирани за долготрајно лекување и оспособување на децата со аутизам.
- Ако знаеме дека ова заболување е во значаен пораст, тогаш мора и системот да создаде услови во кои овие деца ќе се лекуваат, а ќе се даде и поддршка на целото семејство. Имаме случаи кога родителите се со многу мали приходи, а сепак не се ослободени од плаќање на партиципацијата за лекување - вели при. д-р Бошковска.
Во Здравствениот дом „Бит-пазар“ објаснуваат дека се свесни за потребата од постоење стационарна установа за овие деца, па подготвиле проект, кој во моментов чека поддршка од владата.

Ме радува што нашите дневни весници (текстот е од весникот Шпиц) ги отвараат овие прашања кој со годините поминуваат незабележано од пошироката јавност.

Поздрав до LEFTER или Столе.Сигурна сум дека во Радовиш има повеќе деца со аутизам.Обидете се,Вие како родители да се организирате и со континуиран притисок(поединечни и групни барања)до МОНК и до сите училишта во Радовиш,да се овозможи отварање на паралелка за аутизам,барем во едно училиште.Никој нема да отвори,ако родителите не бараат.
За маргиналните категории на луге во Макединија,никој не води сметка.Јас и до Министерот лично се обратив уште пред неколку месеци за истиот проблем, ама до денес нема никаков одговор.Во МНЗА бараат точен број на такви лица,па да преземале нешто.А и политичката определеност на институциите се одразува негативно врз овој проблем.Отварав на форумот дискусија за повеке проблеми,ама освен DEFMA никој не појави интерес.Побарав да ни помогне да се направи WEB страна за да контактираме и обработуваме проблеми кои не засегаат, ама сеуште ништо.
Дали ме разбра?Не очекувај од никој помош.Ако имаш идеја,сами нешто да покренеме,јас ќе се вклучам.Во сите земји има портали и преку нив се разменуваат информации,така мораме и ние.Родителите се организираат и изведуваат спортски активности,маршеви и сл.Не мора секоја активност да е сврзана со собирање на донации.
Популаризацијата, обелоденувањето на проблемот е многу побитен од се,ама родителот не дава да се снима детето,не дава да се етикетира како аутист и сл.,што ни ги врзува рацете да докажеме дека бројот на такви луге е ГОЛЕМ.Ако имаш решение за оваа кажи?
Македонците имаат проблем со следново:Е, ОТИ ЈАС ЗА СИТЕ ДА ТРЧАМ!Па само јас ли, а другите што ќе прават?-Додека вака се размислува,нема ништо да се промени.Поздрав.

MAMAMD се надевам дека ке се вклучат уште родители.Веке со години се надевам.Во институциите повеке пати ни кажаа:Ова што е сторено денес е некој мах што можеме да го имаме сега за сега.Со LEFTER може и на родителска да размениме мислења,ама ние сме засегнати од проблем,а немоќни да го решиме.А тие што можат да сторат многу, немаат интерес да бараат решенија.Донекаде и не се во состојба, од фактот што немаат познавања од областа.Дури не сакаат да се замараат со нешто недоволно разјаснето.
Најжално е што процесите (или проектите) за ДЕИСТИТУНАЛИЗАЦИЈА И ИНКЛУЗИЈА за лицата со посебни потреби се остварија заради фактот да се постигнат стандардите на лицата со ПОП во ЕУ.
Оваа влада вели:Зошто ни треба ЕУ,кога и сами можеме.ЕУ ке се распадне додека ние да влеземе.
И со такви размислувања,Владата е глува на се што е стандард во светот.Нема кој,од позиција на моќ да притиска од надвор,како предходниве години.Затоа на бајаги темава никој не пишува,никој не го интересира.Не верувам уште некој,со аутист во семејството,да се вклучи,бидејки не сакаат да ја признаат вистината.Поздрав.

Lilica проблемот е што во ниту едно министерство нема вработено дефектолог кој што ќе ги иницира, поттикнува и поддржува проектите врзани за децата/лицата со ПОП.Сите оние проекти кои се најавуваат и имаат голема медиумска поддршка на почетокот после одреден период згаснуваат и пак ништо не е направено.Како што гледаш и на овој форум само неколку луѓе комуницираме на овие теми и да има посебен форум или веб страна (а не сум заборавила сеуште се обидувам да најдам луѓе кои што вистински можат да помогнат за да се направи некоја страна)пак истите ќе комуницираме.Треба да мобилизираме што повеќе родители, дефектолози, наставници кои што се заинтересирани за да комуницираме на овој начин.

Lefter so svojot komentar dade dosega najrealen osvrt na problemot so obrazovanieto i "socijalizacijata" na decata so POP, kako i za nivnoto prifakjanje vo redovnata nastava.  Da se razbereme, ne sum protiv, naprotiv sum pobornik za opfakjanje na decata so POP vo redovna nastava no pod tocno opredeleni uslovi i so tocno precizirani fakti.
1. Tie imaat ustaleni navikji na koi mora dolgo da se raboti, znaci ne da se menuva sredina, ne da se menuvaat licata okolu niv. So niv mora da se raboti po tocno preciziran raspored koj ne smee da se menuva.
Od tuka proizleguva deka na cas mora da ima strucno lice pokraj nastavnikot. Nastavnikot i da saka ne moze da raboti so 25 drugi ucenici a da bide istovremeno so deteto so autizam kako vo ovoj slucaj. I vekje na start se nametnuva neophodnoto prisustvo na defektolog ili roditel na samiot cas.
2. Na edno dete so autizam potrebno e eden defektolog. Znaci ako ucilishteto prifati 3 deca so autizam mora da vraboti 3 defektologa ili da se napravi raspored spored koj defektologot moze da raboti so sekoe dete vo razlicen termin, zatoa shto drugo lice i ne moze da raboti so autisticno dete. Psiholozite velat deka ne se strucni bidejki ne se defektolozi, nastavnicite isto taka ne se defektolozi. Promenite mora da se vnesat so red, prvo vrabotuvanje defektolozi, a potoa prifakjanje deca so POP a ne obratno. A dokolku nema vo maticnoto ucilishte potreba, kako shto se rasporeduvaat site "tehnoloshki vishoci" taka kje se rasporedi i defektologot onamu kade shto ima potreba.
Za se ima reshenie, samo ako se saka.

Forumot go razbiram kako mesto kade mozeme da se iskazeme site bez razlika dalise vo kontakt so problematikata ili ne.Na kraj kraista barame pomos od faktori koj duri ni ne znaat sto e toa autizam zatoa ovaa problematika e tolku nejasna.Zatoa vo moeto prvo izlaganje rekov deka treba problemot da go kazuvame na site luge jasno i glasno taka mozebi poleka opstestvoto ke go spoznae problemot autizam.Imam uste mnogu da kazuvam ama vo druga prilika.Pozdrav do lilica i kego najdam toa na YOU TUBE za ishranata blagodaram i pozdrav do site.