СТРЕС-Методи и техники за одбрана од стрес

Почитувани,
повод за оваа тема која ми тлееше подолго време е токму оваа слика.
Некаде можеби напишав, мачкава секој ден, отприлика кај 10:30 доаѓа и се качува токму на ова дрво, огреана од сончевите зраци, отспива околу еден час а потоа си заминува...



Ја набљудувам така секој ден (токму тоа време си пијам нешто на балконот) и си мислам, колку би било убаво да можеме сите така секој ден да одвоиме време за себе и да се опуштиме од секојдневните грижи.

Некако, зборот “стрес“ како да стана секојдневен дел од нашиот говор. Дури нa мигови тој збор се чини префорсиран.

Стресот е физиолошка и психолошка реакција на човекот на надворешните случувања која ја ремети неговата рамнотежа. Стресните ситуации се нарекуваат стресори, и тие како дел од секојдневието го прават човекот напнат, нервозен, предизвикуваат бројни психички и физички промени кај лицето изложено на стрес.
Стресните ситуации може да се категоризираатспоред штетата која ја прават (листата ќе ја ставам подоцна), но најстресни ситуации се смрт на дете, смрт на блиско лице, губење работно место (љубов, пари?), болест во семејството, развод, криминална осуда и затварање.

Стресната ситуација делува агресивно врз организмот, при што организмот лачи хормони на стрес (адреналин и норадреналин)кои пак ги зголемуваат шеќерот и маснотиите во крвта, ја забрзуваат срцевата работа, го поттикнуваат тонусот на мускулите....
Последиците може да се манифестираат како зголемен крвен притисок, сушење на устата, главоболка, па чир, зголемување на вредностите на холестеролот...слаба ментална концентрација, отуженост, незадоволство, ментални блокови...оддавање на лекови, алкохол, дроги.....

Би сакала на оваа тема да разговараме за оваа појава, можеме да користимеповеќе извори, лични искуства, методи и техники за борба против стресот, алтернативни методи- се е добредојдено.

Ова е тек за почеток-се надевам дека ќе ви се допадне темата, дека ќе ја сфатиме малку посериозно и дека активно ќе се вклучите.



Изменето од maria_magdalena - 17.Октомври.2008 во 23:28

Storm2 напиша: Maria sto prais... Stresot voopsto nije nekoja nova pojava i covek ne bi trebalo da bide pod stres. Kazav veke ednas koi se osnovni metodi protiv stresot ili negovo ptklonuvanje od nervniot sistem. - Makrobioticka vegan hrana - Transcendentalnata Meditacija na Maharishi Mahesh Yogi - Aikidoto, Taichichuan i slicni stilovi vo Borecki Vestini - Sex - Taoisticki, Tantrickiot i slicno - Zemjodelie

Storm, а каде јас тоа реков дека стресот е нова појава? Можеби повеќе од било кога до сега човештвото е изложено на стрес, под разни притисоци....но не реков дека е нова појава. Те молам читај што сум напишала и не ја расипувај темата, но ти никогаш не ги читаш туѓите коментари и постови, туку само постираш како да си водиш некој монолог без да ги слушаш другите.

Токму дека како што велиш “covek ne bi trebalo da bide pod stres“ а очигледно сите сме под некаков стрес ја отворив темава....






Изменето од maria_magdalena - 18.Октомври.2008 во 12:10

Токму тоа е и целта на темава: КАДЕ, КАКО, СО ШТО, Со КОГО.....Да си поделиме проверени методи, да научиме по нешто едни од други, да ставиме по некоја статија, своја или позајмена, реков се е добредојдено. Стресот е неизоставен дел од животот, но токму ова време, можеби и ова општество е под стрес како никој друг. Нашата земја минува низ многу тежок период веќе со години и никако да излеземе од транзицијата. Илјадници луѓе остануваат ебз работа, знаете ли колку од нив недолго по отказот умираат рак-трак, два, три или само шест месеци по отказот? семејствата во државаав ни се на работ на егзистенцијата. Стресот коуј ние го доживуваме секојдневно не е ист што и стресот на некој просечен западноевропјанин. За ден швајцарец стрес може да биде на пример тоа што, што знам, загубил облог на коњички трки, но НИЕ, секој ден мора да мислиме како да ги облечеме, нахраниме, исшколуваме децата...Има ли поголем стрес кога основните потреби се загрозени? Болести во фамилија, стресот има разни имиња. Продолжете...има што да се пишува

Maria ne trebase da te spomnam vo postot zasto ne ti repliciram tuku si kazuvam svoe opsto mislenje vo vrska na tema. Nikade nikoj ne kaza deka stres e nova pojava...

Temava e odlicna !

Pozdrav !

Порака
STRES

Stres, zdravlje i bolest
Psihodinamska teorija stresa
Utjecaj stresa na imunoreaktivnost
Stres i funkcija kore nadbubrežne žlijezde
Prekinite začarani krug stalne napetosti


Uobičajeno je shvaćanje pojma stres kao nečeg što nas živcira ili zabrinjava - bolest, svađa, nasilje, problemi na poslu, polaganje ispita.... Međutim naše tijelo shvaća pojam stresa mnogo šire. Stres je sve što od nas zahtijeva prilagodbu, svaka promjena u našim životnim okolnostima, povoljne ili nepovoljne naravi. Već i samo zamišljanje (misao) ili predosjećanje promjene (emocija) stvaraju stres. Stres je i tjelesni napor poput dugog hodanja, nošenja teških predmeta, nagle promjene temperature ili obilnog obroka.


Stres (od engl. stress) doslovce znači udarac. Okolnosti koje izazivaju stres nazivaju se i stresori ("udarači"). Pojam stresa u užem smislu označava reakciju organizmu na djelovanje vanjskog stresora. Kad se "nagomila stres", čovjek se razbolijeva: može se osjećati kronično umorno ili iscrpljeno; može patiti od nesanice ili prevelike potrebe za snom; može izgubiti tek, spolnu želju i sposobnost uživanja u životu; može ga dohvatiti depresija, anksioznost, napadi plača i panike, opsjednutost, fobija..


Stres započinje već s mislima ili emocijama. Sama pomisao na neugodu dovodi do kaskadnog slijeda biokemijskih reakcija koje započinju u dijelovima mozga označnim kao hipotalamus i hipofiza, a čiji je krajnji rezultat stimulacija nadbubrežne žlijezde i pojačano lučenje adrenalina. Samo nekoliko sekundi kasnije srčani, kao i ritam disanja se snažno ubrzavaju, naprežu se mišići, šire zjenice, te se oslobađa glukoza deponirana u jetri i mišićima. Istodobno dolazi do aktivacije gušterače, kao i produkcije inzulina i glukagona, kako bi se stanice tijela dovoljno opskrbile glukozom.

Prekomjerna aktivnost osovine hipotalamus-hipofiza-kora nadbubrežne žlijezde ostavlja snažne posljedice na funkciju štitnjače, te jajnika. Usporedo s CRF (corticotropin realising factor) - hormonom koji će natjerati hipofizu da stimulira koru nadbubrežne žlijezde, hipotamus luči i prolaktin popularno nazvan hormon stresa. Prolaktin ima snažno inhibirajuće djelovanje na produkciju TSH (tireotropin) - hormona koji omogućuje pravilnu funkciju štitnjače, te remeti izlučivanje GnRH (gonadotropin realising hormon) - hormona koji regulira kontrolu izlučivanja FSH (folikulostimulirajući hormon) i LH (luteinizirajući hormon), hormona koji su odgovorni za pravilnu funkciju jajnika.

Osim djelovanja na produkciju GnRH, prolaktin remeti pulzacijsko izlučivanje FSH i LH, neophodno za pravilnu ovulaciju, te onemogućuje pravilnu funkciju žutog tijela jajnika. Rezultat ovakovog djelovanja prolaktina nije samo izostanak ovulacije, nego i nepravilna funkcija jajnika neravnoteža između estrogena i progesterona, te niz nepravilnosti menstruacijskog ciklusa, kao što su pred- i postmenstrualni spotting - oskudno smeđkasto krvarenje prije i nakon menstruacije, mastopatija, PMS.

Ukoliko je naš organizam izložen prevelikom ili predugom stres, centri u mozgu postaju zagušeni neugodnim porukama koje prenosi hormoni stresa, te nastaje manjak neurotransmitera serotonina, noraderenalina i dopamina, koji su odgovorni za naše dobro opće osjećanje. Serotonin (5-HT) je odgovoran za osjećaj spokoja i zaštićenosti, životnog optimizma, te omogućuje zdravo spavanje. Zajedno s melatoninom regulira "biološki sat", koji održava normalan ritam budnosti i sna. Defektan serotoninski sustav povezan je s nesanicom, pospanošću i umorom u krivo doba dana, te uznemirenošću i strahom. Najznačajnija uloga noradrenalina je davanje energije, volje, elana i motivacije, a bez dovoljnih količina noradrenalina osjećamo umor, tromost, pasivnost i nezainteresiranost. Učinak dopamina blisko je povezan s endorfinima, tvarima važnim za smanjenje osjećaja boli. Kod niske razine dopamina, gubi se osjećaj ugode, te je niži prag osjetljivosti za bol

Sedam od deset ljudi smatra svoj život stresnim, a ulaskom u novi milenij izgleda da se životni tempo još više ubrzava. Sve veći broj ljudi lošije spava, budi se uznemiren, dolazi na posao umoran, uzrujava se na poslu, vraća se kući iznerviran prometom. Za razliku od naših predaka, čiji je stres bio prije svega tjelesne prirode, stres 21. stoljeća je uglavnom mentalni i emocionalni.


Stres na poslu stvara pretpostavke za moždani i srčani udar, uništava mentalno zdravlje i skraćuje život. Još prije deset godina Svjetska zdravstvena organizacija (WHO) je proglasila stres na radnom mjestu svjetskom epidemijom, a otada se stres na poslu još više povećao zbog produbljene globalne krize i nezaposlenosti. Burn out sindrom označava stanje potpune emocionalne iscrpljenosti zbog pretjeranog, a uzaludnog zalaganja na poslu. Izgaranje na poslu slično je sindromu kroničnog umora, ali pritom se mijenja i stav prema poslu, što za umor nije karakteristično.

Jedan od najčešćih uzroka stresa na radnom mjestu, ipak predstavljaju međuljudski odnosi. Stres zbog loših međuljudskih odnosa opisuje i pojam mobbing, koji označava psihoteror na radnom mjestu koji zaposlenici provode prema svojim kolegama. U osnovi je najčešće sukob iz nekog razloga, a nakon njega počinju spletke, podmetanja, ponižavanje i izoliranje. U strahu za radno mjesto "krivac" može razviti burn out sindrom i kronične zdravstvene poteškoće, a izlaz može tražiti u napuštanju posla, pa čak i samoubojstvu. Pa ipak, svaka okolina može uzrokovati stres, i neke razine stresa dio su svakodnevnog života, a ne samo posljedica odnosa i prilika na radnom mjestu.

Mnogi pokušavaju posljedice stresa ublažiti na neprikladan ili čak štetan način. Nikotin, alkohol, kofein, šećer, sredstva za umirenja te opijati najčešća su sredstva kojima pokušavamo smanjiti stres koji osjećamo. Sredstva koja nas potiču na akciju ili stimulansi, djeluju tako da podstiču lučenje neurotransmitera serotonina, noradrenalina i dopamina, ali time uzrokuju stalne velike uspone i padove energije i raspoloženja. Organizam se s vremenom na njih privikava, tako da treba povećavati dozu stimulansa za postizanje istog učinka. Mnogi svakodnevno uzimaju velike količine kave, cigareta, alkohola, čokolade ili svega zajedno. Ove stvar ne samo da ne smanjuju stres, već stvaraju ovisnost razbijajući prirodne antistresne mehanizme.

Umjesto uzimanja stimulansa i sredstava za smirenje, suvremeni čovjek bi trebao naučiti metode za izbjegavanje stresa i smanjivanje njegovih štetnih učinaka. Neke od njih možemo provoditi sami, kao što je smanjenje obima dnevnih obaveza (radnih, obiteljskih, školskih, društvenih), uvođenje pravilne prehrane s mnogo vitamina i minerala, izbjegavanje stimulansa i sedativa, uredan ritam spavanja i budnosti, redovna tjelovježba uz tehnike opuštanja i meditacije.



Dr.Vesna Harni   
Literatura:

1.Sapolsky R. Stress, the aging brain, and the mechanisms of neuron death. Cambridge, Mass., MIT Press, 1992.
2. Chrousos G, Gold P. The concepts of stress and stress system disorders: overwiev of physical and behavioral homeostasis. JAMA 1992; 267 (9): 1244-1252.
3. Alexander C, Robinson P, Orme-Johnson D, Schneider R, Walton K:The effects of Transcendental Meditation compared to other methods of relaxation and meditation in reducing risk factors, morbidity, and mortality. Homeostasis 1993, 35 (4-5): 243-264

Читам, читам, и баба ми е жива има 90 и кусур, (дедото умре пред некоја година на 92работеше до последен ден), и уште носи бисер на врат и светкави блузи, меси пити....а кутијата Бјути меџик крем и е на прозор...а Шри Чин Мој креваше јагниња, црташе и медитираше па умре...

Од другата страна на моето стебло пак работите се поинакви-сите одат брзо-рак-трак

Видиш, мил Сторм, колку е пресудна ГЕНЕТИКАТА а не макробиотиката

Но да се потрудиме бар да го подобриме квалитетот на времето што ни е дадено од колепка па до гроб....Пишувај и понатаму...




Изменето од maria_magdalena - 18.Октомври.2008 во 21:58

Да, така е, битен е квалитетот а не квантитетот, тоа го истакнав, и се согласувам дека секоја минута е важна. Да си го направиме квалитетен престојот на земјава.

Е сега за ТМ...
Јас тренирам јога добри шест години, но во однос на ТМ-не сакав да одам на погорните нивоа. Сосем сум задоволна со техниките на опуштање и дишење, пранајами.

ТМ некако ме плаши, не сакам да си играм со свеста, не сакам да го доведам мозокот во ситуација да биде “празен“ и да забегам. Релаксирана-да, но да се исклучам-никако, сметам дека тоа може да биде опасно.

Така да јас сум за пранајами, можеби некоја визуелизација, прогресивен мускулен релакс+асаните, за кои сметам дека се ненадмината мудрост на древните јогини...Стари над 5000 години-а поактуелни од кога и да е, и што е најважно-признати од Светската Здравствена Организација...