На денешен Ден

- Светски ден на пешачењето.

1796.- Предводени од владиката Петар I Петровиќ Његош, Црногорците на Круси ги победија Турците, а во битката загина скадарскиот паша Махмут Бушатли, кој со 23.000 војници се обиде да ја покори Црна Гора.

1824.- Собранието на Мексико го усвои Уставот со кој државата стана независна.

1835 - Роден е францускиот композитор, пијанист, диригент и оргулист Шарл Камиј Сен Санс, романтичар со типичен француски дух и рационални музички угледни форми. Дела: операта „Самсон и Далила“, три симфонии, поемата „Танц на смртта“, четири симфониски песни, пет клавирски концерти, три концерти за виолина, концерт за виолончело, композицијата за камерен состав „Карневал на животните“, клавирско трио, два гудачки квартета, балетот „Зборливка“.

1859.- Во Бугеван е родена Елеонора Дузе, италијанска артистка, една од најголемите трагичарки на своето време. Умре во Питсбург, САД, на 21 април 1924 година.

1866.- Со Виенскиот договор војната помеѓу Австрија и Италија по седум месеци заврши. Со договорот на Италија и припаднаа провинцијата Венето и градот Венеција.

1888.- Роден е германскиот новинар Карл фон Осјецки, добитник на Нобеловата награда за мир во 1935 година. Имено, тој откри дека Германија повторно се вооружува пред Втората светска војна. Првпат беше уапсен во 1931, а вторпат во 1933 година по доаѓањето на нацистите на власт. Беше затворан во концентрациони логори, а во 1938 година умре од повредите здобиени во логорите.

1895.- Во селото Константиново (Есенино), Разјанска област, е роден Сергеј Александрович Есенин, еден од најчитаните руски лиричари и истакнат обновувач на поетската сликовитост. Познати негови дела се „Задушница“, „Триптих“, „Стихови на скандалистите“, „Кафеанска Москва“, „Советска Русија“, „Персиски мотиви“ и „Ана Снегина“. Во Санкт Петербург, во состојба на тешка душевна депресија, се самоуби на 28 декември 1925 година.

1897.- Роден е францускиот писател Луј Арагон, најпрвин дадаист а потоа еден од првите идеалисти. По конгресот на револуционерните писатели во Харков во 1930 година, се определи за соцреализам. На Комунистичката партија на Франција и пристапи во 1927 година, учесник е во Граѓанската војна во Шпанија и во француското Движење на отпорот во Втората светска војна.  Дела: збирка песни „Оган на радоста“, „Ура Урал“, „Елзините очи“, „Очи на сеќавањата“, „Елза“, „Вечно движење“, романите „Селанец од Париз“, „Базелски ѕвона“, „Света недела“, „Комунисти“ и други.

1906.- Во Берлин Радио конференцијата го прифати SOS како меѓународен сигнал за помош.

1910.- Во Хајден умре Жан Анри Дигнан, швајцарски филантроп, основач на Меѓународниот комитет на Црвениот крст во 1863 година кој подоцна прерасна во меѓународна организација. На оваа идеја дојде по битката кај Солферино (24 јуни 1859 година), во Италија, кога го организира месното население за помош на ранетите. Целиот свој живот го посвети на своите хуманитарни замисли. Во 1901 година ја доби Нобеловата награда за мир. Роден е во Женева, на 8 мај 1828 година. 

1922.- Во Љубљана е роден Франц Космач, словенечки писател, филмски режисер, сценарист и публицист. Умре во Љубљана, на 8 октомври 1974 година.

1929.- Називот на Кралството на Србите, Хрватите и Словенците е сменет во Кралство на Југославија.

1929.- Во Берлин умре Густав Штреземан, германски политичар и државник. Во 1926 година ја доби Нобеловата награда за мир за потпишувањето на неколку значајни мировни спогодби. Роден е во Берлин, на 10 мај 1878 година.

1932.- Ирак се стекна со независност и стана член на Друштвото на народите, по завршувањето на британскиот мандат.

1943.- Главниот штаб на НОВ и ПО на Македонија упати Манифест до македонскиот народ во кој се изнесени основните прашања во врска со ослободителната борба на македонскиот народ, карактеристиките на ослободителното движење, потребата за единство на македонскиот народ со сите националности во ослободителната борба.

1944.- Во реонот на Кавадарци е формирана Единаесеттата македонска НО бригада.

1944.- Германските МЕ-262 се првите млазни авиони во историјата  во техничка смисла револуционерни летала кои постигнуваа брзина над 800 километри на час.

1952.- На островите Монте Бело покрај северозападниот брег на Австралија, Велика Британија ја испроба првата атомска бомба.

1954.- Во Лондон на конференцијата на девет западни земји е одлучено СР Германија да стане член на Северноатланскиот пакт.

1968.- Претседателот на Перу Фернандо Белаунде Тери е соборен во воениот удар од левичарската Национална револуционерна хунта која ја предводеше генералот Хуан Веласко Алварадо.

1981. Ирски националисти по седум месеци се откажаа од штрајкот со глад во затворот Мејз во Белфаст. Во текот на штрајкот умреа 10 штрајкувачи.  

1990.- Повторно, по 45 години, се обединија СР Германија и ДР Германија.

1991.- Претседателството на СФРЈ според Уставот почна со работа во услови на непосредна воена опасност, оценувајќи дека е на повидок граѓанска војна. Претставниците на двете републики Хрватска и Словенија излегоа од Претседателството.

1992.- Умре проф. д-р Миодраг Мицев, истакнат македонски научен работник на полето на невротичните состојби и психоматските заболувања, професор на Медицинскиот факултет и на Факултетот за драмски уметности во Скопје. Меѓу најзначајните негови трудови се „Психоанализата на театарот“, „Интимно за мажите“, „Зошто“ и други. Роден е во Белград, во 1935 година.

1995.- Франција и понатаму го игнорира Меѓународниот притисок и изврши нова нуклеарна проба во јужен Пацифик.

1995.- Во Скопје, врз претседателот на Република Македонија Киро Глигоров е извршен атентат со експлозија на автомобил-бомба. Притоа, претседателот беше повреден. На самото место загина неговиот возач Александар Спировски. Повредени беа претседателскиот придружник и телохранител Илчо Теовски, случајните минувачи Христо Христоманов, Климе Коробар и Јован Атанасовски, а беше направена и голема материјална штета.

1997.- На експерименталната железничка делница западно од Токио, јапонски воз на магнетни перничиња со брзина од 451 километар на час го собори светскиот рекорд.

2000.- По само четири месеци од преземањето на должноста, тајванскиот премиер Танг Феи соопшти дека поднесува оставка.

2002.- Турскиот суд и формално му ја укина смртната пресуда на к*рдскиот бунтовник Абдулах Озалан, кој во 1999 година беше уапсен и најбзо осуден на најтешката казна.

2002.- Конституирано е четвртото (третото по осамостојувањето) Собрание на Република Македонија. За преседател на Собранието е избран Никола Поповски.

2004.- Умре американската филмска глумица Џенет Ли. Сними повеќе од 60 филмови, играјќи со славните имиња Џејмс Стјуарт, Џон Вејн, Френк Синатра и Пол Њумен. Вистинската слава и ја донесе филмот на Алфред Хичкок „Психо“ во 1960 година. За улогата во филмот го доби „Зланиот глобус“ и беше номинирана за Оскар. Најпознатата сцена во филмот, кога Џенет Ли се тушира, влезе во сите кинематографски антологии. Родена е во 1927 година.

2007.- Воената управа во Мјанмар, како гест на добра волја, ослободи 80 будистички монаси кои учествуваа во големите антивладини протести. Мјанмар, поранешна Бурма, е земја во која будистичкото монаштво ужива посебен општествен углед.

2007.- Во несреќата недалеку од Јоханезбург, во рудник за злато во сопственост на петтиот светски производител на злато „Хармони Голд“ затрупани беа приближно 3.200 рудари, на длабочина од околу 2.200 метри. До несреќата најверојатно дојде поради попуштање на платформата во едно од подземните окна, по прскањето на водена пумпа.

2007.- При судар на два брода, во сојузната држава Кеби, на реката Дола Каина, во северна Нигерија, загинаа најмалку 31 лице, а уште шест беа повредени. Бродот полн со патници се судри со товарен брод.

1207.- Роден е англискиот крал Хенри III кој на престолот застана на деветгодишна возраст по загинувањето на неговиот татко Џон, наречен Џон Без Земја. Вистински почна да владее во 1234 година.

1684.- Умре францускиот писател Пјер Корнеј, творец на класичната француска трагедија. Пишуваше и комедии, религиозни поеми и театарски летературно-теориски статии. Дела: трагедиите „Сид“, „Родогин“, „Никомед“, комедијата „Лажливец“.

1754.- Роден е рускиот цар Павле I Петрович Романов, наследник на Катарина Велика. По доаѓањето на власт во 1796 година во борбата против ширењето на идеите на Француската револуција Русија ја воведе во „Втората коалиција“ со Англичаните и Австријците против Французите. Разочаран од пасивноста на Англија, во 1800 година се смири со „првиот конзул“ на Франција, Наполеон Бонапарта и ги прекина дипломатските односи со Лондон. Со честото менување на чиновништвото против себе ги сврте офицерите кои во 1801 година го убија.  

1865.- Роден е фрнцускиот композитор и музички критичар Пол Дика, професор на Парискиот конзерваториум. Дела: „Аријадна и Синобрадиот“, „Пери“.

1891.- Во селото Смоквица е роден Анѓел Динев, македонски општественик и публицист. Во своите дела "Македонските Словени", "Илинденската епопеја" и "Политичките убиства во Бугарија", смело го истакнува постоењето на македонската нација. Учесник е во македонското националноослободително движење. Умре во Скопје, на 17 февруари 1952 година.

1904.- Во Киев е роден Владимир Хоровиц, руски пијанист, еден од најдобрите музичари во 20. век. Во 1944 година стана американски државјанин. Концерти приредуваше во Киев, во Берлин, во Лондон, во Њујорк и на други места. Умре во Њујорк, на 6 ноември 1989 година.

1910.- Во Скопје излезе првиот број на весникот „Социјалистичка зора“, орган на Социјалистичката партија на Скопје. Особено внимание им посвети на социјалистичкото движење, на конференциите, на партискиот и на синдикалниот живот и воопшто на животот на работниците.

1914.- Турција како сојузник на Централните сили во Првата светска војна ги затвори Дарданелите за бродовите од земјите-членки на Антантата.

1918.- Предводени од англискиот полковник Томас Лоренс, познат како Лоренс од Арабија, Арапите во Првата светска војна со помош на Британците го презедоа Дамаск од Турција.

1923.- Во Софија, умре Ефрем Чучков, македонски револуционер и војвода, член на ВМРО. Бeше близок соработник на Гоце Делчев и на други македонски револуционери. Роден е во селото Ново Село, Штипско, во 1870 година.

1924.- Роден е американскиот државник Џејмс Ерл „Џими“ Картер, претседател на САД од 1977 до 1981 година.

1936.- Генералот Франциско Франко во Бургос, со чин генералисимус, е прогласен за шеф на државата и врховен командант на шпанската војска.

1938.- Германската армија, по Минхенскиот договор на Германија со Велика Британија и Франција, влезе во Чехословачка окупирајќи ја Судетска област.

1943.- На планината Буковиќ, Кичевско, околу 4.000 балисти, заедно со германските офицери и војници, извршија напад врз слободната територија во западна Македонија. Тука тие наидоа на жесток седумчасовен отпор од страна на Младинската партизанска чета, која имаше 39 борци, предводени од командирот Лазар Лазарески и комесарот Мирко Милески - Урош. Во оваа борба загинаа речиси сите борци на четата заедно со командирот Лазарески и комесарот Милески (подоцна прогласен за народен херој на Југославија, од Македонија).

1946.- Меѓународниот воен суд во Нирнберг по десетмесечен процес осуди на смрт со бесење 12 германски нацистички старешини поради сторени воени злосторства  во Втората светска војна, тројца на доживотна робија, а четворица на затворска казна од 10 до 20 години.

1949.- Во Пекинг е прогласено основањето на Народна Република Кина. За претседател е избран Мао Це Тунг, а за премиер и министер за надворешни работи Чу Ен Лај. - Национален празник на НР Кина.

1960.- Прогласена е независноста на најнаселената африканска земја Нигерија, која дотогаш беше британска колонија.

1961.- Во Скопје, непосредно по фудбалскиот натпревар Вардар - ОФК Београд 3:2 (3:0), од срцев удар умре Илеш Шпиц, унгарски фудбалер и тренер на фудбалските клубови Хајдук од Сплит, Граѓански, Македонија и Вардар од Скопје, на Партизан од Белград и на фудбалската репрезентација на Југославија. Има голем придонес за развој на македонскиот фудбал. Роден е во Будимпешта, на 1 февруари 1902 година.  

1979.- Зоната на Панамскиот канал по 70-годишна контрола на САД формално и е предадена на управување на Панама.

1982.- Водачот на десничарската Христијанско-демократска унија Хелмут Кол стана шестиот канцелар на Западна Германија, наследувајќи го социјалдемократот Хелмут Шмит.

1986.- Во Скопје умре Тришо Стојановски, македонски писател и новинар. Меѓу неговите дела познати се „Меѓу две реки“, „Сочувана земја“, „Немолклива земја“ и други. Роден е во селото Рајчица, Дебарско, на 22 март 1938 година.

1988.- Михаил Горбачов стана претседател на Президиумот на Врховниот совет на Советскиот Сојуз.

1989.- Данска дозволи склучување бракови на хомосексуалци. Со тоа Данска стана првата земја во која оваа можност е легализирана.

1995.- Велика Британија ги напушти традиционалните мерки за должина и тежина воспоставени во 1812 година. Милја, јард, фит, инч, галон, пинт, либро и унц се заменети со километар, метар, сантиметар, литар, килограм и грам.

1997.- Израел го ослободи водачот на палестинските исламски терористи и основач на терористичката организација „Хамас“ шеикот Ахмед Јасин и врз основа на договорот со Јордан го депортираше во јорданската престолнина Аман.  

2005.- Во терористичкиот напад на тројца бомбаши-самоубијци на индонезискиот остров Балија загинаа 20, а се ранети повеќе од сто лица.

2006.- Израел ги повлече и последните војници од Либан, исполнувајќи го со тоа клучното барање од договорот за прекин на огнот со кој заврши единаесетмесечната војна во Либан наспочена против герилците на Хезболах. Во јужен Либан се распоредени повеќе од 5.000 припадници на мировните сили на Обединетите нации (UNIFIL) и 10.000 либански војници.

2007.- Умре Ал Ертер, четирикратен олимписки шампион во фрлање диск. Етер кој златните олимписки медали ги освои во Мелбурн во 1956, во Рим 1960, Токио во 1964 и во Мексико Сити во 1968 година е единствениот кој заедно со Карл Луис успеа да победи на четири едноподруго Олимпијади. Тој беше единствен олимпиец кој при секое освојување на златото ги соборуваше олимписките рекорди. По завршувањето со атлетската кариера се посвети на апстракно сликарство.

63 п.н.е- Роден е римскиот државник и војсководец Гај Јулие Цезар Октавијан Аугуст, прв римски цар, посвоен син на Гај Јулие Цезар. Во 31 година п.н.е. по освојувањето на Египет ја презеде целата власт и ја укина републиката. Воведе нов облик на владеење и администрација, познат како принципат (централизација на власта). Со новите изградби го разубавил Рим, помагал на науката и уметноста со што неговото владеење е најубавиот период во римската историја кое е наречено „Августов“ и „Златен век“.

1719.- Лихтенштајн стана независно кнежество во рамките на Светото римско царство.

1817.- Шпанија и Велика Британија потпишаа договор за забрана на трговија со робје.

1819.- Роден е францускиот физичар Арман Иполит Луј Физо, кој заедно со Леон Фуколт ја измерил брзината на светлината.

1846.- Германскиот астроном Јохан Готфрид Гале ја откри планетата Нептун.

1870.- Умре францускиот писател Проспер Мериме. Тој со неговите новели „Кармен“ и „Коломбо“ го инспирирал францускиот композитор Жорж Бизе да напише опери. Со голем восхит пишувал за руските писатели Александар Пушкин, Николај Гогољ и Иван Тургењев.

1889.- Роден е Волтер Липман, северноамерикански новинар со голем авторитет за надворешно-политички прашања. До 1966 година беше редактор и уводничар на весникот „Њујорк хералд трибјун“. Два пати е добитник на Пулицеровата награда. Умре на 14 декември 1974 година.

1901.- Во Прага е роден Јарослав Сајферт, чехословачки писател, поет - лиричар, чии стихови ги воспеваат младоста, надежта, љубовта кон природата и солидарноста со потчинетите. Познати се неговите стихозбирки „Град на солзи“, „Славејот лоше пее“, „Изгаснете ги светилките“ и „Додека не падне дожд на нашиот мртовечки сандак“. Во 1984 година ја доби Нобеловата награда за литература. Умре во Прага, на 10 јануари 1986 година. 

1903.- Над селото Цапари, на Пелистер се водеше последната востаничка битка (Пелистерска битка) во Битолско во времето на Илинденското востание. Во борбата против османлиската војска загинаа 48 востаници.

1916.- Роден е италијанскиот политичар и универзитетски професор Алдо Моро, премиер на Италија од 1963 до 1968 и од 1974 до 1976 година. Беше министер за правосудство, министер за образование, политички секретар на Христијанско-демократската партија и повеќе пати шеф на дипломатијата. Во март 1978 го киднапира и уби терористичката група „Црвена бригада“.

1920.- Роден е американскиот филмски глумец Џо Џул, познат како Мики Руни, кој уште како дете беше филмска ѕвезда.

1923.- Под раководство на Комунистичката партија на Бугарија е кренато масовно антифашистичко востание во Бугарија и во Принска Македонија, познато во историјата како Септемвриско востание. Востанието беше резултат на изострената револуционерна криза во земјата и претставуваше отворен судир на бугарската реакција со работничката класа и потчинетиот Македонски народ во Пиринска Македонија.

1930.- Роден е американскиот пејач и композитор од африканско потекло Реј Чарлес, кој иако слеп, постигна блексава кариера. Врз неговиот стил најмногу влијаеше црнечката госпел музика и блузот.

1932.- Неџ, Хеџас и повеќе други држави се соединија во една држава Саудиска Арабија.

1938.- Во Виена е родена Роми Шнајдер, австриска филмска актерка. Сними повеќе од 50 филмови, најмногу во Франција и во Италија. Најпознати и се улогите во филмовите „Сиси“, „Кардинал“, „Победници“, „Убиството на Троцки“ и „Директна смрт“. Умре во Париз, на 29 мај 1982 година.

1939.- Во Лондон умре Сигмунд Фројд, австриски научник, основач на психоанализата. Најпознати негови дела се „Кон психологијата на секојдневниот живот“, „Толкување на соновите“ и други. Роден е во Фрајберг, на 6 мај 1856 година.

1957.- Грција го отфрли барањето на Бук*решт Романија да се приклучи на Балканскиот сојуз, во кој со договорите склучени во 1953 во Анкара и во 1954 година на Блед влегоа Југославија, Грција и Турција.

1973.- Во Сантјаго умре Пабло Неруда, чилеански поет, комунист и општествен работник. Тој се вбројува меѓу најголемите писатели што твореле на шпански јазик. Храбро се спротивстави на фашистичката хунта по убиството на Аленде. Неговиот погреб во 1973 година се претвори во величенствена манифестација на чилеанските антифашисти и патриоти против стравовладеењето на Пиноче. Добитник е на Нобеловата награда за литература во 1971 година и на „Златниот венец“ на Струшките вечери на поезијата во 1972 година. Роден е во Парал, на 12 мај 1904 година.

1973.- На вонредните паралментарни избори за претседател на Аргентина избран е Хуан Перон, а за потпретседател неговата сопруга Изабела.

1982.- Новиот лидер на либанските христијани Амин Џемаел е избран за претседател на Либан.

1984.- Во Струга умре Владо Малески, македонски револуционер, општествено-политички работник, писател, публицист и сценарист. Тој е еден од најталентираните основоположници на младата македонска проза. Автор е на книгите раскази „Ѓурѓина алова“, „Бранувања“ и „Кажувања“, на романите „Она што беше небо“, „Војната, луѓе“, војната“, „Разбој“, „Записи на Езерко Дримски“ и „Јазли“. Автор е на сценариото за првиот македонски филм „Фросина“. Роден е во Струга, на 5 септември 1919 година.

1991.- Ерменија прогласи независност од СССР.

1993.- Умре Фернан Леду, еден од доајените на француското актерство. Играше во околу 800 театарски и филмски претстави. Роден е во 1897 година.

1996.- Грчкиот социјалистички премиер Костас Симитис, кој на позицијата дојде во јануари 1996 година на местото на тешко болниот Андреас Папандреу, го победи на изборите конзервативниот ривал и доби четигодишен мандат за управување со земјата.

1997.- На мировните преговори во Северна Ирска, протестанските унионисти за првпат после 75 години разговараа лице во лице со водачите на „Шин Фејн“, политичко крило на северноирската римокатоличка терористичка организација на Ирската републиканска армија.

1999.- Југословенската влада побра од Советот за безбедност на Обединетите нации да го поништи преименувањето  на терористичката „Ослободителна војска на Косово“ во Косовски заштитен корпус, бидејќи со тоа терорситите практично се легализираат.

1999.- Руски воени авиони го бомбардираа аеродромот во Грозни, на почетокот на кампањата за искоренување на исламските терористи во Чеченија.

2001.- Во Полска изборите ги добија реформираните комунисти.

2006.- Умре британскиот композитор Малколм Арнолд, творец на музиката за филмот „Мост на реката Квај“. Компонирал музика за 132 филма, седум балети, девет симфонии и две опери.

- Денеска е Светски ден на мирот

19 п.н.е.- Умре римскиот писател Публиус Вергилиус Маро, автор на дела во кои го велича римското минато. Тој со своите дела со векови беше пример за европските писатели.

1327.- Англискиот крал Едвард II, сопругот на Изабела од Франција е убиен од нејзиниот љубовник Роџер де Мортиме. Љубовникот на кралицата потоа владееше во името на престолонаследниикот Едвард III кој во 1330 година беше затворен и убиен.

1452.- Роден е италијанскиот верски реформатор Џироламо Хајронимус, доминикански калуѓер, кој го напаѓаше папата Александар VI.

1529.- Османлиската војска под команда на Сулејман Величествениот ја започна опсадата на Виена.

1792.- Во Франција на првата седница на Парламентот (Конвент), на предлог на Колот Д`Ербуа, е тргната монархијата.

1832.- Во Даблин умре Валтер Скот, шкотски поет и романсиер, творец на модерниот историски роман. Собираше народни песни и пишуваше епови за историјата на Шкотска. Меѓу неговите најзначајни дела спаѓаат „Ајванхо“, „Кенилворт“, „Старинар“ и други. Роден е во Единбург, на 15 август 1771 година.

1860.- Умре Артур Шопенхауер, германски филозоф-идеалист, претставник на волунтаризмот. Од делата му се познати „За волјата на природата“ и „Светот како волја и претстава“. Роден е на 22 февруари 1788 година.

1866.- Роден е Херберт Џорџ Велс, англиски писател. Напиша голем број научни, популарно-научни, социјални и фантастични романи и приказни, како и познатото дело „Историја на светот“. Умре во 1946 година.

1867.- Роден е американскиот политичар Хенри Луис Стимсон, министер за војни на САД, од 1911 до 1913 година и од 1940 до 1945 година, идеен творец на најголемиот воен злостор во историјата на човештвото. На неговата препорака претседателот на САД Хари Труман одлучи во август во 1945 година да ги фрли атомските бомби врз Хирошима и Нагасаки, иако Јапонија беше веќе поразена во Втората светска војна.

1901.- Во Велес, во Џајково Маало, во борба против турската полиција, откако снема ммуниција, се самоуби Миле Поп Јорданов (брат на Орце Поп Јорданов, организатор на кружокот од Солунските атентатори) македонски револуционер.

1909.- Роден е ганскиот државник и публицист Кваме Нкрумах, прв премиер и претседател на Гана, итакнат борец против колонијализмот и лидер на движењето за независност.

1927.- Во Дојран е роден Христо Андонов-Полјански, македонски историчар, ректор на Универзитетот „Кирил и Методиј“ во Скопје, долгогодишен професор на катедрата по историја на Филозофско-историскиот факултет, признат научник, проучувач на историјата на македонскиот народ. Автор е на 463 библиографски единици, од кои 36 се книги. Од неговите трудови посебно се издвојуваат шесте томови за Гоце Делчев. „Британската библиографија за Македонија“, „Странскиот печат за Илинденското востание“, „Британски документи за историјата на македонскиот народ“ и други. Умре во Скопје, на 7 октомври 1985 година.

1928.- Британскиот бактериолог Александар Флеминг ја откри непознатата мувла што го расипала неговиот експеримент со бактерии. Но, тоа загадување беше епохално откритие дека чудесното смејство на габите „пеницилиум нотарум“ ги уништува дотогаш смртоносните бактерии. Од 1942 година пеницилиумот стана лек што спасува милиони луѓе.

1933.- Во Лајпциг, германскиот Врховен суд го почна процесот против Георги Димитров, член на ЦК КП на Бугарија и член на Третата интернационала, заедно со група германски комунисти, а под обвинение дека го организирал палењето на Рајхстагот. Германската фашистичка пропаганда сакаше да го искористи судењето за антикомунистичка кампања. Меѓутоа, Димитров пред светската јавност го разобличи овој процес на нацистичкиот режим и од обвинет стана тужител и поради недостиг на докази судот беше принуден да го ослободи.

1938.- Владата на Чехословачка се согласи на британско-францускиот план Судетските области да и ги отстапи на Германија.

1939.- Романските фашисти го убија премиерот на Романија Армандо  Калинеску, противник на Третиот рајх.  

1964.- Малта стана независна после 164 години британско владеење.

1973.- Југославија ги прекина дипломатските односи со Чиле, 10 дена по пучот на генералот Аугусто Пиноче, изведен со помош на САД, во кој е убиен социјалситичкиот претседател Салвадор Ајенде.

1974.- Умре американскиот филмски глумец Волтер Бренан. Тој е првиот актер добитник на три Оскара.

1976.- Бившиот чилеански министер Орландо Летелиер е убиен во Вашингтон во експлозија на подметната бомба под неговиот автомобил.

1992.- Мексико и Ватикан воспоставија целосни дипломатски односи по прекинот од 130 години.

1993.- Претседателот Борис Елцин го распушти парламентот бидејќи со изборот на Александар Руцкој за потпретседател и за вршител на должноста шеф на државата му беше загрозена власта.

1996.- Во авионот на претседателот на Колумбија Енерсто Самперо, со кој требаше да патува за САД, на аеродромот во Богота по анонимната пријава се пронајдени безмалку четири килограми хероин за што беше осомничен дека бил во врска со нарко-мафијата.

1999.- На Тајван во земјотрес загинаа најмалку 2.300 лица.

2002.- Лавина од кал и камења која се излеа од глечер во село Њижњи во руската република Северна Осетија усмрти повеќе од 100 луѓе.

2007.- Умре Петар Стамболиќ, долгогодишен функционер во времето на Јосип Брос Тито. Стамболиќ е роден во 1912 година во Брезово, кај Ивањица, а на комунистичкото движење му пристапи во 1935 година. Дипломираше на Земјоделскиот факултет во Земун. Беше советник и член на Претседателството на Второто заседание на АВНОЈ,  како и член на Претседателството на СФРЈ и Претседателството на ЦК на Сојузот на комунитите, како и претедател на Претседателството на СФРЈ.

- Меѓународен ден на геолозите.

1502.- Шпанскиот морепловец од италијанско потекло Кристофер Колумбо пристигна на Костарика на четвртото и последно патување во Новиот свет.

1709.- Роден е англискиот писател и лексикограф Самуел Џонсон. Неговиот „Речник на англиски јазик“ од 1755 година повеќе од еден век важеше за најавторитетен на англиското говорно подрачје.

1753.- Во Москва умре Христофер Жефарович, еден од најраните македонски преродбеници, свештеник, писател, ликовен уметник. Зборуваше речиси на сите балкански јазици, а го познаваше и латинскиот јазик. Беше еден од најдобрите и највлијателните ликовни уметници на Балканот. Автор е на книгата со религиозна содржина „Поучение свјатителское и новопостановленому језику“ и „Описание светога божија града Јерусалима“, како и на книгата со световна содржина „Стематографија“, која има посебно значење за хералдиката. Роден е во Дојран, околу 1700 година.

1759.- Французите по воениот пораз мораа на Англичаните да им ги отстапат провинциите Квебек и Канада. Во последната битка загинаа и командантите - Британецот Џејмс Волф и Французинот Луј Монкалм.

1810.- Во Чиле под раководство на Бернард О`Игинс започна востанието против шпанските колонијални власти.

1819.- Роден е францускиот физичар Жан Бернар Леон Фуко кој заедно со Арман Иполит Луј Физо ја измерија брзината на светлината.

1820.- Францускиот математичар и физичар Андре-Мари Ампер ја објави теоријата за електромагнетното поле. Неговите откритија имаат големо значење во областа на електричниот магнетизам.

1851.- Во Њујорк, САД, излезе првиот број на дневниот весник „Њујорк дејли тајмс“, еден од најтиражните весници во светот.

1876.- Во Белград е роден Милан Ракиќ, српски писател, театарски критичар, реформатор на стихот и академик. Неговите песни спаѓаат во најдобрата поезија во српската лирика во 20. век. Дела: „Песни“ и „Нови песни, песни“. Роден е во Загреб, на 30 јуни 1938 година.  

1895.- Во Сплит е роден Иво Тијардовиќ, хрватски композитор, либретист, сликар и сценограф, диригент и раководител на театри во Сплит и во Загреб. Напиша осум оперети и три опери. Познати му се оперетите „Мала Флорами“, „Сплитски акварел“, операта „Марко Поло“ и други дела. Оперетата „Мала Флорина“ на сцената на Македонскиот народен театар првпат е поставена во 1957 година. Умре во Загреб, на 19 март 1976 година.

1905.- Во Стокхолм е родена Грета Гарбго (Грета Луиза Густафон), шведска актерка, една од најголемите легенди на Холивуд. Умре во Њујорк, на 15 април 1990 година.

1911.- Умре рускиот премиер Петар Аркадијевич Столипин, шеф на владата од 1906 година кој со економските реформи го зајакна руското стопанство. Со брзите реформи во земјоделството и аграрот овозможи Русија да произведе вишок на храна.

1912.- Во Истанбул е роден Густав Влахов, македонски револуционер, политички работник, дипломат и носител на „Партизанска споменица 1941“. Тој е син на македонскиот револуцонер Димитар Влахов, кој имаше големо влијание Густав рано да се вклучи во револуционерното движење. Член е на КПЈ од 1933 година. Густав Влахов учествуваше во редовите на Црвената армија при одбраната на Москва, вршејќи разни одговорни воени должности. По ослободувањето вршеше одговорни должности во Македонија и во федералните органи на СФРЈ. Умре во Белград, на 16 јануари 1991 година.

1929.- Во селото Клечовце, Кумановско, е роден Драган Богдановски, еден од најпознатите политички емигранти и идеен творец и почесен претседател на ВМРО-ДПМНЕ. Погребен е во Куманово, на 1 август 1998 година. Умре во Копенхаген, Данска, во месец мај, 1998 година.

1931.- Откако го предизвикаа инцидентот кај Мукден, Јапонците го започнаа нападот врз североисточна Кина (Манџурија) и ја окупираа оваа азиска област. Окупацијата траеше се до 1945 година кога советските трупи ги протераа Јапонците.

1934.- СССР пристапи кон Друштвото на народите, но подоцна, на 14 декември 1939 година, е исклучен поради нападот врз Финска.

1938.- Во селото Модрич, Дебарско, е роден Бошко Смаќоски, македонски писател. Дело: „Мајски ѕвончиња“, „Додека роси“, „Модричка тетратка“, „Големи и мали“, „Животот занает најтежок“ и последното негово дело „Лето господово, лето ѓаволово“. Умре во Скопје, на 13 март 1998 година.

1944.- Германските единици кои се повлекуваа од Грција упаднаа во Струмица, но не успеаја да воспостават окупаторска власт, ниту да ги оневозможат органите на народната власт да ја извршуваат својата должност.

1961.- Во авионска несреќа во Северна Родезија, под околности кои не се расветлени, загина шведскиот дипломат, генерален секретар на Обединетите нации од 1953 година Хајлмар Агне Даг Хамаршелд, доктор по филозофија и академик. Смртта го затече кога ја предводеше мисијата за решавање на конгоанската криза во која неговите ставови не беа по волја на влијателни западни земји.  Постхумно му беше доделена Нобелова награда за мир.

1962.- Во Бејрут фалангата и десничарите на мајор Саад Хадат во палестинските логори според зборовите на Јасер Арафат убиле околу 3.000 луѓе.

1964. Умре ирскиот писател Шон О`Кејзи познат автор на драми. Во младоста бил физички работник и комунист, организатор на ирската Граѓанска армија и борец за слободна Ирска.

1973.- Генералното собрание на ООН во своето членство ги прими СР Германија, ДР Германија и Бахамските Острови.

1978.- Заради египетско-израелскиот договор во Кемп Дејвид, во знак на протест оставка поднесоа египетскиот шеф на дипломатијата Ибрахим Камел и амбасадорот во САД Ашраф Горбал.

1981.- Во Франција е укината смртната казна.

1982.- Либанската христијанска милиција го изврши масакрот во палестинските бегалски логори Сабар и Шатила во Бејрут, во кој убија најмалку 800 луѓе, реванширајќи се на исламските терористи кои четири дена пред маскарот го убија лидерот на христијаните и новоизбраниот претседател на Либан Бешир Џемаил.  

1987.- Умре Драги Крстевски - Амфи, еден од најпознатите македонски артисти, член на „Драмата“ при Македонскиот народен театар. Роден е во 1929 година.

1996.- Во Ереван, Ерменија умре Ристо Ничевски, македонски интернационален шаховски мајстор. Роден е во Битола, на 28 јуни 1945 година.

1993.- Околу 2.000 доброволци тргнаа кон градот Сухуми одговарајќи на апелот на претседателот на Грузија Едуард Шеварнадѕе со оружје да се спротивстават на абхашките сепаратисти.

1997.- Исламски терористи во центарот на Каиро нападнаа туристички автобус при што убија девет германски туристи и египетски возач.

2001.- Претседателот на САД Џорџ Буш потпиша документ со кој се одобрува воена акција против одговорните за терористичките напади во Њујорк и Вашингтон од 11 септември. 

2005.- Во Авганистан се одржани парламентарни и локални избори, први по 1969 година.

2005.- Умре Јегор Јаковљев, руски новинар и писател. Тој е симбол на демократските промени од времето на перестројката, кој како главен уредник на весникот „Московски новости“, од 1986 до 1991 година, од весникот направи центар во кој се собираа интелектуалци кои ги поддржуваа суштинските промени во советска Русија.

2006.- Во големите демонстрации во Будимпешта повредени се повеќе од 120 демонстранти и повеќе од 100 полицајци. Демонстрациите ги предизвика снимката од изјавата на премиерот Ференц Ѓурчањ на која тој зборува дека „членовите на коалицијата во изминатата година и пол (откако е тој дојден на власт) непрекинато ги лаже граѓаните“. Меѓу милитантните демонстранти посебно се истакна Ласло Тороцки, лидер на пронацистичкото движење „64 жупании“.