ГНОСТИЦИЗАМ

< ="Content-" content="text/; charset=utf-8">< name="ProgId" content="Word.">< name="Generator" content="Microsoft Word 12">< name="Originator" content="Microsoft Word 12"><>

ЕВИОНИТИ

 

Општо за Евионитите

 

Евионити (грчки: Ἐβιωναῖοι Ebionaioi, од еврејското: אביונים, Ebyonim – сиромашни) се рана јудео-христијанска секта која постоела во околината на Јудеа и Палестина во периодот од I до IV век.

Со цел да се објаснат ставовите и историјата на Евионитите научниците се обиделе да ги реконструираат податоците кои се достапни за нив од различни извори. Многу од она што е познато за нив доаѓа од црковните отци кои пишувале полемички трактати против Евионитите кои ги нарекувале јудејски еретици. Многу научници се сложуваат со општо раширениот став дека Евионитите се одделиле од христијанството обидувајќи се да го обноват јудејскиот закон (да се вратат на Стариот завет). Според енциклопедијата Британика појавата на евионитското движење може временски да се лоцира во периодот на разрушвањето на Храмот во Ерусалим (70 год.).

Други, пак, сметаат дека Евионитите биле верни на автентичнто учење на Христа и го претставувале јарото на Ерусалимската црква пред истите да бидат маргинализирани од страна на следбениците на апостол Павле.

Спротивно на Христијанството, Евионитите инсистирале на универзалната потреба да се следат и зачуваат јудејските религиозни обреди и јудејскиот закон, кои според нив Христос ги објаснил и расветлил. Според нив Христос како смртен човек бил само месијански пророк но не и Богочовек, тие го почитуваат Јаков братот Господов како глава на Ерусалимската црква и го отфрлаат апостол Павле сметајќи го за „отстапник од Законот“.

Нивното име посочува дека особена важност посветувале и го почитувале религиозното сиромаштво.

Некои научници прават разлика меѓу Евионитите и другите јудео-христијански групи, односно од Назарените, додека пак други сметаат дека се работи за една и иста секта и дека забележаните несогласувања помеѓу јудејските христијани не соодветствуваат со овие имиња. Сепак, некои сметаат дека овие термини не биле употребувани за да се оддели и именува посебна група, туку било која група од тој период која сакала да се идентификува како христијанска, но при тоа да продолжи да го почитува јудејскиот закон.

 

Како што веќе спомнавме името Евионити доаѓа од еврејскиот збор Евионим што значи „сиромашни“, што пак има паралели во Псалмите и е термин со кој се нарекувале набожните Јудејци. Терминот „сиромашни“ се однесувал и на христијаните, односно на нивното материјално но и религиозно сиромаштво. Со појавата на ересите во раното христијанство, елинизираниот еврејски термин „Евионити“ бил ексклузивно употребуван за Јудејските христијани одделени од останатото христијанство, а подоцна во IV век за посебна група на Јудејски христијани различна од Назарените.

Ова различно користење на терминот: Евионити постои и денес, па така, некои научници го користат за именување на сите Јудејски христијани, дури и за периодот пред појавата на ереста – Евионити, додека пак, други имајќи ги во предвид историските настани истиот го користат во потесна смисла.

 

 

 

Историјат

 

Обидот да се реконструира учењето, обредите и историјатот на Евионитите најмногу се темели на делата на црковните отци бидејќи недостасуваат археолошки докази и оригинални дела.

Најрано спомнување на група која може да се идентификува како Евионити се јавува во делото „Диалог со Трипо“ (околу 140 г.) од св. Јустин Маченик. Тој посочува дека постојат две групи на Јудејски христијани, едните го почитуваат Мојсеовиот закон но не го сметаат за задолжителен, а другите го сметаат за задолжителен и обврзувачки за сите.

Иринеј (околу 180 г.) е првиот кој го користи терминот Евионити да ја опише еретичката јудејска секта, за која тој вели дека тврдоглаво се држи и го почитува Законот.

Ориген (околу 212 г.), пак, објаснува од каде доаѓа терминот Евионити – од еврејското – евион – сиромаштво.

Епифаниј од Салама (IV век) дава најкомплетно, но истовремено и најнесигурно сведоштво за Евионитите во своето дело за ересите Панарион во кое набројува 80 еретички секти. Во своето дело дава општи информации за нивните религиозни убедувања при што дава и цитати од нивните евангелија, од кои до нас не стигнало ниту едно.

 

Евионитите најрано се спомнуваат во II век, а нивната најрана историја и поврзаноста со Ерусалимската црква остануваат неразјаснети. Многумина од научниците почетокот на оваа секта го поврзуваат со првата Јудео-римска војна, во контекст на ова се смета дека тие се дел од Ерусалимската црква предводена од апостол Петар, а подоцна од Јаков братот Господов. Евсевиј пренесува традиција, најверојатно базирана на Арист од Пела, дека христијаните го напуштиле Ерусалим пред војната и побегнале во Пела, отаде Јордан, предводени од Симеон Ерусалимски († 107), а за време на Втората јудео-римска војна биле гонети од страна на Бар Кохба бидејќи одбиле да ги прифатат неговите месијански тврдења.

            Според овие научници, токму од другата страна на Јордан, за прв пат Евионитите биле прифатени како посебна група, одделена од Христијанството која се повеќе се доближувала до Рабинското јудејство што резултирало со „дегенерирање“ во класична јудејска секта. Делови од оваа група се одделиле и приклониле кон Јудејскиот гностицизам и синкретичките влијанија, а подоцна некои Евионити се сретнуваат и во контекст на гностичкото движење широко распространето во Сирија и источните земји.

            По Првата Јудео-римска војна важноста на Ерусалимската црква почнува да опаѓа, приврзаниците на Јудејското христијанство биле распрснати низ еврејската дијаспора во Левант од каде истото полека се губи и исчезнува меѓу христијаните. На ова придонесува и Бунтот на Бар Кохба (135 г.) по кој Евреите се избркани од Јудеа, а Ерусалим станува незнабожечки град – Аелиа Капитолина. Оние Јудејски христијани кои биле во Пела целосно се откажале од Јудејството и се приклучиле кон Христијанството прифаќајќи го во целост, а оние кои останале доследни на своите убедувања биле прогласени за еретици. Епифаниј во 375 г. Спомнува група Евионити на Кипар, но веќе во средината на V век Теодорит од Кипар известува дека истите не се повеќе присутни во тој регион. Сепак има лоцирање или барем претпоставки дека успеале да дејствуваат некаде до XII век.

Во XX и XXI век се појавуваат неколку мали религиозни движења, како на пример Евионитската еврејска заедница која тврди дека ги обновува убедувањата и обредите на раните Евионити, но овие тврдења не може со сигурност да бидат потврдени.

 

 

Учењето на Евионитите

 

            Оците на Црквата ги опишуваат Евионитите како традиционалисти, но сепак аскетски Евреи кои фанатично го следат Мојсеовиот закон, го почитуваат Ерусалим како најсвет град и се мешаат/дружат само со оние незнабошци кои го прифатиле Јудаизмот. Еднаш во годината се собирале во периодот околу Пасха при што прекршувале бесквасен леб и користеле само вода, а не и вино, што е во целосна спротивност на христијанската Евхаристија.

            Епифаниј од Салама е единствениот црковен отец кој некои Евионити ги опишува како одделени од традиционалните јудејски религиозни принципи и обреди, особено потенцирајќи практикување на претерано ритуално миење, постоење на Ангелологија во која тие тврделе дека Христос е голем архангел кој се воплотил во Исус и бил усвоен син Божји. Исто така, се противеле на животинските жртви, негирале делови од Законот и практикувале релиогиозно вегетаријанство. Но, некои научници се сомневаат во веродостојноста на дел од овие тврдења на Епифаниј, бидејќи истиве се поблиски до христијанскиот гностицизам отколку до јудејскиот.

            Голем дел од црковните оци се сложуваат дека Евионитите отфрлаат многу од централните христијански погледи по однос на Христа, на пример: постоење од вечноста, божественоста, раѓањето од девица и физичкото воскресение на Христа. Но затоа пак, ја нагласуваат единственоста на Бога и човечноста на Христа како син на Марија и Јосиф, кој поради својата праведност бил избран од Бога да биде месијански пророк како Мојсеј, кога Светиот Дух го помазал за време на крштението во Јордан.

            По однос на Евангелијата го признавале само Евангелието според Матеј и тоа само еврејската верзија и истото било именувано: Евангелие на Евреите и сметано за додаток на Еврејската библија. Како што сведочи Иринеј во ова Евангелие недостасуваат првите две глави во кои се зборува за раѓањето на Исус и истото започнува со крштението на Исус од страна на Јован.

            Евионитите верувале дека сите Евреи, но и незнабошци морале да ги почитуваат заповедите од Мојсеовиот закон ако сакаат да станат праведни и да тежнеат кон единство со Бога, но овие заповеди да бидат разбрани во духот на Христовото учење објавено на „проповедта на планината“.

 

           

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Евионити-гностици

 

Покрај јудејските Евионити има и група која се нарекува Евионити-гностици, бидејќи покрај јудејското учење истиве прифатиле и многу незнабожечки ставови.

            Како гностиците и тие материјата и с# што е материјално сметале дека е зло. Оттука и потекнува нивниот негаторски став кон старозаветната религија во онаа форма во која е изложена во свештените книги на Евреите.

            Според нив оваа религија не е вистинита туку истата била изменета прифаќајќи и развивајќи најразлични обреди, жртвопринесувања и други церемонии. Вистинската и првобитна религија му била објавена на Адам, но тој по гревопадот истата ја заборавил. Сепак, Божјиот дух истата повеќе пати ја објавувал на човечкиот рад јавувајќи се во лицето на старозаветните праведници. Истата, според преданието му била дадена на Мојсеј и зачувана само од страна на една група одбрани израелци. Повторно истата му била објавена на човечкиот род преку Исус Христос, па според тоа, Христос не е Бог Искупител туку само учител, а Неговото учење не е ново откровение, туку едноставо повторување на она што веќе било познато, иако лимитирано само на една група луѓе.

            Како алатка за духовно издигнување над материјалното, Евионитите го сметале и практикувале строгиот аскетизам, па не само што не употребувале месо, туку не јаделе ниту јајца, ниту млеко.

Darko, gledam deka se interesirash povekej za gnosticizmot, pa moshebi kje treba da napisham neshto povekje za nego.

Za sega nakuso, kolku da ti ja zadovolam ljubopitlivosta, gnosticharite veruvaat vo prosvetluvanje na dushata. Toa e nejzinoto spasenie. Taa egzistira vo iluziite na materijalniot svet s'e dodeka ne go postigne toa, a potoa odi pri Boga stanuvajki svesen del od Edinstevnoto Sebstvo.

Razni gnostichki pravci imaat razlichni pogledi na detalite okolu toa, no vo glavno se sveduva na spasenie preku prosvetluvanje so osoznavanje, a ne za spasenie preku Isusovata ili bilo kakva druga zhrtva. Samo ti samiot mozhesh da se izborish za svoeto spasenie i nikoj ne mozhe da ti go dade toa kako dar so negovo zhrtvuvanje.

Изменето од Messenger - 29.Август.2009 во 06:22

Messenger напиша: ... tuku beshe replika na onoa sto navede Majkl: "Повеќето гностички списи датираат од околу 4 век (наша ера) а некои се и постари." Chitajki ja taa rechenica mozhebi nekoj ke pomisli deka Gnosticizmot za prv pat se pojavil kako nekoja granka na Hristijanstvoto.

Да, точно е тоа. Кога реков „постари„ мислев токму на тоа. Не се изрзавид доволно прецизно, простете.

KINGDAVID напиша: Animizmot kako religija e mnogu postara od gnosticizmot Isto taka i totemizmot. Toa ne mora nisto da znaci .

Ne go rekov ta za da dadam nekakvo osobeno znachenje na gnosticizmot, tuku beshe replika na onoa sto navede Majkl:

"Повеќето гностички списи датираат од околу 4 век (наша ера) а некои се и постари."

Chitajki ja taa rechenica mozhebi nekoj ke pomisli deka Gnosticizmot za prv pat se pojavil kako nekoja granka na Hristijanstvoto.

P.S. Na evrejskata teritorija ushte pred ragajanjeto na Isus postoele Terapeutite, evrejski gnostici koi bile nadaleku poznati po svoite lekarski znaenja. Ne sakam da shiram mnogu natamu vo taa nasoka, no bi ti preporachal da prochitash neshto tuka za niv. Kje nauchish nekoi neochekuvani interesni raboti, neshto za shto sme govorele porano ...    



Изменето од Messenger - 08.Август.2009 во 03:46

Darko, ne objasnuvam sto znachi religijska dogma, tuku go koristam terminot onaka kako sto go imaat postaveno samite religii i onaka kako sto e usvoen od nashata civilizacija. Za toa sto znachi dogma imame otvoreno dve temi i ako i natamu ne ti e jasno sto znachi toa, togash veruvaj mi, kje ti se razjasni po nekoe vreme. Ako ti prechat terminite "dogma", "dogmatizam" i "dogmatichari", zameni gi so iminjata na tvojata crkva, vera i sovernici.

Inaku, ne postojat Gnostichki redovi. Ne znam kolku hristijanski gnostichki crkvi postojat denes, no poznato mi e deka egzistiraat Aleksandrijskata Gnostichka crkva, Ecclesia Gnostica, Gnostichka Katolichka Crkva, kako i drugi koi ne go nosat zborot "gnostichka" vo svoeto ime, pa teshko e da se prepoznaat i klasificiraat kako takvi.

Isto taka, golem broj na religii i zhivotni filozofii od dalechniot istok se gnostichki iako nitu go nosat ovoj termin vo nivnite iminja, nitu pak go upotrebuvaat vo svoite doktrini.

Kako sto vekje rekov, gnostichkiot pogled na svetov e postar od Hristijanstvoto, a denes e moshne aktuelen i popularen vo moderniot spiritualen svet.

Изменето од Messenger - 08.Август.2009 во 00:43

Osnovni razliki megju gnosticistichkite i dogmatskite (go koristam ovoj termin uslovno, vo nedostatok na posoodveten koj bi gi definiral drugite religijski pogledi) veruvanja.


1. Gnosticizmot uchi deka prosvetluvanjeto i spasenieto se postiga edinstveno preku soznanie - gnosis.

    Dogmatizmot uchi deka prosvetluvanjeto i spasenieto doagja samo preku veruvanje i sledenje na dogmi.


2. Gnosticizmot veli deka znaenjeto vodi kon probuduvanje od iluzijata na ovoj materijalen svet i posledovatelno so baranjeto na vistinata na sekoj chovek poedinechno do negovo prosvetluvanje.

    Dogmatizmot veli deka dogmatskite uchenja se definitivni vistini sami po sebe i deka sekoe individualno baranje na novi vistini vodi samo kon greshki i grevovi.



3. Gnosticharite se ubedeni deka mudrosta i prosvetluvanjeto se evolutiven proces koj postojano i neprekinato se odviva vo chovekovata svest.

    Dogmaticharite imaat fiksni dogmi i kanoni koi se apsolutni i nepromenlivi avtoriteti za vek i vekovi. Nivnoto prifakjanje e akt na prosvetluvanje.



4. Gnostisticharite veruvaat deka sekoj individualno go osoznava svetot spored svoite momentalni razbiranja, osoznavanja i sposobnosti, kako i spored onoa sto mu nosi negoviot zhivoten pat.

    Dogmaticharite veruvaat deka ima eden i samo eden pat i nachin na osoznavanje i prosvetluvanje i toa e tokmu nivniot pat. S'e drugo e greshno, rabota na gjavolot.



5. Za gnosticharite site pisanija se chovechki zborovi i interpretacii.

    Za dogmaticharite site nivni pisanija se bukvalen Bozhji zbor.



6. Gnosticite koristat anegdoti i paraboli kako simboli so koi se probuduva svesta za sogleduvanje na iluzijata.

    Dogmaticharite gi prifakjaat anegdotite i parabolite kako bukvalni istorijski fakti.



7. Gnosticizmot e razbuduvanje od iluzijata na razdelenost i razlichnost, prosvetluvanje so sogleduvanjeto na edinstvoto na Boga so se onoa sto e sozdadeno od Nego.

    Dogmatizmot e veruvanje vo razdelenosta i razlichnosta megju Boga i lugjeto, megju edna religija i druga religija, megju eden narod i drugi narodi, megju ispravni i greshni, megju odbrani i prokolnati...




Изменето од Messenger - 07.Август.2009 во 19:02

Dali Demijurg ja igra ulogata na Luciver t.e Satanata?