Дали постои Бог?

Moira,kakvi zalopojki... mozam da ti go zamislam i izrazot na liceto dodeka pisuvas,vo kolkavav gnev i bes go pravis toa.

НАУЧНО ИСТРАЖУВАЊЕ

            Бидејќи Бог нè обдарил со умови, ни заповедал да ги набљудуваме и да ги истражуваме тајните на егзистенцијата, законитостите кои ги создал во неа, а наша должност е да ја извршуваме Неговата заповед, тогаш изучувањето на природните науки и откривање на тајните на егзистенцијата е обожување, но под услов да не запреш кај спознанието на законот, туку да размислуваш за Оној Кој ги создал, па преку ова размислување се зголемува твоето верување и искреноста во обожувањето. Постои и друг услов, а тоа е да ги употребиш овие откритија кои ќе им користат на луѓето и со што Бог ќе биде задоволен, а не во она што им штети, ги вознемирува и предизвикува неред на Земјата.

СОМНЕЖ И ОДГОВОР

            Многумина се прашуваат зошто неверникот кој го извршува она што им користи на луѓето (дели милостиња, гради болници, основа училишта) нема за тоа награда на оној свет?

            Одговорот е дека, навистина, Бог ниту на еден кој се труди трудот негов нема да му се поништи, ниту на мажот, ниту на жената, ниту на добротворот ќе му биде ускратен плодот на неговото добротворство. Зарем не е најдобра награда за добротворот да му се даде она што тој го посакува. Па доколку бил верник, верувал во оној свет и ја посакувал наградата на тој свет, Бог ќе му ја даде таа награда. Доколку самиот добротвор го посакува овој свет, славата, убавото спомнување, за него да пишуваат весниците и да му биде запишано името во историјата, Бог ќе му го даде она што го посакува. Тој не го посакува идниот свет, па зошто ти се буниш ако не ја добие наградата на идниот свет?

ЦЕЛ НА ОБОЖУВАЊЕТО

            Рековме дека обожувањето има форма, а тоа се зборовите кои ги изговара јазикот и делата кои ги извршуваат екстремитетите, а дека неговиот дух е верувањето кое поттикнало на обожување и целта заради која е направено, т.е., резултатите кои се намерени при неговото извршување. Веќе го објаснив делот кој говори за верувањето, а сега, накратко ќе го изложам другиот дел, а тоа е целта на обожувањето. Вистинската смисла и цел на обожувањето е мотивот и намерата да се здобие Божјето задоволство. Не го правиме тоа поради имот, углед, ниту како би предизвикале восхитување кај луѓето, ниту пак го земаме како средство за постигнување на овосветски уживања, ниту пак дека сакаме некој заради тоа да нè смета за чесни и искрени. Оваа исправна цел се нарекува ихлас - искреност. Другите цели кои се испреплетуваат и се мешаат со ова се нарекуваат нифак - лицемерство. Она што ја одредува целта на делото е нијетот - намерата. Бог нема да нè праша на Судниот ден само за делата, туку и зошто нешто сме правеле. Се случува делото само по себе да биде добро, но целта не му е исправна, намерата не е чиста, не е извршено искрено во името на Бога, па неговата исправност се претвори во спротивност, добрината во лошотија. Молитвата е, на пример, добро дело. Меѓутоа, ако оној кој клања има намера да го видат луѓето и да го сметаат за искрен и да му подарат подарок, а не клања покорувајќи & се на Божјата заповед и барајќи Го Неговото задоволство, таквата молитва станува лошо дело, иако секоја молитва во основа е добро дело. Така и хиџрата[1] на мухаџирите[2] била различна. Некоја била добра, а некој лоша, иако нивниот надворешен изглед е ист. Сите учествувале во патувањето, оделе во исто време, по ист пат. Чива намера била да ја сочува својата вера и да го постигне задоволството на Возвишениот Алах и за нејзе ќе биде награден со награда на мухаџир - иселеник. А чива намера била женидба во Медина, па им се придружил на иселениците, или имал некои трговски зделки и тоа му била единствена цел на патувањето, тогаш неговото патување било заради овосветски користи, а не заради Бога. Намерите се тие кои го издвојуваат обичајот од обожувањето. Кој ќе се разбуди и задоцни, па отиде на работа брзајќи и биде зафатен со работата по цел ден, така што ништо нема да касне и да се напие до заоѓањето на Сонцето, го направил она што се бара од оној што пости, но не го зработил севапот[3] и наградата на постачот, затоа што немал намера да пости. Обичните дела кои се дозволени, ако оној кој ги извршува сака со нив да го постигне Божјето задоволство и има чиста намера, стануваат обожување. Затоа рековме дека сите корисни дела за човекот (верникот) со намера, се обожување. Така обожувањето го опфаќа целиот живот и верникот е во побожност, јадејќи, пиејќи, станувајќи, седејќи, стекнувајќи имот и женејќи се. Во оваа светлина правилно може да се разбере цитатот: „И џините и луѓето ги создадов само за да Ме обожуваат“. Обожувањето, во ова сеопфатно значење, е цел на создавањето.

к*рАНСКИ СТИХОВИ КОИ ГОВОРАТ ЗА БОЖЈИТЕ СВОЈСТВА

            Избегнував во оваа книга да влегувам во сколастички прашања и проблеми, и наведувања на разликите и неусогласувањата меѓу сколастиците. Но, кога е во прашање проблемот на стиховите кои говорат за Боќјите својства, неопходно е за тоа да се каже нешто повеќе, затоа што тоа е проблем за кој на долго и на широко се расправало. Возвишениот Алах се опишува Самиот Себе си во к*ранот со изрази кои се во основа поставени да упатуваат на земни значења и човечки намери, иако никој не е како Него, Господар и Создател. Возвишен е и Чист за да личи на созданијата Свои. Овие изрази, кога ќе се употребат и кажат за Бога, не можат да се разберат во исто значење во кое се разбираат кога ќе се употребат и кажат за созданијата. Кажуваме, на пример, „тој и тој е учен“, „тој и тој гледа“, а кажуваме дека Возвишениот Бог знае и гледа. Но, начинот на кој човекот знае и гледа не е како Божјето знаење и вид. Исто така, кажуваме: „Учителот седна на катедрата“. И кажуваме: „Возвишениот Алах се воздигна над Аршот!“ Го знаеме лексичкото значење на зборот „истиваун“ - седнува, се воздигнува, и го применуваме кога е во прашање учителот. Меѓутоа, не е можно ова исто значење да биде наменето и да мислиме на него кога велиме: „И Милостивиот Се утврди на Аршот“ (Та-ха, 5)

            Исламските научници во ова се сложни. Сите тврдат и признаваат дека цитатите за својствата се Алахов говор. Кога Возвишениот Алах вели: „А потоа Се воздигна над Аршот!“ (истева алел Арши), никој не може да каже дека не се воздигнал. Сите признаваат дека лексичкото, човечко значење на зборот „истева“ - „се воздигнал“ не било биквално во цитатот: „А потоа Се воздигна над Аршот!“ Но, овие научници и покрај тоа, имаат големи несогласувања околу тоа што се намерувало со овие зборови, откако се сложиле дека мора да се напушти учењето за лишеност на Бог од атрибути, како и учењето кое се засновува на споредувањето на Бог со другите суштества. Се прашуваат дали овие цитати имаат реално или метафоричко значење? Дали се објаснуваат и коментираат, или не? Оние кои се определиле за нивното коментирање кажуваат дека е „хакика“ - правата смисла и вистина за употребата на изразот во значењето на за кое е поставено. Ова е дефиницијата на „хакика“ кај повеќето сколастичари. Неспорно е дека овие изрази во арапскиот јазик настанале пред објавувањето на к*ранот и дека настанале за да упатуваат на овоземски, материјални значења. Дури, не се ни во состојба да ги изразат човечките чувства, а да не зборуваме и за објаснувањето на атрибутите на Возвишениот Бог, Создателот на луѓето. Приказите на убавината и нејзините форми се безбројни, а кај нас за сето тоа има само еден збор „џемил“ - убаво. Јазиците се немоќни да го опишат чувството на убавина. Ист е случајот и со љубовта, нејзините видови и категории, со различните доживувања и со сиромаштијата и ограниченоста на јазичните изрази да ги опишат овие видови и категории. Како тогаш да ги опфатат Божјите својства и да го објаснат нивниот квалитет? Ако „хакика“ е  - суштина, вистинита е употребата на изразот во значењето за кое е поставено, а изразите „истева“ - „се воздигна“, „џее“ - „дојде“, „хадиун“ - „оној кој мами“, „јемк*ру“ - „прави сплетки“, „несијехум“ - „ги заборавил“, поставени се да упатуваат на овоземските, материјалните и човечки значења. А во цитатите: „Се воздигна над Аршот“, „Дојде Твојот Господар“, „Тој ги мами“, „И Алах ги спречуваше“, „Па ги заборави“, не се употребени во ова значење во кое се настанати; овие изрази не се „хакика“, во согласност со наведената дефиниција на „хакика“. А тие кои негираат дека тие изрази се уотребени во метафоричко значење - меџаз, а меѓу нив е и Ибн Тејмие, ја дефинираат „хакика“ со друга дефиниција, па велат: „Толкувањето на овие изрази со метафоричко толкување и убеденоста дека тоа се имало во намера е неприфатливо, затоа што метафоричките знаења се, исто така човечки“. Ги набљудував овие цитати, и видов дека тие можат да се распоредат во три групи:

            1 - Во цитатот кој говори за Возвишениот Алах, како што е : „Милостивиот се возвишил над Аршот!“, не велиме дека не се возвишил, затоа што во тој случај би негирале нешто што Алах го утврдил и востановил. Исто така, не кажуваме дека седнал на Аршот, како што човек седнува на столче, затоа што во тој случај би Го споредиле Создателот со созданието. Туку веруваме дека е ова Алахов говор и дека Алах има во тоа намера, чија права смисла и детали не ги разбираме, затоа што тоа не ни го објаснил подетално, а човечкиот ум е немоќен да ја спознае оваа вистина.

            2 - Цитатите кои се наведени, по стилот познати кај стилистичарите како „мушакеле“ - еугма, т.е., означување на поим со несоодветен израз само затоа што доаѓа со нив во врска. На пример, како што некој рекол: „Велат: - Предложи нешто, ќе ти го подготвиме печено. Реков: - Испечете ми ги наметката и кошулата!“ И како што се зборовите на Ебу Темам за битката кај Амурија, со кои им одговара на астролозите, кои тврделе дека победата доаѓа само после зреењето на смоквите и грозјето: „Деведесет илјади, како лавовите на Шера, созреаја нивните кожи пред зреењето на смоквите и грозјето“. Цитатите кои се наведуваат во ваков стил се многубројни: „Заборавија на Алах, па и Он ги заборави“. Зборот „заборавија“ дошол во лексичко значење, а тоа е отсуство на факти од меморијата. Но, зборовите „фе несијехум“ - „па ги заборави“ дошле заради „мушакела“. Со неа не се мисли на тоа значење, затоа што Возвишениот Бог не заборава. И не е „Твојот Господар оној што заборава“. Со други зборови кажано, зборовите „заборавиле“ употребени се во значењето за кои се поставени, а зборовите „па ги заборавил“ употребени се како цитат во друго значење. Таков е и цитатот: „Тој е со вас било каде и да сте!“ Сите се сложиле дека тоа е пратење преку знаењето, а не од Битието, затоа што почетокот на цитатот утврдува дека Возвишениот Алах се издигнал над Аршот. Од таква природа се и цитатите: „Ќе се позанимавам со вас, о луѓе и џини!“; и „Сплетки коваа, а Алах ги отстрануваше!“; „Дволичните, навистина, настојуваат да го измамат Алах, но Алах нив ги мами“ (Ен-Нис’а, 142). Овие цитати не можат да се разберат во согласност со нивното лексичко значење, туку треба да се разберат во значење како Му доликува на Возвишениот.

            3 -Цитати чија намера и значење објаснуваат други цитати, како што е цитатот: „Евреите говорат: ,Раката на Алах е стисната!‘ Стиснати се рацете нивни и нека бидат проклети за она што го зборуваат. И двете раце Негови се отворени. Тој снабдува како што сака.“ (Ел-Маида, 64) На значењето на овој цитат упатува цитатот: „И не држи ја раката твоја обесена за вратот, а ниту раширена толку долго…“ (Ел-Исра, 29) Се разбира од овој цитат дека намерата на пружањето на раката е благородност и дарежливост, а не изискува Бог да има две раце, како кај луѓето или животните. Возвишен е Алах за да би бил сличен на нешто. Во к*ранот се наведува: „Пред рацете на милоста Своја“ - т.е., пред милоста Своја. „Пред раката на тешката мака“ - т.е., пред тешката мака. „Не му доаѓа лага пред рацете негови“ - т.е., не му доаѓа лага ниту од било која страна. А, ниту милоста, ниту маката, ниту к*ранот немаат две реални раце.[1]