Митрополит Теодосиј Гологанов

...Скопскиот владика Теодосиј и екзархот беа во внатрешен конфликт и се бореа, а причината беше дека не си верваха: екзархот по калугерски такт е сакал да бидат владиците покорни нему слуги, а па Теодосиј, горд и итар, се противи и не се потчинува. Под сомнение дека ќе подржам Теодосиj во таа борба, Егзархијата ме премести во Битола, во четвртокласното училиште, през учебната година 1891/2.
Спомени на Горче Петров
Од тие спомени е видно што Теодосиj е бил честолубив и непокорен. А тие не са христиjански качества каде се цени помирението. Мислам што Теодосиj е сакал да стане началник само на себе си и затоа е правил опити да "обнови" Охридската архиепископиjа дури и со цената на обврзване со католицизмот само и само тоj да биде едноличен началник.

Изменето од чоли - 23.Јануари.2011 во 14:26

Еден интересен епизот од животот на Теодосиj:

Војните и политичките неуредици кај нас се попречили тврде много за привременото привршване на преводот на Библиjата. Така например поради балканската војна во 1912/13 година работата била прекината за повеќе од една година. Во извештајот од 23. Х. 1913 година тогашниот шеф на духовно-просветниот оддел во Светиот Синод, свештеник Ст. Цанов, како истакнува потребата за скорошно завршуване на преводот, дава и познати податоци за ситуацијата во која се наоѓа преводот. Исто така на следуштиот месец Светиот Синод го свртило вниманието кон прашањето за продолжување со работа на преводот, како и назначил нова духовна проверочна комисија. Првата проверочна комисија не можела да работи, бидејќи Митрополит Симеон престанал да биде член на Синодот и не му било можно да биде во Софија, а Ст. Костов боледувал и не долго потоа се поминал. Во новоназначената комисија влегувале следните лица: Високо преосвештенство Митрополит Теодосиј, поранешен Скопски тоj и председател...
Историjа на бугарскиот синодален превод на Библиjата

Изменето од чоли - 23.Јануари.2011 во 15:00

Ова кое ти си го поставил не менува ништо во односите меѓу Теодосиј и Бугарската Егзархија. Нормално е Теодосиј да работи нешто кое е полезно и угодно на Бога. Сепак, тој е Негов слуга. Ова е дел од неговата верска, а не национална мисија.

чоли напиша: Македон напиша: Ова кое ти си го поставил не менува ништо во односите меѓу Теодосиј и Бугарската Егзархија. Нормално е Теодосиј да работи нешто кое е полезно и угодно на Бога. Сепак, тој е Негов слуга. Ова е дел од неговата верска, а не национална мисија. Неговата мисиjа е верска. Незнам зошто се говори за некаква негова национална мисиjа??? Една младежка грешка кога во момент на умопомрачение е сакал да откине част од православието и да го предаде во лоното на католицизмот не бих го охарактеризирал како "национална мисиjа".

Прво, никакво умнопомрачение немало. Такво нешто доколку постои, треба да се докаже. Затоа, повели, постави докази за такво нешто, да ги видиме сите, па потоа тврди.
Второ, доколку сакаме да бидеме прецизни, не откинувал ништо од Православието, затоа што Егзархијата и не била во Православието и не била во заедница со Православната Црква, туку си била анатемисана.

чоли напиша: Тие доказателства дека ги прилагам описват фактот што архиепикскоп Тедодосиj добре се е вработил во бугарското општество и е станал част од него. те уште еден пример: Како Ви е познато, седумнаесетте Обично народно собрание, во својата втора редовна седница, во триесет и шестото седница што се чуваат на 14 март точка 1916 година, усвои Закон за воведување на григоријанскиот календар. Пред да ја донесе конечната одлука за спроведување на овој закон и во Православната Бугарска Црква, Светиот Синод, на седницата на 26 март 1916 година одлучи да побара и мислење по ова прашање на сите Високопреосвштени Митрополити, Кириарси во Царството, на сите Високопреосвештенни Митрополити, Наместници на овдовели митрополитски престоли и на Негово Високопреосвештенство поранешниот св. Скопски Митрополит Господин, Г-дин Теодосиј, Управител на Марониjската епархија. Послание --- Видно е што мнението на Теодосиj е било високо ооценувано во разни области на општествениот живот.

Да, но сепак, останал само поранешен Митрополит скопски и управител на епархијата, а не Митрополит.

чоли напиша: Македон напиша: Да, но сепак, останал само поранешен Митрополит скопски и управител на епархијата, а не Митрополит. Може и да е поранешен, но сепак е Митрополит. Таа титла е пожизнена како генерал од резервот. Сепак кон момнтот е бил Митрополит на Марониjската епархиjа (Егеjска Тракиjа) - реjонот на гр. Гjумjурджина (Комотини)

Не бил Митрополит, туку управител на Епархијата. А има разлика меѓу Митрополит и управител на епархијата. Тоа многу говори.

Па таа констатациjа во вашата wiki е смешна:
Митрополитот Теодосиј Гологанов извршил силно влијание врз младата македонска ителигенција и допринел да се разгори македонското национално чуство кај македонското граѓанство.
Да видим каво влиjание е оказал например врху Симеон Радев:

...Кога во 1890 година Синеси тргна за Охрид, со него патуваше и новоназначениот владика за Скопје митрополитот Теодосиј. И неговиот престој во епархијата беше краток. По две години егзархот Јосиф го крена од Скопје. И тоа отстранение става една мистерија. Во контраст со Синесиj, Теодосиј беше човек образован. [3] Сум видел го во Софија години по неговото заминување од Скопје. Имаше строго, начумерено лице, низ што прозираше страстна и волева натура. Служел беше при егзархот Јосиф првите години по Ослободувањето и премногу амбициозен, тешко поднесуваше неговата супериорност на власт и култура, тој почувствувал на него една длабоко, но добро сокриено непријателство. Егзархијата, кој видел во него само енергијата и умот, го испратила во Скопје, каде што тие две квалитети беа најмногу потребни поради појава на српската пропаганда. Тука сепак се предизвика амбиција му заедно со лошите му чувства кон егзархот. Тој намислил да оддалечи македонските епархии од Егзархијата, да ја врати Охридската патријаршија и да седне на нејзиниот престол. Идеја, очигледно неосуштествима на времето, бидејќи пред се требаше да се штали султански ферман, зад кој стоеше со сета своја воена моќ бугарското кнежество, но на која тој беше дал очевидност со многу свои постапки. Тогаш Егзархот го подигнал од една епархија, каде што можеше да увезува превирања во умовите...


Симеон Радев

Изменето од Македон - 03.Февруари.2011 во 12:56

Мило ми е што сте продолжиле да разговарате на темата  иако многу одамна ја почнавме, сепак Теодосиј е важна личност во преродбенските процеси кај Македонците.

Мн. работи се пишани од последен пат кога коментирав на темата, сепак нема се да коментирам ( се наоѓам повикан бидејќи јас ја започнав)

Неколку работи само:

1. Ѓорче Петров е тргнат од страна на Егзархијата од Скопје кога Теодосиј доаѓа во Скопје, поради (зборови на Ѓ.П.) страв да не го поддржи во бунтот против Егзархијата (се чини дека уште веднаш штом стапил во Ск. епархија Теодосиј почнал со работа :))

2. Во Православната црква има само 3 (три) степени на клирот - митрополит не е еден од нив: ѓакон, свештеник и епископ. Митрополит е епископ на чело на митрополија, кога ќе ја изгубиш не си веќе митрополит; Зошто ако Теодосиј е ставен на Маронитската и онаа др. епархија и понатаму се титулира Скопски митрополит - бидејќи не му дале друга епископија, зошто не му дале друга, ако е толку добар да го консултираат за еден куп работи како што беше посочено тука? мн. нејсно, од страв можеби?

3. Натанаил Охридски (Кучевишки) е митрополит на Пловдив кога таму го праќаат Теодосиј, зошто таму: Натанаил работи на приклучување на Македонските епархии кон Егзархијата и Македонија кон Бугарија - како еден од водачите на Кресненското востание во најголемите битки заминува и оди во Пловдив кај Егзархот по упатства за востанието... (има во неговите Автобиографски белешки)

4. Окружното послание до Скопските „благоверни свештеници и првенци„ од егзархот Јосиф (Бр.1676/20 декември 1891 - Цариград) го има во ДАРМ  стои дека Теодосиј е сменет бидејќи „духовенството и некои првенци“ побарале даа биде сменет, отпечатил нови документи, а му ги вратил на Егзархот печатените од Егзархијата  и не ги спроведувал упатствата на Егзархијата, со што било загрозено учителното дело...


и така натаму, да најдам малку слободно време па ќе продолжам
P.S. Лично никогаш не сум видел документ дека Теодосиј сакал да формира унија со Рим...