Јане Сандански

Сега виде ли што не ширим фалшификати? Нештата треба да се приемат спокојно - со бистар ум и без емоции.

Влади, во оние времена немало особена разлика мегьу поимот Бугарски и Македонски. Можеби имало ньуанси: под "Бугарин" се разбирало жител на свободното кнежество, а ход "Македонец" - жител на поробената част на општото землиште.

П.С.

Си имате вие Дуле ваши Револуционери....во ред..немам ништо против тоа.......

Имате доста...почнувајќи од Левски...

Ние си имаме наши, јас не ви се мешам во вашата историја, ама немојте и вие.....
Ајд ме здоболеа очи од читање...се читкаме покасно...

Изменето од Vladimir88 - 07.Февруари.2008 во 16:10

дуле напиша: Цончев е основен организатор и ръководител на Горноджумайското въстание през 1902 година. По време на въстанието генерал Цончев с чета от 80 души дава няколко сражения на османските войски и обикаля въстаналите селища. В сражението при село Бистрица четата на генерал Цончев разпръсва многоброен противник, а генералът е тежко ранен.

Ова е точно, ама на ова Цончев наидува на критики од Сандански...


"Ние водиме борба против вас, врховистите, затоа што сакате да ја потчините Организацијата и да ја направите орудие на бугарскиот дворец. Со вашата оружена интервенција во Џумајско, вие на ослободителната борба и придадовте карактер на вештачко движење кое се инспирира од вас од официјална Бугарија, а не од внатрешността и од самиот поробен народ. Со тоа вие и го убивате престижот и оставате впечаток дека ние сме орудие на бугарската држава, и со сето тоа мy пречите на ослободителното дело. Ние решително им се спротивставивме на вашите офицери зашто го знаеме нивното воспитување, нивните интимни замисли. Тие се луѓе што дале клетва за верност на бугарскиот кнез и на бугарската држава, и тие не можат да бидат ништо друго освен нивни слепи и послушни орудија. А пак ние не сакаме да ја замениме турската тиранија, турските султани со други такви, па ни со бугарската тиранија и бугарскиот кнез. Ние сакаме Македонија да биде автономна, независна, слободна, Македонија на Македонците. Вие ја барате слободата на Македонија како средство, како етапа на идни освојувања и присоединувања, додека кај нас слободата, автономијата на Македонија се положени во основата, како цел. Ете каде лежи големата разлика меѓу нас, внатрешните и вас-врховистите. Ако ги пуштевме вашите другари-офицери во ТМОРО, тие ќе ја водеа оружената борба, тие ќе ги имаа во своите раце четите, бојните јатки, Организацијата, и по таков начин, при слободна Македонија тие ќе му се наложеа на македонското население, тие ќе му диктираа да го бара приклучувањето на Македонија кон Бугарија, како што стана со Источна Румелија во 1885 година. Ние ја месевме погачата, вие ќе ја јадевте."

Изменето од Vladimir88 - 07.Февруари.2008 во 16:13

Неизвесни факти за Jането:

"Дали Ванчо Михајлов манипулирал со цел да го оцрни Јане Сандански како расколник во ВМРО, или има вистина во тврдењето дека Јане Сандански после убиството на Б.Сарафов и И.Гарванов се сраќавал со Фердинад?

Ванчо Михајлов
Во своите спомени Ванчо Михајлов приложил писмо за кое кажува дека е напишано од Иван Балабанов, во кое, Балабанов на 27.12.1957 г. на В.Михајлов меѓу другото му напишал:
„Не беше за мене тајна дека Сандански влегуваше многу често во Дворецот [т.е. кај Фердинанд] преку северната врата и на мене ми правеше впечаток дека таму влегуваше со револвер во џебот... Дали тој се сметал за лошо платен за тоа кое го извршувал и станал непријател на Фердинанд ќе можете вие подобро да оцените.“
Понатаму Ванчо Михајлов кажува:
„Чудни се - да го употребам најмекиот израз - тие средби на Сандански со царот, - тој Сандански, кој се истакнуваше како заколнат непријател на врховизмот... Голема недоумица и сомничави прашања кај многу современици предизвикувал фактот што цар Фердинад испратил венец за да биде положен врз гробот на Сандански, наскоро откако бил убиен. Венецот е положен од Иван Вапацаров, родум од Банско [таткото на поетот Никола Вапцаров, четникувал во четата на Ј.Сандански]. Самиот Вапцаров повторуваше дека таа работа никако не може да ја разбере - цар Фердинанд испраќа венец за Сандански...“ (Ванчо Михајлов, Спомени II. 253-255).

Кажаното од Ванчо Михајлов само по себе не значи дека е точно.
Шакир војвода [57]
Лазо Колишевски
Но, Драган Кљакиќ пишува дека „другарот Лазо“ му раскажал за една „поучна“ средба меѓу Лазо Колишевски и Крсто Гермов - Шакир војвода, која се случила 1961 г. во Скопје.
Според Д.Кљакиќ, Шакир војвода на ова средба покрај другото на „другарот Лазо“ му го кажал следното:
„Дојдов да ти кажам уште една работа: сите пишувате, и порано пишуваа, внатрешни, надворешни, врховисти, централисти и слично, е, па додов да ти кажам дека на Дворот (мисли на бугарскиот двор во Софија) велгувавме сите: едни низ главаната врата, други низ малата врата, некои низ капиџик, некои низ прозорец, некои преку таван, а некои богами и преку баџа! Току да знаеш, сите влегуваа... [Трите точки се ставени од Д.Кљакиќ] освен еден човек... Таму не влезе само Гоце Делечев...“ (Драган Кљакиќ, Времето на Колишевски. Скопје 1994. 182)"
-----

"Имаме интересни кажувања за односот на Јане Сандански кон Егзархијата.

Алексо Мартулков [50]
Алексо Мартулков сведочи за настани кои се одиграле во почетокот на август 1908 г. и во првата седмица од август 1909 г.:
„Другарите од Солун, Струмичко и некои серчани беа отишле многу напред во своето отоманизирање и имаа јавни отомански централистистички настроенија, јавно повлијаени од итихатчиските кругови [Младотурската партија „Иттахад ве Терeки“ - „Обединение и напредок“]. Тие негираа секакви минати придобивки уште од епохата на преродбата, меѓу кои најглавно го негираа нашиот национал-политички институт - Егзархијата и подржуваа, нејзините атрибути да бидат примени од државата. [Турција] Нашето училишно дело да биде раководено од и контролирано од државата, а училиштата да бидат издржувани од неа [Турција], како и другите привилегии на општините, - со еден збор институтот - Егзархијата - да биде поништен. Но, јас не можев да се сложам со нив, зашто ние од социјалистичката група во Софија по ова прашање бевме на друга мисла.
Христо Чернопеев
Не само јас, многу Македонци од левицита беа против становиштето на Чернопеева и неговите другари. Мненијата на противниците на тоа становиште се поклопуваа наполно со моето мнение. Него го споделуваа Јане Сандански, Димо Хаџи Димов, Ѓорче Петров, Пере Тошев и многу други. Уште во почетокот по превратот се создадоа две струи во македонската левица и тоа јавно се гледаше од нивниот печат. Меѓу двете струи разликите не беа само по прашање за егзархијта, но и по други политички прашања и тоа се гледаше јасно од пишувањето на нивните весници и нивната содржина, на пример од една страна на весникот „Народна волја“ и весникот „Единство“, а од друга - на весникот „Конституциона зора“. Овие разијдувања уште појасно се оцртаа на првиот конгрес на левицaта 1909 г., кога беа турени основите на Федеративната партија.
Јане Сандански
На тој конгрес, кога беше поставено за разгледувањето прашањето за Егзархијата, а Чернопеев и другите негови сомисленици го подржуваа истото мнение во однос на неа, Јане Сандански реско изјави да не се посега на тој национален институт и, ако се посегнало еден ден на Егзархијата, тој бил готов одново да ја фати пушката и да отиде во Пирин да се бори за да ја заштити.
Јане Сандански

Јас во споров тогаш им реков дека ние не можеме уште од почетокот со една клоца да ги кошнеме сите наши национални иституции, ами напротив треба да ги земеме во наши раце и да ги направиме полезни за наше национално самоуправување. Објективните изгледи за ваквите возможности беа на лице и се сакаше само субјективниот фактор да си е на свое место. ...По подолга расправија јас бев принуден да се разделам од нив и си отидов во Велес. Тие останаа да свикаат јавно собрание во Скопје другиот ден [почетокот на август 1908 г.]. Таквото собрание станало, ама не си поминале арно на него Чернопеев и другите другари, зашто сретнале голема опозиција на неоврховистичките елементи, меѓу Македонците во Скопје имаа господствувачко влијание и овие речиси не можеле да се искажат на собранието.
По три дена дојдоа во Велес и ваму си поминаа поарно, зашто во градов наш левицата во национал-револуционерното движење беше јака и можеше да ги натера неоврховистите да мируваат и да слушат на собранието. ...За одбележување беше фактот дека тоа што беше во Велес возможно, не беше возможно во многу други градови на Вардарска Македонија, со исклучок на Струмица, Кавадарци и Пехчево. Во останатите градови неоврховистите имаа полна возможност да го осуетат секое јавно собирање на левицата. Во Велес Чернопеев и неговите другари најдоа во својот поголем дел левицата да го споделува мнението, искажано од мене при споровите во Скопје со нив по прашањето на Егзархијата“. (Алексо Мартулков, Моето учество во револуционерните борби на Македонија, Скопје 1954. 186-188)"

Това противопоставане "внатрешни-врховисти" е донекаде изкуствено и преекспонирано. Имало е различиностии. Но не са биле од значение. Па да видим спомените на Jането:

...Около 6 априлъ дойдохъ въ София, узнахъ тукъ за смъртьта на Дѣлчева. Стояхъ въ София около единъ месецъ и потеглихъ пакъ за Мелнишко съ чета отъ 30 души, въорѫжени съ манлихери и бердани, и понесохъ още 18 пушки. Въ четата ми бѣха и Никола Наумовъ, Пейо Яворовъ, Стефановъ Димитъръ, Харизановъ, подпоручикъ Ангеловъ, поручикъ Наумовъ, телеграфистъ и др. Минахме презъ Самоковъ на Демиркапия—Драглища—Банско та презъ Пирина въ Мелнишко. То бѣше въ май месецъ....
Спомените
Офицерите сигурно са "врховисти", ама што од ова?

Vladimir88 напиша: А преку оџак влегувал Дедо Мраз Абе Ванчо со што нема да ме изненади.. Со тоа и дека неговата жена рекла дека Паница бил убиен зошто имал Српски пасош...а пасошот никаде не го видов.... А истиот Ванчо нека не јаде гомна, зошто по се си мислам дека он ја дал наредбата да се убие Ѓорче Петров.....

За влегуването преку оџакот говори Крсто Гермов познат како Шакир Воjвода