РАСУДУВАЊЕ

            Милосрдието отсекогаш било одлика на вистинските пастири на Христовото стадо. Св. Јован Златоуст во своите славни беседи ништо толку силно не нагласувал и не фалел како милосрдието. Св. Јован Милостиви, патријарх Александриски, плачел секој ден кога немал можност да пружи некому милостиња. Свети Павлин е заслужено наречен Милостив бидејќи навистина бил милостив во полна христијанска смисла на тој збор. Еднаш, кога Вандалите го плениле Нол, истовремено повеле многу луѓе во ропство. Некоја вдовица, чиј единствен син го зел вандалскиот кнез Рига во ропство дошла кај својот епископ и плачејќи му побарала пари за да го плати откупот на својот син. Немајќи од никаде ништо, Павлин се облекол во облека на прост човек и ‘и рекол на вдовицата да го одведе него кај кнезот и да го предаде во замена за нејзиниот син. Кнезот го пуштил синот на вдовицата и го зел Павлин, па го одвел во Африка каде што Павлин му служел како бавчанџија сé додека по промисла Божја не бил ослободен и вратен со останатите робови назад во Нол.

СОЗЕРЦАНИЕ

            Мисловно да Го видам Господа Исуса како исцелител, и тоа:

            1. како исцелител на телесните болести;

            2. како исцелител на лошите духови и на обземените;

            3. како исцелител на духот и на умот човечки со светлината на божествената наука;

            4. како мој сопствен исцелител од сите маки и зла.

24 ЈАНУАРИ/6 ФЕВРУАРИ 

            1. Преп. Ксенија Римјанка. Родена е во Рим како единствена ќерка на познат сенатор. Привлечена со љубовта Христова, не сакала да стапи во брак како што сакале нејзините родители, туку, за да го избегне тоа, тајно побегнала од домот заедно со две слугинки и дошла на островот Коа, во местото Милас каде што основала манастир на девици и каде што се подвизувала до смртта. Иако била слаба жена, сепак имала машка издржливост во постот, молитвите и бдението. Честопати по цела ноќ стоела на молитва; била облечена најбедно од сите сестри, а на лебот што го јадела честопати сипувала пепел од кадилницата. Во часот на нејзината смрт (+ 450 година), се појавил чуден знак над манастирот: венец од ѕвезди со крст во средината посјаен од Сонцето. Од нејзините мошти многу болни добиле исцеление. Нејзините робинки во сé го следеле примерот на својата игуманија и кога умреле, биле сохранети, по своја желба, кај нозете на блажена Ксенија.

            2. Св. мч. Вавила, свештеник во Сицилија. Пострадал за Христа со двајца свои ученици во ИИИ век.

            3. Преп. Македониј, сириски пустиник. Дури во староста се хранел со печен леб, а пред тоа јадел само зрна од јачмен натопени во вода. Земниот живот го завршил во 418 година.

            4. Преп. Филон, еп. Кипарски.  Посветен за епископ од св. Епифаниј кога овој бил повикан во Рим со молитва да ‘и помогне на сестрата на царот Хонориј. Го протолкувал Петтокнижието и Песната над песните. Се упокоил мирно во В век.

БЕСЕДА

за највидовитиот Пророк

Зошто мислите лошо во срцата ваши (Мт. 9:4)?

            Кога Господ посакал да ги укори фарисеите и книжниците, овие во тој час никого не убиле, ниту прелажале, ниту ограбиле. И не само тоа, туку во тој час тие никого со збор не го навредиле. Зошто, тогаш, Господ ги укорил кога тие не направиле ниеден грев, ни со дело ни со збор? Затоа што помислиле зло.

            И злобната помисла е грев. Тоа е голема новина што Христос ја донесол во светот. Заправо, злобната помисла е изворен грев за секој грев, бидејќи човекот пред да каже или да направи нешто грешно, тој помислува грешно. Помислата е причински грев, останатите гревови се само следствени гревови. Кој сака да ги уништи овие другите, мора да ги искорени овие првите. Кој сака да ги запре тековите на водите, мора првин да ги исуши изворите. Никој нека не се оправдува: јас не сум грешен бидејќи никого не сум убил, ниту сум украл, ниту сум осквернил, ниту измамил. Гледај, ние сме полни со убиствени, крадачки, скверни и измамнички помисли! Ако со дело не сме направиле грев, тоа е само работа на милоста Божја и надворешните прилики. Ако Бог попуштил или пак приликите одговорале, ние би ги направиле сите оние гревови што сме ги помислиле. Змијата не е отровна само кога каснува, туку и кога не каса, бидејќи таа носи отров во себе.

            Значи, не само што помислата е грев, туку таа е извор на гревот, почеток на гревот, семе и корен на гревот. Ете зошто Господ, Кој сé гледа и сé знае, ги укорил оние кои помислиле зло. Зошто мислите лошо во срцата ваши?

РАСУДУВАЊЕ

            Се лажат самите себеси оние кои самоуверено говорат дека добро ги познаваат луѓето и дека никој не може да ги измами. Кој може да го познае каков е духот во секој човек, освен единиот Бог Кој ги знае тајните на срцето? Дури и големите светители се мамеле за луѓето. Така, на пример, св. Василиј долго време го сметал еден лицемерен еретик за свет човек и го бранел од многу напаѓачи, додека најпосле и самиот не се уверил за неговата лажност и се разочарал горко. Св. Григориј Богослов покрстил некој филозоф, по име Максим, и толку го засакал што го држел во својот дом на својата трпеза. А тој, Максим, бил опак и лукав како змија. По извесно време, издејствувал со сплетки и со поткупување да биде од некои цариграѓани признаен за патријарх на местото на Григориј. Кога ова искушение, по големите неприлики било отстрането, некои го укорувале Григорија како можел кај себе да го чува најголемиот непријател? 'Не сме ние криви, одговорил светителот, ако не ја предвидиме злобата нечија. Единиот Бог ги знае внатрешните тајни на човекот. А нам ни е заповедано со законот, со татковска љубов да го отвораме срцето свое за секого кој ни доаѓа”. Незлобниот човек не може лесно да ја познае злобата кај злобниот.

СОЗЕРЦАНИЕ

            Да размислувам за Господа Исуса како цар, и тоа:

            1. како господар над природата која Он ја скротува и си ја става Себеси на служба;

            2. како господар над демоните, болестите и над смртта;

            3. како господар над бесмртното царство на ангелите и светителите.

26 ЈАНУАРИ/8 ФЕВРУАРИ

            1. Преп. Ксенофонт и Марија и нивните синови Јован и Аркадиј. Угледни и богати цариграѓани, Ксенофонт и Марија живееле богоугоден живот и целото внимание го посветиле на христијанското воспитување на своите синови. Кога синовите им пораснале, ги испратиле на учење во Вирит (Бејрут), но се случило бура да го потопи бродот. Со Божја промисла, некако Јован и Аркадиј биле спасени и од брановите биле исфрлени на брегот, но на две различни места, така што секој мислел дека другиот се удавил. Од тага еден за друг тие двајцата се замонашиле во два различни манастири.  По две години, нивните нажалени родители дошле во Ерусалим на поклонение на светињите. Таму, со помош на видовитоста на еден духовник најнапред, се состанале браќата, а потоа и родителите со своите деца.  Од благодарност кон Бога, Ксенофонт и Марија го раздале сиот свој имот на сиромасите и тие двајцата се замонашиле. Чудесната историја на овие четири свети души јасно покажува како Господ на чуден начин раководи со судбината на оние кои веруваат во Него; како на нив им испраќа мака и жалост, за потоа, уште повеќе ојачани во верата да ги воведе во поголема радост. ¤ивееле и се упокоиле во Господа во V век.

            2. Преп.  Симеон Ветхи. Другар и пријател на св. Паладиј. Од рана младост, па до смртта се подвизувал во една пештера. Основал два манастира и се упокоил во Господа во 390 година. Ветхи или Стар се нарекува за разлика од Симеон Столпник, кој се подвизувал нешто подоцна.

            3. Св. Давид цар Грузиски (1089-1130). Ја обновил и ја зајакнал Грузија како држава. Како голем ревнител за христијанската вера, соѕидал многу нови храмови во Грузија, а старите ги поправил. Се смета за преродбеник на православната вера во Грузија.

БЕСЕДА

за недовербата на помрачените во грев

Кој е Овој што и гревови проштава (Лк. 7:49)?

            Така прашувале непокаените грешници: 'Кој е Овој?" Тоа е Оној Кој најмногу го чувствува бодилото на човечките гревови; на Кого паѓаат сите човечки гревови како шлаканици. Тоа е Оној Кој некогаш во Рајот го гледал безгрешниот човек; Оној Кој и го создал човекот безгрешен отсекогаш и засекогаш. Да прости може само оној кој може да се освети. Моќниот човек се осветува со освета, а немоќниот со омраза. Ако ти можеш да го вратиш нанесениот удар и да не возвратиш, тоа не значи уште дека си опростил сé додека не го искорнеш од срцето коренот на гневот. Велик е единиот Господ Кој може и да освети и да опрости; Велик е во правдата, бидејќи ќе се освети на непокајаниот грешник; Велик е во милоста, бидејќи ќе му опрости на покајникот.

            О кога луѓето би ја знаеле силата на опростувањето на гревовите! Гледај, кога на слепиот му се опростуваат гревовите, тој прогледува; на глувиот - тој почнува да слуша; на грбавиот - тој се исправа; на крвоточниот и тој оздравува; на безумниот - и тој се опаметува; на заробениот од ѓаволите - и тој се очистува; на мртвиот - и тој оживува!

            Но колку  е ужасен синџирот на гревовите! Какви тешки синџири  се безбројните гревови. Тие синџири не се разврзуваат со грешни раце. А кога раката на пречистиот Господ ќе ги допре, тие сами од себе се разврзуваат и се распаѓаат. И од погледот на Чистиот тие се распаѓаат. Да, дури и од помислата на Чистиот тие се распаѓаат - тие грозни синџири на гревовите.