Изградба на црква на плоштад Македонија?

<span ="WB_VEST_Naslov" id="ArticleTitle">Не силувајте го Скопје!</span>

<span ="WB_VEST_Podnaslov" id="ArticleSummary">Повод:  Прво архитектонско востание во Скопје</span>

Во
саботата на пладне, на градскиот Плоштад во Скопје мала група
сту­ден­ти од Архитектонскиот факултет во Скопје, со транспаренти од
хартија во рацете се обиде јавно да побара мислење од своите професори
и од македонската јав­ност во однос на најновите прекројувања на
отворениот простор во центарот на градот. Студентите не протестираа
против некаква Црква, против Исус (?), уш­те помалку протестираа против
политичка опција. Студентите се собраа да ис­ка­жат свој став. Точка.
Ама било една недела пред избори, со факинг уот? Што треба да се прави
една недела пред избори, да седиме сите дома и да ја­де­ме пуканки,
гледајќи ТВ-дуели? Ако е ова слободна и демократска држава, так­ва
треба да биде во секое време, во време на дожд и снег, во време на
фи­на­ле­то од Лигата на шампионите, па и во време на проклетите
избори. До­тол­ку повеќе, мислам дека тајмингот на протестот беше
намерно избран единс­тве­но од желба да се привлече поголемо медиумско
внимание, што и се потврди. Инаку, кој во оваа држава би се загрижил
што мислат студентите по архитектура во "неизборен период". Тоа што во
последен момент на со­би­рот се прилепија, го поддржаа или се оградија
од него разни интересни гру­пи, меѓу кои и политички, тоа е сериозен
проблем на нашето општество. Во фа­моз­ни­от изборен период, куче да
уринира на плоштадот Македонија, за 10 ми­ну­ти на прес-конференција ќе
се појават портпаролите на главните по­ли­тич­ки партии, заемно
обвинувајќи се за политички инструирана физиологија. Ве­ро­јат­но,
илузија е да се повикува оваа пракса да престане, оваа држава е од
вчера и тоа се, веројатно, детски болести на секоја млада демократија,
бо­лес­ти кои, едноставно, треба да се прележат. Сепак, тажно е дека
оваа ко­лек­тив­на хистерија на поделби пополека станува колективно
слепило во кое жес­то­ко се втурнува целокупното општество. Патем,
чисто заради ин­фор­ма­ци­ја на љубопитните, од тие што успеав јас да
ги видам на протестот на сту­ден­ти­те по архитектура, во нивните
редови имаше деца и на истакнати ВМРО-вци, и на истакнати СДСМ-овци, и
деца на архитекти,лекари, на новинари, сте­чај­ци, деца на менаџери,
бранители, деца на Албанци, Турци, на Срби. И нема што повеќе да се
разговара за тоа, каква политика, какви глупости. На мирен на­чин да се
изнесуваат ставови за теми поврзани со урбаниот живот се
нај­доб­ре­дој­де­но­то право во едно демократско општество. Дури и во
времето по­ме­ѓу два изборни круга! Тоа е право кое отвора дијалози и
дебати за светот кој треба сите заедно да го создаваме, право кое треба
јасно да се стимулира, поч­ну­вај­ќи од врвот на политичката,
културната и на социјалната елита, па на­до­лу. Ина­ку, добро е
градот да се гради, тоа е навистина добро. Лично се радувам што во
Скопје, по многу години, почнаа да се отвораат градилишта на кои не­ма
да се градат станови. ОК е да се гради и црква, тоа, веројатно, не е
само чо­веч­ка, но е и божја промисла едновремено. ОК е да има и
скулптури, ако има кој да им се радува. Сепак, ценам дека треба малку
поширок дијалог пред да ре­ши­ме да замениме некој отворен градски
простор со изграден. Знаете, гра­де­ње­то градови е исто како кроењето,
двапати мери - еднаш сечи! Знаете зош­то, поради тоа што цената е многу
висока! Ако погрешиш, нема каде да се ку­пи резервна ткаенина. Од
поодамна сме сведоци дека преку манипулативно чи­та­ње на историјата и
нејзините архитектонски стилови, на Скопје почна да му се навлекува
стилска наметка која е базирана на негирање на постојното. Плош­та­дот
во Скопје го формираат згради од пред неколку децении, тоа е тоа. Па
што сега ако тоа некому не му се допаѓа? Ние не сме ниту Париз, ниту
Лон­дон, ниту Атина, поради тоа што ние не сме ниту Французи, ниту
Британци, ни­ту Грци. Ние сме тоа што сме, и имаме град таков каков што
сме создавале низ историјата. Не ни треба нова историја зашто и таа што
ја имаме има вред­ност. Кому повеќе му се допаѓа плоштадот во Прага,
нека токми план за пре­сел­ба, ете, до крајот на годинава, нели и визно
ќе нe либерализираат. Се прашувам само ќе успее ли некој и
културно да нe либерализира, нас, нели, што ќе останеме овде да
живееме? Па погледнете само што ни се продава ка­ко автентичен
македонски архитектонски производ (не ви зборувам за про­ек­тот за
црквата)? Треба ли нечии материјализирани кошмари да почнам да ги
иден­ти­фи­ку­вам како свои? Кој ги е.. Грците, или ЕУ, или не знам
кого, баш ми е гај­ле за нивното мислење, поважно е што мислиме ние што
сме одбрале да жи­ве­е­ме овде. Нам ни останува просторот на овој град.
Ќе успее ли ко­неч­но некој да препознае дека спротивно на праксите кои
се стремат да создадат (нов) јасен идентитет на градот, паралелно
постојат и силни културни флуиди сос­та­ве­ни од образовани луѓе што не
мислат така. Патем, тие се студенти по ар­хи­тек­ту­ра. Тие се луѓето
што ќе ја градат оваа држава! Зошто сакате да ги те­па­те бе море,
"сограѓани"? Тие луѓе се иднината на оваа држава и не се ни
оби­ду­вај­те да го релативизирате нивното мислење! Не обидувајте се ни
да ги ети­ке­ти­ра­те! Соросоиди, геј, анархисти, Шиптари, се
изнаслушаа луѓето се и сеш­то. Зла крв, ништо друго! Наместо да тресете
глупости треба да соберете храб­рост да признаете дека тие млади луѓе
се борат да го направат нашиот за­ед­нич­ки свет подобар. Не мора да се
во право, но барем се обидуваат да нап­ра­ват нешто што вие, очигледно,
не можете или не знаете. Но тоа не е ниш­то страшно! Ако не можеш да
помогнеш, не одмагај. Тргни се настрана, пиј јо­гурт и остави ги луѓето
да дишат кога имаат дробови за тоа! За верниците - туристи во
Скопје, со ланч-пакет, дневница и со икони во рацете, не сакам ни да
зборувам. Не се знаеме, зашто не сме се запознале на ниту ед­на црковна
служба. Како обичен православен верник, срцето ми се рас­пла­чу­ва­ше
кога гледав на каков начин го злоупотребуваа божјото име во време на
пост. Господ ним нека им е на помош! Јо­ван Ивановски, архитектасис­тент на Архитектонскиот факултет во Скопје