Македонски народни носии

Женската носија од Малесија обилува со бројни облеки, украсени на поинаков начин од соседните предели. Облеките од невестинската носија наречени се големи, како и тие за првиот ден по свадбата кога невестата првпат оди на вода, означени се како помали.Воедно тие се најукрасените и најдекоративните - кошула голема - срамачка, везена на ракавите, елек - антерија, украсен со седефки, клашеник со срмени украси и џубе со гајтани. Сите овие облеки поврзани во една целина ја оформуваат носијата од пределот Малесија со посебни етнички карактеристики и естетски белези.

Посебно обележје на облеката е белото џубе, каде што доминантна е белата боја во клашнениот материјал од кој е направена, а и во гајтаните со кои е украсена. Оваа белина на облеката џубе има намена на траурен белег, а во носијата на изолираниот планински предел Малесија се јавува како остаток од зачувана трага на старословенскиот обичај, кога жалоста се одбележувала со носење на облека во бела боја.

носија од с.Локов-Малесија                                      Машка носија од Малесија

ОХРИДСКО-СТРУШКО ПОЛЕ

Носијата е составена од: кошула, клашеник, поманики, појас, скутник, џуница, џубе, кусак, чорапи, сокај, гајтан, марама, сокајници и накит.

                                              Охридска народна носија

ПРЕСПА

Носијата е составена од: кошула, грлинка, поманики, џуба, појас, џуница, елек, шегин, скутина, ресачка, кусаче, дулбен, забратки, чорапи, сокај и накит.

Народна носија од горна Преспа                              Преспанска народна носија

СТРУШКИ ДРИМКОЛ

Носијата е составена од: кошула, забун, грлка, елек, џубе, појас, чорапи, скутник, сокај, поманики, препашка, гајтан, марама и накит.

Народните носии од Струшки Дримкол биле носени во 16 села од овој регион. Машката носија е составена од бели клашнени облеки, украсени со црни гајтани, (бечви, џамадан), а младоженската носија, наречена зетоска, се дополнува со клашнена бела долама, долга до колена, тесна во горниот дел и широка, со многу набори, во долниот дел. Составен дел на носијата, исто така е богатиот карактеристичен машки накит - ќустек, со саат и старовремски пиштол.

За носијата на жените од Струшки Дримкол се карактеристични повеќе бели клашнени облеки, кои се разликуваат по возраст и намена (клашеник - со украси од чоја за невести, џубе - со црвени и бели оптоки за повозрасни жени, ресачка - со волнени рески од внатрешната страна, за зимскиот период). Овие клашнени облеки се носат преку долгата платнена кошула, украсена со волнен, или постарите со копринен вез, со ситна и префинета релјефна орнаментика, а се опашуваат со многу долг црн плетен волнен појас, а врз него ткаена декоративна препашка, џуница и пругасто шарена скутина бофча, со богати поткити од волнени и чојани реснати украси.

Во носијата на невестите во минатото била карактеристична везената невестинска покривка за глава, наречена сокај, масовно употребувана до крајот на XIX век. Сокајот, како еден од најдекоративните елементи од женската носија, со врвни естетски вредности, изразени преку везената орнаментика, укажува на дамнешни културно - историски врски и може да се поврзе со некои истоветни делови на народите од Поволжјето. По својата форма на високо издигната ќулафка дава можности за претпоставка за врската со далечни траги од некогашните еднороги шапки, кои потсетуваат на старите фригиски капи.Невестинската покривка за глава е марама од бело платно, украсена со разнобојни геометриски мотиви и густи волнени реснати поткити. На нозете се носат волнени плетени, ситно орнаментирани - чорапи и кожни чевли.

Во носијата од Струшки Дримкол е застапен разновиден накит (киска, тантурици,мангура, чапрази), во кои металот е дополнет со корални украси.

Денес женската носија од овој предел сè уште се одржува, но, ограничена е на одредени обредни и свечени функции, со значително изменета и редуцирана содржина - изоставени везбени украси, изменет начин на украсување, и некои клашнени облеки.

Ракав од невестинска кошула, везен со црвена и црна волна        вез на женска шамија за глава, со темноцрвена и црна свила