Македонија-земја на информатичари

Сведоци сме секако на една добра работа што се случува во македонското образование - Нови начини на изведување на настава, Самооценување во наставниот процес со вклучување на самите ученици, Воведување на веронаука во ваква или онаква форма (веронаука или религија) кај основците, Задолжително средно образование за сите („ учи кога стигнеш и кај стигнеш - знаењето е моќ „- со задолжително „ОСТВАРУВАМЕ„),..., и неизбежното компјутер за „секого„ , за апсолвентите, за докторите кои си купија евтина медицинска опрема со донација од буџетот, за пензионерите во интернет кафулињата да си поприкажат за новите покачувања на пензиите кои веќе им се подјадоа со енормните покачувања на животните трошоци итн.

Но да се вратам на темата, одамна беше ноември 2007, кога старо новиот министер Иво ја кажа крилатицата „ компјутер за секое дете до карај на учебната 2007„, веќе сме во 2008 а наставата со сметачи неможе да тргне ниту од мртва точка! Се прашувам дали Министрот Иво мислеше дека имплементацијата на овој проект ќе оди лесно, како кога беше во ИТ секторот на „Пласколит„ во САД. И нека е точна констатацијата дека во 85 училишта се инсталирани клиентите и малкуте сметачи ( за многу пари) и уште во 5 ќе се доинсталираат, и да ја пофалиме секако „донацијата„ на Телеком за „брзато! „ и ефикасно вмрежување на училиштата во ефикасна мрежа, ( секако како помош на образованието, а не веројатно како инвестиција која треба да ја вгради во македонското стопанство- мислам на Телеком како еден од монополите за комуникации во Македонија ) , се прашувам кај се дигиталните образовни содржини кои би требало да ги користат учениците!?........Дали се појавува пак некоја можност за оптеретување на буџетот со нови средства за изготвување на содржини кои ќе ги користат и учениците и професорите откога ќе научат да се служат со сметачите.!

Зошто одеднаш негодуват од „Слободен софтвер Македонија" , „Имајќи предвид дека тендерот на USAID/AED/PEP (RFP 01/2008-ICT) за локализација на слободен софтвер за потребите на Edubuntu имплементацијата во образованието во Република Македонија, вклучува програми на кои веќе заедницата има работено, „Слободен софтвер Македонија" има неколку забелешки: „ ќе цитирам некоја

„1. Изненадени сме дека „Слободен софтвер Македонија" не е консултирана, која е единствена во Република Македонија континуирано води грижа за локализација уште од самиот почеток на нејзиното основање. За овој тендер дознавме случајно, преку компании и организации кои ќе учествуваат на тендерот и побараа наша помош, бидејќи сме единствени кои имаме технички познавања од проблематиката;

2. Во оваа смисла, заобиколена е и заедницата на локализатори, која во текот на последните 10 години има инвестирано многу време и ентузијазам за да обезбеди значителен дел од множеството слободни софтверски пакети на македонски јазик;

3. Скоро сите софтверски проекти ја организираат локализацијата преку тимови за локализација кои се во редовна комуникација со матичниот проект и го „одржуваат" преводот. Без соработката со овие тимови, добитникот на тендерот нема да може да обезбеди финален производ. Никаде во тендерот не е наведена обврска на добитникот да соработува со овој локализациски тим ниту да се координира за терминологијата;

4. Значаен дел од програмите (според квантумот за преведување) се веќе локализирани. Зарем добитникот на тендерот ќе биде финансиски компензиран за работа која некој друг веќе ја направил?

5. Во тендерот, не постои ставка која бара од добитникот да ги врати преводите назад кон матичниот проект. Таквата ставка обезбедува поширока корист од преведените програми и дистрибуција на преводот надвор од образовните институции до сите корисници на софтверот. „

Веројатно на луѓето им сметаат вакви изјави од министрот;.....„- Станува збор за 46 алатки, кои што се од отворен код и кои во моментот се преведуваат, се локализираат и се применуваат во самата програма според потребите кои ги има наметнато Бирото за развој на образованието во Македонија. Советниците од Бирото ги одобрија апликациите за користење во наставната програма со тоа што до 30 отсто од наставната програма ќе биде дигитализирана, што на учениците ќе им овозможи на модерен начин да ја разгледуваат и полесно да ја научат наставната материја,.........

во тек е и преведувањето и на алатки што ќе се користат во основните училишта според програма што ќе трае во наредните четири години поради брзиот развој на информатичката технологија. Одделението што е формирано во Министерството за информатичко општество, а кое треба да прерасне во иднина во сектор, ќе се грижи за развојот на информатички и комуникациски технологии во образованието.„ ........а нив воопшто не ги спомнува.......

Дали македонскот образование ќе го надмине Корејското за кое се зборува дека има најголема имплементација на ИТ технологии во образовниот процес, со ИТ опремата за која министрот вели... „Во однос на критиките во некои медиуми дека со овој проект се изгубени од четири до шест милиони евра бидејќи компјутерите се застарени, ............, рече дека амортизацијата на компјутерите не е 40 отсто, туку во просек се движи од 15-20 отсто, бидејќи еден животен циклус на компјутер е пет до шест години. Тој подвлече дека архитектурата на инфраструктурата која е поставена во училиштата, од типот „тин клиент - фул клиент" (распределба на еден компјутер за седум ученици) ќе овозможи големи продобивки, бидејќи со неа се штеди во однос на потрошувачката на енергија, во одржувањето на компјутерите, како и во однос на надградбата што ќе биде потребна по пет години или евентуалната набавка на нови компјутери.„......Мое мислење е дека амортизацијата не е 40% туку над 50% со воведување на најновите светски трендови во сверата на ИТ технологите.......

Дали на крај за воспоставување на дигиталните содржини на македонското образование ќе му бидат потребни уште неколку години или напролет учениците ќе можат да ги користат сметачите и за учење наместо само да им сметаат на клупите?!?.