Во учебникот „Општество“ за четврто одделение се набројуваат многу индустриски капацитети што со години се затворени или одамна се под стечај

Скопската фабрика за чевли „Газела“,велешката топилница и стакларницата во Гостивар се само дел од фабриките што со години не работат, но основците сепак ги учат како стопански објекти во земјава. Овие фабрики и многу други се споменуваат во учебникот „Општество“ за четврто одделение, кој е единствениот што се користи во наставата. Родителите се револтирани бидејќи нивните деца од учебникот добиваат неточни информации, а никој од надлежните досега не реагирал за да ги смени.  Во учебникот, во делот за стопанските објекти изградени по текот на реката Вардар се набројуваат многу фабрики, кои со години се затворени или се под стечај. Такви се Фабриката за стакло во Гостивар, Топилницата „Злетово“ во Велес, Хемиската индустрија за вештачки ѓубрива „Велес“, Фабриката за чевли „Газела“, за алкохолни пијалаци „Винојуг“. Фабрики се затворени повеќе од две години, но авторите на учебникот се' уште ги вбројуваат во стопанските објекти во земјава.  - Зарем ќе ги лажеме децата дека се' во земјава е розово, кога самите гледаат дека фабриките се затворени и родителите не одат на работа? Не е можно никој да не забележал што учат децата. И самите наставници знаат дека фабриките не работат, но сепак го предаваат материјалот - вели мајка на четвртоодделенка.  Освен затворените индустриски капацитети, во учебникот се набројани и фабрики што едвај работат со големи загуби или работат повремено поради промените на сопственичката структура.  Педагошката служба и Министерството за образование пред извесно време најави дека ќе се формира стручна комисија, која детаљно ќе ги проверува сите учебници што се користат во наставата, за да се утврди дали во наставниот материјал има грешки или пропусти. Најавената комисија не проработила се' уште, а од Министерството вчера не успеавме да добиеме одговор кога ќе почне да работи. Идејата за целосна проверка на учебниците се појави откако три учебници по историја за средно образование експресно беа повлечени од употреба бидејќи во нив беше објавен цртеж со ликот на пророкот Мухамед. Издавачот на учебниците веднаш отпечати нови без спорниот цртеж.

Петките матурираа во тројки

Надлежните државни образовни органи ќе прават анализа за резултатите што се добиени од државната матура откако тројките беа најчеста оценка на испитите. Ќе се утврдува како „петките“ од свидетелствата на учениците станаа „тројки“ на матурата и зошто учениците на испитите не ги оправдаа оценките што ги добиле од своите наставници. Експертите причините за ова ги бараат во некомпатибилноста на наставниот план што го изучуваат матурантите со плановите од кои беа изведени прашањата за државната матура.

... edno e nastaven plan..toj "samo"predviduva koj predmeti ke se izucuvaat so kolkav fond na casovi.....drugo e nastavna programa... e taa e vinovna...vo nejze se celite... koi ucenicite treba da gi "sovladaat"...

Лилјана Поповска


Да бидеш родител на дете во основно училиште во Македонија значи да бидеш истовремено и негов учител. Тоа значи по неколку часа дневно да работиш со него, да ги учиш лекциите, да му ги „преведуваш“ неразбирливите термини и да го испрашуваш. Да правиш нешта што нашите родители не ги правеле. Се разбира, зборувам за просечни деца, исклучителните се секогаш помалобројни. Зошто е ова вака? Наставните програми се преобемни, натрупани со небитни детали. ?асовите не се доволни за да може детето да ги усвои и разбере сите содржини што се предвидени. Наставниците протрчуваат низ нив, за да одговорат на задачите. На крајот, детето бара помош од родителот за да ги всади сите факти во главчето, за да ги повтори механички во тримесечјето кога се оценува. На крајот на годината, магла и мрак. Впечатокот е дека секој нов пакет учебници донесува и пакет нови податоци што треба да се совладаат. Само се надѕидуваат, како кули вавилонски. Стилот на учебниците, пак, е живо чудо: или се со превисок стил, како за средношколци, или полуписмени, преполни со граматички и правописни грешки, со нелогични премини од тема на тема, со купишта ситни и небитни податоци низ кои се губи суштината. И тука има светли исклучоци, се разбира, но повторно помалобројни. Најголем проблем има со програмите по македонски јазик од петто до осмо одделение. Целиот концепт е чуден: во петто се учи се за структурата на јазикот, од фонетика, морфологија, правопис, граматика, синтакса, па до видови литературни творби, нивна анализа... Во следните години главно се повторува, со натамошни продлабочувања. Кој е ефектот од ова? Македонскиот јазик како предмет станува одбивен, се чита уште помалку, а децата од силното знаење што треба да го голтнат, остануваат полуписмени. Па после им се чудиме на резултатите од годинашнава матура, кога децата покажаа катастрофално познавање на македонскиот јазик, послабо од англискиот. Математиката е исто така многу обемна, ништо не се остава за средно. Брзајќи, децата не ја доучуваат ни таблицата за множење во второ одделение, па им стои како коска в грло во сите следни математички операции. За илустрација, учебникот за петто има 230 страници, исто толку и работната тетратка!?
Наставните програми предметот историја го прават неомилен. Огромни градива сведени на голи факти и безброј податоци за племиња, освојувачи, бранители, војни, буни, кнезови, владетели, богови, години, години, години... Кој ќе запомни дека имало словенски опсади на Солун во годините 584, 618 и 674? По другите предмети може нема толку обемни програми, но се наоѓаат вистински бисери. По запознавање на општеството во четврто, децата треба да ги научат по име сите македонски фабрики и земјоделски комбинати што некогаш постоеле во поранешна Југославија, иако од нив останале само стечајците како спомен. По географија во шесто учат дека просечната годишна температура во Македонија изнесува 11,5 Целзиусови степени, највисоката јулска е 22,2 степена, најниската јануарска е 0,3 степени и така уште десетина други важни температури што им се бараат наизуст. Кому ова му треба и чуму? На децата им требаат логични и јасни целини со течна мисла, разбирлив јазик и термини, соодветни на возраста. Да се извлече најбитното, за да се запомни. Да не се оптоваруваат со ситни детали, бројки и имиња што не се помнат долго, а се достапни на интернет. Наставниот процес треба да гради креативни и слободоумни деца што знаат да читаат, мислат и да поврзуваат. Проблемите со знаењето беа забележани поодамна и затоа се донесени редица измени во законите за образование. Замислено е со нив да се подобри процесот на учење, а да се спречат или намалат злоупотребите со учебниците, необјективно оценување и сл. Воведен е и систем на оценување на знаењето на децата и на нивните оценки, со цел да се зголеми објективноста и ангажманот на наставниците. Очекувам тоа да даде резултати, но ограничени, поради сето погоре кажано. Кој ќе ги оценува учебниците и програмите? Во Министерството за образование фалат стручни лица со капацитет за ова. Има одлични поединци, но нема критична маса. Потребни се интердисциплинарни тимови од педагози, психолози, социолози, психолингвисти, луѓе со знаење и искуство, како од работа со деца, така и од стратегиско планирање. Светот има успешни модели за ова, треба да се отвориме. Неопходна е итна ревизија на наставните програми, нивно осовременување, поедноставување, приспособување на возраста и, најчесто, скратување. Тоа не може да го направат два-тројца службеници, ниту два-тројца професори, ниту било кои два-тројца во државава, затворени во некоја канцеларија. Тоа може квалитетно да се стори само на широки форуми, јавни расправи, со присуство на наставници, луѓе од Министерството за образование, стручни лица од разни области, родители и ученици. Да се слушнат едни со други, да се разберат и да почнат промени онаму каде што има потреба.

Авторката е претседателка на ДОМ

... ocigledno gospogjata popovska ima maka da izigrava ucitelka pa bara da se promenat site anomalii...zaborava samo edno...taa e vo vlasta...taa moze da napravi preku nokj da pocnat vistinskite reformi...