На денешен Ден

1297.- Франческо Грималди, преоблечен во калуѓер продре во тврдината Монако која тогаш беше под владение на Џенова. Притоа во неа ги пушти своите војници и истата ја освои. Тој е основач на династијата Грималди која и денес е на власт во кнежеството Монако.

1324.- Умре италијанскиот истражувач Маро Поло, најпознат европски средновековен патник. Во 1271 година од Венеција на 17-годишна возраст тргна кон Далечниот Исток . Пропатува низ Месопотамија, к*рдистан, Персија, Туран, Памир, Кинески Туркестан и Монголија и стигна во Пекинг во 1275 година. Како прв Европјанин премина преку Памир, Туркестан и Монголија. Од 1275 до 1292 година ја пропатува речиси цела Кина, а на враќање од 1292 до 1295 година патуваше преку Индокина, денешна Индонезија, Сингапур и Индискиот Океан, Персија и Црно Море. Своите патувања ги опиша во „Книга за светските чуда“, објавена во 1298 година, подоцна наречена „Милион“.

1589.- Во Дубровник е роден Иван Гундулиќ, епски, лирски и драмски писател. Напиша многу мелодрами, пасторали и лирски песни од кои многу се загубени. Најпознати негови дела се „Осман“, „Дубравка“, „Аријана“ и други. Умре во Дубровник, на 8 декември 1638 година.

1642.- Во Фиренца умре Галилео Галилеј, италијански астроном, еден од најпознатите физичари и астрономи воопшто. Ги проучуваше проблемите на механиката, како што се: слободното паѓање, хоризонталниот истрел и други. Го конструира првиот термоскоп, го откри телескопот, распаѓањето на Млечниот пат, појавата на сончевите дамки и друго. Неговото залагање за системот на Коперник го доведе во судир со црквата и во 1616 година инквизицијата донесе решение со кое на Галилео Галилеј му се забранува да ја пропагира тезата дека, Сонцето се наоѓа во центарот на светот и дека Земјата се врти околу Сонцето. Роден е во Пиза, во 1564 година.

1679.- Храбриот француски истражувач Роберт Кавелје де ла Сал ги откри величенствените водопади на Нијагара во САД, кои спаѓаат меѓу најубавите природни убавини на светот. За три години го помина целиот тек на реката Мисисипи и од името на Луј Четиринаесетти долината ја прогласи за француски имот. Во бунт на членовите на неговата експедиција е убиен во 1687 година.

1713.- Умре Арканџело Корели, италијански композитор и виолинист, претставник на италијанската класична музика. Роден е на 15 февруари 1653 година.

1819.- Во Љубљана умре Валентин Водник, просветител, прв словенечки поет и новинар. Роден е во Згорња Сишка, кај Љубљана, на 3 февруари 1758 година.

1870.- Роден е шпанскиот генерал Мигел Примо де Ривера и Орбанех, кој беше профашистички воен шпански диктатор од септември 1923 до јануари 1930 година. Неговиот режим се обиде да ја обедини Шпанија со мотото „една земја, една вера, една монархија“, но бидејќи не успеа да создаде прифатлив политички систем, под притисок на војската од која ја загуби поддршката, поднесе оставка.

1896.- Умре францускиот писател Пол Верлен, чија поезија е полна со лиризам и музикалност, а која значително влијаеше на француските симболисти. Дела: збирките “Романси без зборови“, „Галантни свечености“, „Елегија“, „Мудрост“.

1899.- Роден е цејлонскиот државник Соломон Бандаранаике, основач и водач на Партијата за слобода и претседател на владата на Целјон (сегашна Шри Ланка) од 1956 до 1959 година кога беше убиен во атентат. Се залагаше за укинување на странските воени бази, национализација на странскиот капитал и за вонблоковска надворешна политика. По победата на изборите, на функцијата престедател на владата го наследи неговата вдовица Сиримаво.

1923.- Француските и белгиските трупи навлегоа во Рурска област обидувајќи се од поразената Германија да изнудат отплата за воените штети во Првата светска војна. Бидејќи кон крајот на 1922 година Репарационата комисија констатира дека доцни испораката на јаглен на име отштета  за Франција и Белгија, францускиот претседател на влада Рејмон Поенкар објави дека војската ќе ја запоседне Рур со што ќе обезбеди ефикасна наплата на воената штета. Кризата договорно беше решена на средината на 1924 година, а во јули 1925 година Французите почнаа да ги авакуираат трупите од Рур.  

1935.- Во Тупело, Мисисипи, е роден американскиот музичар Елвис Присли, „крал на рокен-ролот“. Беше исклучително популарен во педесетите и шеесетите години од 20. век. Продаде повеќе од 150 милиони плочи и играше во дваесетина филмови.  Умре во Мемфис, на 16 август 1977 година.

1942.- Роден е англискиот физичар Стивен Хокинг, еден од водечките светски научници на 20. век. Со оваа репутација се стекна со книгата за потеклото на универзумот „Кратка историја на времето“, објавена во 1988 година.

1943.- Кај селото Сливник, Велешко, во борба против бугарската полиција загина (се самоуби) Трајко Бошкоски - Тарцан, илинденски првоборец, комесар на Велешкиот партизански одред „Димитар Влахов“. Тој беше командант на прилепските партизани на 11 октомври 1941 година, кога во Прилеп почна востанието на македонскиот народ. Роден е во селото Радобил, на 14 август 1918 година.

1944.- Во Верона во Втората светска војна почна дводневен процес на шестмина членови на Големиот фашистички совет, вклучувајќи го и поранешниот шеф на дипломатијата Галеацо Чано, зет на Бенито Мусолини, кои пред крахот на фашистичка Италија во Втората светска војна му изгласаа недоверба на Мусолини. Нацистичката тајна служба во последен момент се обиде да го спачи Чано, но акцијата ја сопре Адолф Хитлер, а сите шестмина беа стрелани.   

1951.- Во Софија умре Војдан Поп Георгиев - Чернодрински, македонски патриот, револуционер, писател, театарски режисер, артист и основоположник на македонскиот театар. Тој ги напиша првите страници на македонската драмска литература и ги удри темелите на македонското театарско дело. Сето тоа го стори во името на слободата на македонскиот народ. Делата на Чернодрински се непосредно инспирирани од македонското револуционерно минато. Негово најпознато дело е драмата "Македонска крвава свадба", што ја напиша во 1900 година, а премиерата е одржана во Софија, на 20 ноември 1900 година. Чернодрински потекнува од свештеничко семејство. Учеше во егзархиското училиште "Свети Климент" во Охрид, а потоа образованието го продолжи во Солун. Во 1897 година беше учител во битолското село Могила, а потоа замина да студира во Грац и во Берн, во Швајцарија. Во 1900 година, семејството на Чернодрински се пресели во Софија. Роден е во селото Селци, Дебарско, на 15 јануари 1875 година.

1959.- Генералот Шарл де Гол стана првиот претседател на Петтата Француска република.

1973.- Американскиот и северновиетнамскиот преговарач, Хенри Кисинџер и Ле Дук То, во Париз ги обновија преговорите за ставање крај на Виетнамската војна.

1976.- Умре кинескиот државник Џо Ен Лај, еден од најистакнатите водачи на Кинеската револуција. Беше претседател на влада од 1949 до смртта, и шеф на дипломатијата од 1949 до 1958 година. На Револуционерната студенска организација „Разбудено општство“ од која во 1921 година настана Комунистичката партија на Кина и пристапи во 1919 година. Учествуваше и во „Вториот марш“ во 1934 и во 1935 година. Успеа да опстане во врвот на Комунистичката партија на Кина и покрај низата чистки, вклучувајќи ја и „Културната револуција“.

1991.- Банкротираше една од најголемите светски авиокомпании, американскиот „Пан Американ“.

1991.- Во Скопје е конституирано првото повеќепартиско Собрание на СР Македонија. За прв претседател беше избран Стојан Андов, пратеник на Сојузот на реформиските сили.

1996.- Умре францускиот државник Франсоа Митеран, кој како прв социјалист во 1981 година е избран за претседател на Франција. На функцијата претседател на Франција остана 14 години. Во Втората светска војна беше еден од водачите на Движењето на отпорот, а од 1971 година ја предводеше Социјалистичката партија.

1996.- Заирски товарен авион падна на пазар полн со луѓе во центарот на Киншаса, усмртувајќи најмалку 350 луѓе.   

1998.- Акциите на берзата во Џакарта вртоглаво паднаа. Тоа беше почеток на големата стопанска и финансиска криза во Индонезија, која набрзо ги зафати и другите земји од тој регион.

1998.- Исламскиот терорист Ремзи Ахмед Јусеф е осуден на доживотна робја, плус 240 години затвор, како организатор за подметнување експлозив во 1993 година во Светскиот трговски центар во Њујорк, кога загинаа шест лица.

2004.- Британската кралица Елизабета Втора го крсти најголемиот патнички брод во светот „Квин Мери 2“. Неговата изградба чинеше 800 милиони долари. Беродот е долг 345 и висок 72 метри.

2007.- Умре Ивао Такамото, креатор на симпатичната дога Скубиду, како и на ликови од популарното семејство „Кременко“. Такамато е автор или коавтор на цртаните филмови „Пепелашка“, „Петар Пан“, „100 далматинец“, „Семејството Кременко“. Името на симпатичната дога Скубиду е инспирирано од импровизацијата со која Френк Синатра ја звршува својата прочуена песна „Странец во ноќта“. Во текот на 50-годишното продуценско работење Такамото создаде 260 филмови.

49 г.п.н.е. - Гај Јулиј Цезар (римски војсководец, државник, диктатор) ја изговори познатата реченица "Коцката е фрлена", по што ја мина реката Рубикон (денешен Вар), со што почна граѓанската војна со приврзаниците на Помпеја која заврши со воведување негова лична диктатура. Во 44 г.п.н.е. Цезар беше убиен од припадниците на републиканската опозиција.

1769.- Роден е францускиот офицер Мишел Неј, еден од најголемите маршали на царот Наполеон Први, кој се истаклна во низа битки и походи. По падот на Наполеон беше обвинет за предавство за што беше осуден на смрт и погубен во 1815 година.

1778.- Умре Карл фон Лине, шведски ботаничар - систематичар, прв претседател на Шведската академија на науките, еден од најголемите дескриптивни ботаничари на сите времиња. Прв ги дефинира родовите и ја воведе двојната номенклатура за означување на растенијата и животните. Роден е во 1707 година.

1862.- Умре американскиот пронаоѓач Семјуел Колт. По неговото презиме е наречен и пиштолот кој тој самиот го конструира.

1863.- Во Лондон, Велика Британија, е пуштена во работа првата подземна железница или метро во светот.

1889.- Франција воспостави протекторат во Слоновиот Брег.

1891.- Во Белград умре Лаза Лазаревиќ, српски писател, преведувач, правник и член на САНУ. Од неговите дела најпознати се „Првпат со татко на утрена“, „Сето тоа народот ќе го позлати“, „Ветер“, „На бунарот“ и други. Роден е во Вршац, на 15 мај 1851 година.

1910.- Родена е руската балерина Галина Сергејевна Уланова, водечка балерина во „Болшој театар“ по Втората светска војна. Дебитира во 1928 година во „Киров театар“, веднаш искажувајќи го раскошниот талент, а набрзо стана и примабалерина на „Болшојскиот театар“. Брилијантно ги играше водечките улоги во балетите „Лебедово езеро“, „Заспаната убавица“, „Оревокршачка“ „Жизела“, „Пеперутка“, „Ромео и Јулија“. По завршувањето на кареиерата стана балетски педагог во кореографската школа на „Болшојскиот театар“.

1913.- Роден е чехословачкиот државник Густав Хусак. Хуск на чело на Комунистичката партија на Чехословачка дојде по советската воена интервенција во 1968 година, заменувајќи го Александар Дубчек, а во 1975 година стана шеф на државата. Беше еден од водачите на Словачкото востание во Втората светска војна во 1944 година, а како „словачки националист“ периодот од 1951 до 1960 година го помина во затвор. Под притисок на јавноста во 1989 година поднесе оставка на функцијата претседател на Чехословачка.

1917.- Умре Бафало Бил, легендарна личност од историјата на Америка за време на освојувањето на териториите на Западот на денешните САД. Роден е како Вилијам Фредерик Коди, а прекарот го доби заради вештините во ловење бизони.

1920.- По иницијатива на претседателот на САД, Вудро Вилсон, формирана е Лига на народите со седиште во Женева. Целите на оваа организација беа да се зачува мирот и да се зајакне меѓународната соработка. Нејзината активност не ги донесе очекуваните резултати. Фактички престана да дејствува уште во 1940 година, а формално беше укината во 1946 година.

1922.- Артур Грифит стана првиот претседател на Ирска по стекнувањето на независноста на земјата од Велика Британија.

1928.- Советската влада по налог на Сталин го протера од земјата Троцки, еден од водачите на Октомвриската револуција. Троцки беше убиен во бегство во Мексико во 1940 година, по налог на Сталин.

1943.- Црвената армија ја почна операцијата за разбивање и уништување на опколената германска Шеста армија кај Сталинград (сега Волгоград), откако командата на германските сили го одби повикот за капитулација. По 20 дена беше уништена јужната германска групација, а потоа се предаде и нејзиниот командант, фелдмаршалот Фридрих вон Паулус.

1951.- Во Рим умре Синклер Хари Луис, северноамерикански писател. Во неговите дела се откриваат заблудите и сопствените залажувања на современото американско општество. Негови познати дела се „Елмер Гантри“, „Главна улица“, „Тоа овде не е можно“, „Кралска крв“ и други. Во 1930 година ја доби Нобеловата нарада за литература. Роден е во Сок Сентер, Минесота, САД, на 7 февруари 1885 година.

1957.- Харолд Макмилан стана премиер на Велика Британија, ден по оставката на Ентони Идн.

1964.- Панама ги прекина дипломатските односи со САД. Претходниот ден беа задушени антиамериканските демонстрации на панамските студенти.

1969.- Шведска е првата западна држава која воспостави дипломатски односи со Северен Виетнам.

1971.- Умре француската модна креаторка Габриела „Коко“ Шанел, една од светските „модни диктатори“ на 20. век. Таа со нејзината париска мода владееше шест децении.

1975.- Пуштен е во сообраќај три километри долгиот тунел под реката Елба или Лаба, што ги спои автопатиштата од Централна Европа со оние во Данска и во Шведска.

1984.- Умре лаошкиот принц Суван Фум, неколку пати претседател на владата на Лаос пред 1975 годна, кога на власт дојдоа комунистите.

1986.- Во Прага умре Јарослав Сајферт, чехословачки писател, поет, лиричар, чии стихови ги воспеваат младоста, надежта, љубовта кон природата и солидарноста со потчинетите. Познати се неговите стихозбирки „Град на солзи“, „Славејот лошо пее“, „Изгаснете ги светилките“, и „Додека не падне дожд на нашиот мртовечки сандак“. Во 1984 година ја доби Нобеловата нагрда за литература. Роден е во Прага, на 23 септември 1901 година.

1991.- Генералниот секретар на Обединетите нации Хавиер Перес де Куељар отпатува за Багдад но не успеа да ја спречи Заливската војна во која западните земји под водство на САД и нанесоа тежок пораз на ирачката армија, која претходно го окупираше Кувајт.

1991.- Во Скопје умре д-р Александар Лазаров, редовен професор на Медицинскиот факултет, долгогодишен директор на Гинеколошката клиника во Скопје и еден од првите стручњаци на гинекологијата во Македонија.

1994.- Владата на Република Македонија донесе одлука за пристапување на Република Македонија кон Конвенцијата за меѓународен превоз со железница од 1980 година.

1996.- Генералниот секретар на Обединетите нации Кофи Анан ја посети Република Македонија.

1996.- Израел пушти од затвор стотици Палестинци, неколку дена во очи на првите палестински национални избори во Газа на Западниот Брег.

1996.- Република Македонија и Европската унија воспоставија дипломатски односи.

1997.- Во Софија неколку десетици илјади луѓе демонстрираа против владата на Социјалистичката партија на Бугарија, а најгорливите демонстранти го пробија полицискиот кордон и влегоа во зградата на собранието и го демолираа.

1999.- Во Скопје умре Симон Дракул, македонски писател, литературен преведувач, публицист, филмски сценарист и историограф. Mеѓу најзначајните негови дела се романот „Белата долина“, театрологијата „Или смрт“, монодрамата „Апостол војвода“ и други дела. Роден е во селото Лазарополе, Гостиварско, на 28 декември 1930 година.

2004.- САД формално објавија дека е соборен ирачкиот претедател, кој беше уапсен на 13 декември 2003 година.

2007.- Во Женева умре Карло Понти, познат италијански филмски продуцент. Соработуваше со прочуените режисери како што се Фредерико Фелини и Жан Лик Годар. Понти беше човекот кој ја откри Софија Лорен, за која подоцна и се ожени. Роден е во Маџента, близу до Милано, во 1912 година.

2007.- Во Скопје умре Љупчо Стојменски, македонски поет и преведувач. Автор е на книгите „Меѓу двата брега“, „Крај тешките води“, „Вистини и сништа“, „к*ршуми низ времето“ и други. Роден е во Штип, на 20 ноември 1931 година.

1628.- Роден е францускиот писател Шарл Перо, автор на прочуените збирки бајки „Вилински приказни“, „Мачорот во чизми“, „Црвенкапа“, „Заспаната убавица“ и други.

1746.- Во Цирих е роден Јохан Хајнрих Песталоци, швајцарски педагог и реформатор. Познати се неговите дела „Како Гертруда ги учи своите деца“, „Линхард и Гертруда“, „Лебедова песна и други“. Умре во Бруг, на 17 февруари 1827 година.

1773.- Во Чарлстон во Јужна Каролина е основан првиот музеј во САД.

1829.- Умре германскиот писател Фридрих фон Шлегел, најзначаен теоретичар на германскиот романтизам и еден од првите европски модернисти. Дела:  „Луцинда“, „Историја на старата и новата книжевност“ (еден од првите прегледи на светската литература).

1839.- Францускиот сликар Едгар Дега го прикажа во Париз својот пронајдок - фотографирање со помош на сребрени или посребрени бакарни плочки покриени со пласт од јодит на сребро. Ова беше првата фотографска постапка, наречена според својот пронаоѓач дегеротипија, што овозможи да се добие еден позитив со помош на живина пареа.

1852.- Роден е францускиот маршал Жозеф Жак Сезер Жофр, творец на воениот план на Франција во Првата светска војна и победник во битката на Марни во 1914 година. Кон крајот на 1916 година сменет е од функцијата главен командант на француската армија поради неуспехот во операциите во 1915 и во 1916 година.

1876.- Во Сан Франциско е роден Џек Лондон (вистинското име му е Џон Грифит), американски писател, социјалист, наречен американски Горки поради симпатиите спрема луѓето од дното. Најпознати негови дела се "Железна пета", "Мартин Идн", "Луѓе од бездната", "Кралот алкохол", "Повик на дивината", "Морски волк", "Белиот песјак". Умре во Глен Елен, на 22 ноември 1916 година.

1876.- Роден е италијанскиот композитор од германско потекло Ермано Волф-Ферари, обновувач на италијанската комична опера, кој компонираше главно според комедиите на италијанскиот писател Карло Голдони. Компонираше и инструментални композиции и кантати. Дела: оперите „Четворицата грубијани“, „Љубопитни жени“, „Школо за очуви“, „Сузанина тајна“.  

1878.- Роден е унгарскиот писател Геренц Молнар, творец на публистичкиот стил во унгарската литература, кој со романот „Јунаците од Павловата улица“ создаде класично дело за младинската книжевност. Дела: драми и комедии „Лилиом“, „Волк“, „Гардист“, „Црвена воденица“, „Чудо меѓу брдата“, „Лебед“, „Олимпија“, „Игра во дворецот“.

1893.- Роден е германскиот воен злосторник Херман Вилхелм Геринг, рајхсмаршал во Третиот рајх и основач на злогласната нацистичка политичка полиција Гестапо. Познат е и како организатор на незапаметените кражби на културното благо ширум окупираната Европа. Како министер за воздухопловство беше одговорен за бомбардирање на незаштитените градови и масовното страдање на цивилите во Втората светска војна. По смртната пресуда која заради воените злосторства му ја изрече Меѓународниот суд во Нирнберг, се самоуби во октомври во 1946 година, испивајќи отров.

1899.- Роден е швајцарскиот биохемичар Паул Херман Милер, добитник на Нобеловата награда за медицина во 1948 година, кој го откри инсектицидот DDT.

1915.- Претседателскиот дом на САД го отфрли предлогот жените да добијат право на глас.

1932.- Хети Каравај, демократ од Арканзас, стана првата жена избрана во американскиот Сенат.

1944.- Британскиот премиер Винстон Черчил и францускиот генерал Шарл де Гол, се состанаа во Маракеш, во Мароко и разговараа за сојузничките воени операции.

1945.- Во текот на жестоките борби во Ардените, советските сили тргнаа во голема офанзива против Третиот рајх. Челичниот валјак брзо ја проби непријателската одбрана во длабочина од 150 километри, а на 3 февруари првите советски тенкови стигнаа до Кистрин и Франкфурт, само 80 километри од Берлин.

1964.- Со симнувањето на султанот во Занзибар, по еден месец, бидејќи островската африканска држава во Индискиот Океан стана независна, заврши востанието и беше прогласена за република со претседателот Абеид Каруме. Занзибар четири месеци подоцна се обедини со Тангањика и Танзанија.

1964.- Во Скопје е основан Музејот на современа уметност. Прв директор беше Борис Петковски.

1964.- Умре Франц Кимовец, словенечки композитор и мелограф, уредник на музичкото списание „Певец“ и музички критичар. Роден е во 1877 година.

1976.- Умре англиската писателка Агата Кристи, автор на многу детективски романи, но и на драмски дела. Напиша и необично интересна автобиографија. Дела: „Убиството на Роџер Ајкрофт“, „Леш во саркофаг“, „Убиство во Ориент експрес“, „Никотин“, „Отворени карти“, „Убиство во Месопотамија“ и други.

1978.- Советскиот вселенски брод „Сојуз 27“ се спои со системот „Сојуз 6 - Сојуз 26“ со што за првпат околу Земјината орбита е создаден пилотиран научно-истражувачки комплекс што го сочинуваат орбитална станица и два транспортни брода.

1986.- Во Сан Франциско умре Боб Кауфман, наречен „Црниот Рамбо“. Беше еден од основачите на бит-поезијата. Роден е во 1926 година.

1987.- Во Москва умре Анатолиј Ефрос, познат советски режисер. Неговите режии повеќе од три децении го свртуваа вниманието на публиката како во Советскиот Сојуз, така и во земјите во кои гостуваа претставите од БИТЕФ. Во 1985 година во Скопје настапи и ансамблот на театарот "Таганка" од Москва со три претстави во режија на Ефрос: "На дното" од Горки, "Вишновата градина" од Чехов и "Војната нема женско лице". Роден е во 1925 година.

1987.- Во Битола умре Васка Бошкова, артистка на Народниот театар во Битола и една од пионерките на овој драмски ансамбл. На сцената стапи со неполни 17 години, а нејзиниот прв поголем успех беше улогата на Петрунела во Држиќевиот „Дундо Марое“. Родена е во 1926 година.

1990.- Романскиот претседател Јон Илиеску соопшти дека Комунистичката партија на Романија е ставена вон законот.

1990.- Во манастирот "Свети Гаврил Лесновски", умре епископот велички Гаврил (Парнаџиев). Роден е во Штип, на 10 март 1926 година.

1991.- Американскиот Конгрес му одобри на претседателот Џорџ Буш со воена сила да ја отстрани ирачката армија од Кувајт.

1992.- Алжирската влада ден по оставката на шефот на државата Бенџедид Шади ја одложи втората рунда од парламентарните избори, образложувајќи го тоа „со неможност да продолжи изборниот процес“. На изборите водеше исламскиот Фронт на националниот спас, а исламистите на тоа набрзо одговорија со терористички напади.

1993.- Во Скопје умре Чедо Јакимовски, македонски писател и новинар. Автор е на книгите „Нарциса“, „Лажно море“ и „Халеевата комета“. Роден е во Кратово, на 22 февруари 1940 година.

1995.- Во Скопје умре Климе Савин, македонски пливачки маратонец и спортски работник. Роден е на 19 јануари 1941 година.

1998.- Канаѓанката Луиз Решет е наименувана за заменик на генералниот секретар на Обединетите нации, функција која дотогаш не постоеше во светската организација.

1998.- Германија востанови фонд од 200 милиони марки заради обесштетување на околу 18.000 Евреи од источноевропските земји, жртви на нацизмот во Втората светска војна.

2000.- Турската влада ја одложи смртната казна со бесење на к*рдскиот бунтовник Абдулах Оџалан.

2000.- Велика Британија им дозволи на хомосексуалците да работат во службите на оружените сили.

2002.- Во њујоршката болница „Синај“ умре некогашниот државен секретар на САД Сајрус Венс (84). Во 1991 година беше на функцијата специјален пратеник на генералниот секретар на Обединетите нации Хавиер Перес де Куљеар во поранешна Југославија.

2004.- Во Скопје умре Благоја Ѓорѓиоски - Лактински, македонски писател и новинар. Автор е на книгата „Атом на мојата постела“. Роден е во селото Лактиње, Охридско, на 10 март 1942 година.

2005.- Европскиот парламент го ратификуваше Уставот на Европската унија.

2006.- Во стамбедо меѓу верниците, на последниот ден на молитвените обреди во Мина, источно од светиот град Мека, загинаа 363 луѓе, а повеќе од 200 беа повредени.

2006.- Турчинот Мехмет Али Агџа, кој во 1981 година се обиде да го убие папата Јован Павле Втори, е пуштен на слобода по одлежани скоро 25 години затвор во италијански и турски затвори заради атентат врз папата и убиство на турски новинар.

2008.- Армиски хеликоптер Ми-17 околу пладне се урна во селото Блаце кај Катланово. Хеликоптерот се урна на само 50-ина метри од последните куќи во селото. Во услови на намалена видливост, поради маглата, хеликоптерот ја започна постапката за слетување на аеродромот „Александар Велики“. На стравотниот пад на армискиот хеликоптер му претходеше експлозија. Нема жртви од мештаните. Во несреќата нема преживеани. Загинаа потполковник Тони Спасовски, водник Александар Васиќ, водник Александар Тасковски, заставник Тони Давитковски, постар водник Јанко Шириќ, мајор Горан Ристовски, десетар Златко Вељановски, капетан Бране Спасовски, водник Мики Ивановски, заставник Славчо Василев и капетан Игор Ѓоревски. Единаесетмината мировници се враќаа од мисијата АЛТЕА во Босна и Херцеговина.

1535.- Шпанскиот освојувач Франциско Пизаро ја основа Лима, главен град на Перу.

1654.- Водачот на запорошките козаци Хетман Богдан Хмељницки по победата над полската војска ја призна врховната власт на московскиот цар, со што Украина се обедини со Русија. Козачкото востание изби во 1648 година во кое набрзо се приклучија селаните, градското население и православното свештенство, кои беа огорчени од насилствата од Пољаците кои во Украина насилно го покатоличуваа населението.

1689.- Во Бордо е роден Шарл Луј Монтескје, еден од најголемите француски филозофско- политички писатели. Со Волтер, Русо и Дидро, е претходник на француската револуција. Во главното дело "Духот на законот" ја изнесува теоријата за поделбата на законодавна, извршна и судска власт, која и денес е темел на западната парламентарна демократија. Умре во Париз, на 10 февруари 1755 година.

1778.- Англискиот морепловец Џемс Кук ги откри Хаваите.

1862.- Во Цариград, во полициската болница, умре Константин Миладинов, македонски поет, собирач на македонски народни песни и умотворби. По завршувањето на основното образование во Струга и гимназија во Јанина, во 1847 година стана учител во селото Трново, Битолско. На 14 октомври 1849 година се запиша на Филозовскиот факултет (филолошка група) во Атина. По завршувањето на студиите престојуваше во манастирот "Зограф" на Света Гора. По враќањето во Струга, стана учител во битолското село Магарево, а потоа во 1857 година се запиша и студираше словенска филологија во Москва, каде што членуваше во Словенскиот кружок и соработуваше во неговиот весник "Братски труд", како и во весникот "Дунавски лебед". На 24 јуни 1861 година во Загреб излезе Зборникот на народни песни и умотворби на браќата Димитар и Константин Миладинови. Роден е во Струга, во 1830 година.

1871.- Прускиот крал Вилхелм Први во Версај, кај Париз, е прогласен  за прв цар на обединетото Германско царство. Под водството на канцеларот Ото фон Бизмарк Прусија ги обедини разните германски држави. Германија тогаш и го наметна мировниот договор на поразена Франција присвојувајќи ги од неа Алзас и Лорен (Лотаргингија).

1882.- Роден е англискиот писател Ален Александр Милн, автор на многу популарни романи за деца. Дела: романите „Кога бевме многу млади“, „Вини Пу“, „Куќата на Пуовиот агол“, „Сега сме шестмина“.

1886.- Роден е францускиот вајар и сликар од руско потекло Антоан Певзнер, еден од најистакнатите претставници на движењето на руските конструктивисти. Студираше во Киев и во Петроград, а во Франција емигрира во 1923 година. Создаваше во манир на апстрактен конструктивизам, но подоцна експериментираше со динамични спирални конструкции и ритмички развиени објекти.

1892.- Роден е американскиот филмски глумец, симпатичниот дебелко Оливер Норвел Харди кој заедно со Стен Лорел и сега ја засмејуваат публиката во целиот свет. Филмови: „Ние од Оксфорд“, „Двајца добри другари“ , „Голема работа“, „Нашата жена“, „На Дивиот запад“.

1896.- Во Париз умре Пол Верлен, француски поет, кој значително влијаеше врз симболичната школа. Песните му се непосредни, полни со лиризам и музика. Роден е во Мета, на 30 март 1844 година.

1904.- Роден е американскиот филмски глумец од англиско потекло Арчибалд Александер Лич, познат како Кери Грант, кој се истакна како врвен комичар во комедиите на Хаурад Хокс, но и како толкувач на карактерни улоги во филмови на Алфред Хичкок. Филмови: „Страотна вистина“, Само анѓелите имаат крилја“, „Филаделфиска приказна“, „Осомничен“, „Ден и ноќ“, „Мајмунски работи“, „Држете го крадецот!“, „Север-северозапад“ и други.

1913.- Роден е американскиот театарски и филмски глумец Дејвид Даниел Камински, познат како Дени Кеј, врвен комичар кој се ангажираше и во УНИЦЕФ, агенција на ОН за помош на децата. Филмови: „Чудо од човек“, „Момчето од Бруклин“, „Се роди песната“, „Тајниот живот на Волтер Мити“, „Ревизор“ и други.  

1916.- Во Прилеп е роден Волче Наумчески, македонски писател. Основно образование и Трговско училиште заврши во Прилеп. Поради материјалната необезбеденост мораше да го прекине школувањето и да работи како занаетчија. Со книжевна работа почна да се занимава во 1936 година, а напоредно со тоа и со револуционерна дејност. Подоцна замина во Софија, каде што стана член на Македонскиот литературен кружок. Во 1939 година ја обрајви првата стихозбирка на македонски јазик „Иди пролет“, отпечатена во Битола. Учесник е во НОБ на Македонија од 1941 година, кога уредуваше повеќе партизански весници. По војната објави голем број стихозбирки за деца. Умре во Скопје, на 20 март 1980 година.

1919.- Францускиот претседател на влада Жорж Клемансо ја отвори Версајската мировна конференција по победата на силите на Антантата врз Централните сили во Првата светска војна. На собирот на 27 претставници на државите победнички право на одлучување имаа само Велика Британија, САД и Италија. Останатите земји во расправата учествуваа единствено за прашања кои се однесуваат директно на нив самите, додека на победените држави ултимативно им наметнуваа услови. Со Мировниот договор потпишан на 28 јуни 1919 година Германија ја презеде одговорноста за војната, се обврза да ги исплати воените штети и и беше забрането вооружувањето. Беа создадени новите држави Полска, Унгарија, Чехословачка, Естонија, Летонија, Литванија и Кралството на Србите, Хрватите и Словенците.

1923.- Во Дебар е роден Љутви Руси, прозаист од албанска националност во Македонија. Негови најзначајни дела се „Партизански приказни“, „Калење“, „Ибе Паликуќа“, „Двајца другари“, „Сомневање“, „Лиман Каба“ и „Глувонемиот“. Од македонски на албански јазик го преведе делото „Везилка“ од Блаже Конески. Умре во Скопје, на 28 февруари 1981 година.

1936.- Во Лондон умре Радјард Киплинг, англиски писател. Извонредно ја познаваше таинствената Индија и пишуваше книги за деца со тематика од животинскиот свет и природата воопшто. Негови познати дела се "Вистински приказни", "Книга за џунглата", "Ким", "Храбрите капетани" и други. Во 1907 година ја доби Нобеловата награда за книжевност. Роден е во Бомбај, на 30 декември 1865 година.

1943.- Советските трупи во Втората светска војна, по седумдневни  борби со германските сили, успеаја да го олабават обрачот околу Ленинград кој Германците го создадоа пред 16 месеци.

1977.- Во најголемата железничка несреќа во Австралија, во Сиднеј загинаа најмалку 18 луѓе кога локомотива удри во мост кој потоа падна врз патнички воз.

1987.- Во Рим умре Ренато Гутузо, најголемиот современ италијански сликар. Роден е во Багерија кај Палермо, во 1912 година.

1991.- Парламентот на Јордан ги осуди воздушните напади на Ирак во операцијата "Пустинска бура" и ги повика арапските и исламските земји на акција против интересите на САД и на државите кои учествуваат во бомбардирањето на ирачките цели. Истиот ден, Ирак истрела осум ракети "скад" врз Израел, во обид да ја вовлече еверејската држава во војната во Заливот.

1992.- Самонаречената турска Република Северен Кипар ја призна независноста на Република Македонија.

1993.- Владата на Република Македонија донесе одлука за воспоставување на дипломатски односи на Република Македонија со Република Белорусија.

1995.- Струмица стана членка на Федерацијата на карневалските градови.

1995.- Република Молдавија ја призна Република Македонија.

1996.- Владејачката социјалистичка партија во Грција (ПАСОК) го избра Костас Симитис за премиер на Грција. Основачот на ПАСОК, Андреас Папандреу поднесе оставка на функцијата поради нарушена здравствена состојба.

1997.- Австрискиот канцелар Франц Враницки по 11 години служба поднесе оставка на функцијата.

2000.- Поранешниот германски канцелар Хелмут Кол поднесе оставка на местото почесен претседател на Демохристијанската унија поради финансиски скандал односно противзаконско собирање парични донации додека ја предводеше германската Влада.

2001.- Претседателот на Конго Лоран Кабила официјално беше прогласен за мртов, два дена откако во него пукаше еден од неговите телохранители.  

2004.- Во експлозија на автомобил-бомба пред седиштето на привремената администрација на САД во Багдад загинаа најмалку 25 луѓе.

1440.- Роден е големиот московски кнез Иван Трети Васиљевич, наречен Иван Велики, кој ја направи Русија многу моќна. По неговото доаѓање на власт, кон Русија припои повеќе кнежества, вклучувајќи ги Твер, Ростов и Новгород, а во 1480 година ги ослободи монголските власти. Настојуваше да ја зајакне централната власт и во 1497 година го издаде единствениот „Судбеник“ за цела Русија. Започна со ѕидањето на московските кремљски палати кои и денес се познати.  

1517.- Војската на турскиот султан Селим Први во битката кај Рајдани во близината на Каиро ги победи мемелучките сили и седум дена потоа влезе во Каиро, приклучувајќи го Египт во Османлиското царство.

1561.- Роден е Франсис Бекон, француски филозоф, научник, есеист и државник, еден од основачите на модерниот материјализам. Познати се неговите дела "Органон", "Нова Атлантида", "Есеи". Умре на 9 април 1626 година.

1666.- Умре индискиот цар Шах Џехан од династијата Могул, познат како принцот Харам, кој најголемиот дел од своето владеење од 1628 до 1658 година, кога го замени синот Аурангзеб, го посвети на изградбата на мавзолејот Таџ Махал во својата престолнина Агри во северна Индија. Прекрасното здание од бел мермер кое го ѕидале 20.000 работници од 1631 до 1653 година го подигна во спомен на царицата Мумтаз Махал, а и самиот по смртта е погребен во него. Во 1648 година престолнината од Агра ја префрли во Делхи, каде го изгради новиот град Шахџеханабад.

1729.- Роден е Ефраим Готхолд Лесинг, германски поет, драмски писател, критичар и теоретичар на уметноста. Тој ги постави темелите на модерната германска литература и естетика. Ги напиша трагедијата „Мис Сара Сампсон“, комедијата „Мина фон Барнхелм“, „Писма за најновата германска книжевност“ и други. Умре на 15 февруари 1781 година.

1771.- Шпанија потпиша конвенција со Велика Британија за отстапување на Фолкландските острови во Атланскиот океан. По добивањето на независност во 1816 година Аргентина се стекна со право на нив. Воената хунта на Аргентина во април 1982 година се обиде да ги окупира островите со распоредување на 10.000 војници. Два месеци подоцна британските трупи повторно го зазедоа тој архипелаг претходно поразувајќи ги Аргентицните.

1775.- Роден е Андре Мари Ампер, француски физичар и математичар. Основач е на електродинамиката. Ја заснова теоријата на магнетизмот во нераскинливата врска со електрицитетот и го пронајде и го проучуваше заемното дејство на електричните струи. Умре во 1836 година.

1788.- Во Лондон е роден Џорџ Гордон Бајрон, англиски поет. Тој беше олицетворение на слободен човечки дух во бунтот против поредокот и рамките на тогашното општество, па оттука и неговата голема популарност кај европските народи, кои беа под јаремот на туѓинскиот и на домашниот деспотизам. Негови најголеми поетски дела се "Чајлд Харолд", "Каин", "Манфред" и "Дон Жуан". Умре во грчкото гратче Мисолонги, на 19 април 1824 година.

1849.- Во Стокхолм е роден Јохан Аугуст Стриндберг, шведски писател. Истовремено беше и натуралистички психолог и фолклорист, историчар и мистик. Ги разби старите драмски творби и е основоположник на современите струења. Најпознати му се драмите „Госпоѓа Јулија“, „Татко“, „Бракови“ и романите „На островите“, „Синот на слугинката“ и други. Умре во Стокхолм, на 15 мај 1912 година.

1863.- Во делот на Полска, кој врз основа на одлуката на Виенскиот конгрес во 1814 и 1815 година беше приклучен кон Русија, изби востание под водство на „партијата на црвените“ на Јарослав Домбровски, но руските трупи го згаснаа по неколку месеци, а во 1864 година Полска се здоби со статус кој многу не се разликуваше од рускиот.

1871.- Во Париз избија демонстрации на работниците кои под водство на францускиот револуционер Луј Оргист Бланки прераснаа во востание против власта, која се подготвуваше за предавство на градот на пруските трупи. Власта го отфрли барањето на востаниците да создадат комуна поради отпорот кон пруската војска и на побунетите им испрати два батаљона мобилна гарда која го задуши востанието. Владата потоа прогласи вонредна состојба и ги забрани сите собири, а министерот за надворешни работи Жил Фавр на 28 јануари во нејзино име потпиша капитуалција.

1875.- Роден е американскиот филмски режисер Дејвид Левелин Ворк Грифит, еден од најзначајните творци во ерата на немиот филм. Заслужен е за повеќе фундаментални откритија во филмскиот израз, вклучуајќи го крупниот план, ритмичката природа на монтажа и креативната употреба на вештачко светло. Филмови: „Нетрпеливост“, „Бегство“, „Доме, слатки доме“, „Раѓањето на една нација“, „Срцето на светот“, „Големата љубов“, „Падот на Вавилон“, „Америка“ и други.

1901.- Умре британската кралица Александрина Викторија. На престолот беше од 1837 до 1901 година. Во текот на нејзиното владеење во Велика Британија е изведена индустриската револуција, капитализмот во стопанство нагло се разви, а британското кололнијално царство се прошири насекаде. Кога умре една третина од површината на планетата се наоѓаше во оваа или онаа форма под британски суверенитет. Периодот на нејзиното владеење во историјата е познат како период на најголемата моќ и углед на Англија кој најчесто се нарекува „викторијанска епоха“.  

1905.- Во Петроград се одржаа големи демонстрации на работниците кои бараа подобрување на животните услови и признавање на политичките права. На тие барања царскиот режим одговори со плотуни, па тој настан е наречен "Крвава недела".

1908.- Роден е рускиот теориски физичар Лав Давидович Ланда, еден од најголемите физичари во 20. век, татко на советската школа за теориска физика, добитник на Нобеловата награда за физика во 1962 година. Тој во 1962 година доживеа тешка сообраќајна несреќа, после која повеќе пати беше прогласуван за клинички мртов. Сепак животот му беше спасен, но ниту најдобрите лекари не успеаја да му ја повратат креативната способност. Заедно со рускиот теориски физичар Иљон Лифшиц го објави капиталното дело во повеќе томови „к*рс на теориската физика“. Останати дела: „Електропроводливост на металите“, „Теорија на полето“, „Квантна механика“, „Статистичка физика“.

1909.- Роден е бурманскиот дипломат У Тант, генерален секретар на Обединетите нации од 1962 до 1971 година. Во текот на мандатот, тој се соочи со конгоанската, берлинската и кубанската криза, војната во Виетнам, Индија и Пакистан, како и со немирите на Блискиот Исток. 

1924.- Ремзи Мекдоналд како прв лабуристички премиер на Велика Британија ја презеде должноста од Стенли Болдвин.

1941.- Италијанските сили во Втората светска војна пред британската Осма армија по  11 дена опсада капитулираа во Тобрук, во Либија.

1944.- Почна сојузничкото распоредување кај Анци во Италија во Втората светска војна, со што германската одбрана се најде во безизлесна ситуација, но со колебањето на американската команда на Германците им беше овозможено да се прегрупираат и четири месеци кај Касино ги задржаа сојузничките сили, нанесувајќи им големи загуби.

1960.- Во Синај е роден Мајкл Хатчинс, лидер на австралиската рок група "INXS". Умре во Синај, на 22 ноември 1997 година.

1964.- Кенед Дејвид Каунда стана првиот претседател на влада во Северна Родезија (сегашна Замбија).

1973.- Умре Линдон Берјнз Џонсон, претседател на САД. Тој ја продолжи виетнамската војна, која ја започнаа неговите претходници која заврши во 1975 година со понижувачки пораз на САД. Беше потпретседател од 1960 година за време на мандатот на Џон Кенеди. Кога беше убиен Кенеди во Далас во 1963 година, стана претседател, а остана до 1969 година по победата на изборите во 1964 година.

1973.- Јорданскиот „Боинг 707“ со кој патуваа муслимански верници на враќање од Мека се урна на аеродромоот во нигерискиот град Кано, при што загинаа 176 луѓе.

1978.- Првпат во историјата на космонаутиката, во вселенската орбита е остварена "операцијата снабдување". По дводневно самостојно летање товарниот брод без екипаж "Прогрес - 1" автоматски се спои со системот "Саљут - 6" - "Сојуз - 27". Ова летало однесе во вселената гориво за моторите, материјали за натамошно истражување, како и вода, воздух и храна за космонаутите.

1986.- Тројца Сики, обвинети за убиство на премиерот на Индија Индира Ганди во 1984 година, се осудени на смрт.

1989.- Во Фигерас, Шпанија, умре Салвадор Дали, шпански сликар на 20. век, еден од најпознатите и најдоследни претставници на надреализмот. Со своите дела изврши големо влијание врз низа уметници во целиот свет. Роден е на 11 мај 1904 година.

1994.- Во Лос Анѓелес умре Тели Савалас - Коџак (вистинското име му е Аристотелис), американски филмски и ТВ-актер. Роден е во Њујорк, на 21 јануари 1925 година.

1995.- Во самоубиствената бомбашка акција на палестински исламски терорист, во Израел загинаа 19 а беа ранети околу 60 луѓе, повеќето израелски војници кои во тој момент се најдоа на автобуска станица.

1997.- Во Загреб умре Ордан Петлески, македонски академски сликар. Роден е во Прилеп на 24 август 1930 година.

2001.- Во селото Теарце, Тетовско, е извршен терористички напад врз полициската станица. Притоа загина полицаецот Момир Стојановски (30), а тројца полицајци беа повредени.

2001.- Умре Радослав Стојанов - Раде, солист, водач на виолончелистите на оркестарот на Операта на Македонскиот народен театар. Роден е во 1949 година.

2004.- Вселенскиот патријарх Вартоломеј допатува на Куба каде ја освети првата црква изградена по револуцијата во 1958/1959 година.

2005.- Умре мексиканската композиторка и текстописец Консуела Веласкес, автор на евергринот, баладата „Бесаме мучо“.

2007.- Умре Абе Пјер, свештник кој целиот свој живот го посвети на помагање на бездомниците. „Човекот кој се одликуваше со добрини“ најголем дел од својот живот го помина помагајќи им на луѓето кои беа оставени на маргините на друштвото. Малку е познат надвор од Франција, но во земјата се смета за жив светец. Роден е во богато семејство, а се одрече од раскошниот живот за да им помага на другите. „Абе“ е традиционалниот назив на свештениците во Франција. Во текот на Втората светска војна работеше во Движењето на отпорот изработувајќи им документи на луѓето кои бегаа од нацистите. Ланецот на прифатилиштата за бездомници кој тој го организира во 1949 година е застапен во 41 земја. На изборот за „најголем Французин на сите врмиња“ го освои третото место, по Шарл де Гол и Луј Пастер.